Φρουκτόζη – Η διαφορετικές μορφές της και οι επιπτώσεις της στην υγεία μας

Οι επιδράσεις της φρουκτόζης στην ανθρώπινη υγεία έχουν αποτελέσει πηγή πολλών αντιπαραθέσεων.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχουν διάφορα είδη φρουκτόζης στα τρόφιμα, μερικά από τα οποία είναι άκρως ανθυγιεινά.
Η φρουκτόζη είναι μια φυσική γλυκαντική ουσία που υπάρχει στα φρούτα, στους χυμούς φρούτων, σε ορισμένα λαχανικά και στο μέλι.
Σε αυτές τις μορφές, η φρουκτόζη μπορεί να αποτελεί μέρος μιας υγιεινής διατροφής.
Ωστόσο, η φρουκτόζη αποτελεί συστατικό και του σιροπιού του καλαμποκιού , το οποίο είναι υψηλής περιεκτικότητας σε μεταποιημένη μορφή φρουκτόζης (HFCS), και που οι παρασκευαστές παρασκευάζουν από άμυλο καλαμποκιού και προσθέτουν σε τρόφιμα ανθυγιεινά όπως σόδες και καραμέλες.

Η φρουκτόζη είναι ένας τύπος ζάχαρης που αποτελεί περίπου το 50% της επιτραπέζιας ζάχαρης και του σιροπιού καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης-HFCS
Οι επιστήμονες ανησυχούν ότι η υπερβολική πρόσληψη μπορεί να προκαλέσει μεταβολικές διαταραχές.

Η φυσική φρουκτόζη είναι πολύ πιο γλυκιά από άλλα είδη ζάχαρης.
Ως αποτέλεσμα, να χρησιμοποιούμε μικρότερη ποσότητα  φρουκτόζης από ό, τι άλλα σάκχαρα στη μαγειρική και στην ζαχαροπλαστική  και να έχουμε την ίδια γλυκύτητα.
Υπάρχουν δύο τύποι φρουκτόζης : οι φυσικά απαντώμενη και οι HFCS. 
Παραδείγματα τροφίμων που έχουν εκ του φυσικού τους υψηλή περιεκτικότητα φρουκτόζη είναι:
το σιρόπι αγαύης
ο χυμός μήλου
τα μήλα
τα ξηρά σύκα
το μέλι
η γλυκόριζα
η μέλασσα
τα αχλάδια
τα δαμάσκηνα
Ορισμένα λαχανικά , τα οποία περιέχουν μικρότερες ποσότητες φρουκτόζης από τα φρούτα και είναι:
το σπαράγγι
οι ρίζες του κιχωρίου
οι αγκινάρες
τα πράσα και
τα κρεμμύδια
Τα τρόφιμα που περιέχουν φρουκτόζη HFCS είναι:
η επιτραπέζια ζάχαρη
οι καραμέλες ,
το σιρόπι καλαμποκιού , και όλα τα τρόφιμα που το περιέχουν , όπως πολλά ψημένα προϊόντα , σόδες και άλλα επεξεργασμένα τρόφιμα

Οι παρασκευαστές δημιουργούν HFCS με την προσθήκη ορισμένων ενζύμων στο άμυλο αραβοσίτου, το οποίο είναι ουσιαστικά καθαρή γλυκόζη.

Μαζί με τη γλυκόζη , η φρουκτόζη είναι τα δύο βασικά συστατικά της επιτραπέζιας  ζάχαρης.
Οι δύο αυτές γλυκαντικές ουσίες , η φρουκτόζη και η επιτραπέζια ζάχαρη έχουν βρεθεί  κατά καιρούς στο μικροσκόπιο των ερευνητών -επιστημόνων.
Οι ομάδες έρευνας έχουν συγκρίνει τα αποτελέσματα που έχουν στη δυτική διατροφή οι δυό αυτές γλυκαντικές ουσίες-η φρουκτόζη και η επιτραπέζια ζάχαρη.
Ο προβληματισμός τους ήταν και είναι κατά πόσον η υπερβολική κατανάλωση της φρουκτόζης HFCS – όπως και της άσπρης ζάχαρης – απειλεί την υγεία μας αυξάνοντας:
α) την αρτηριακή πίεση
β) την πιθανότητα για ασθένειες των νεφρών και
γ) την πιθανότητα για διαβήτη*
Συγκεκριμένα, υπάρχουν ανησυχίες ότι όταν ένα άτομο καταναλώνει υπερβολική φρουκτόζη, μπορεί να “αναγκάσει” τον οργανισμό του να αποθέσει επιπλέον λίπος, ειδικά στο ήπαρ.
Αυτό μπορεί να συμβάλει στη μη αλκοολική λιπαρή ηπατική νόσο.
Έτσι  μελέτησαν τις  δυό αυτές γλυκαντικές ουσίες για να δουν κατά πόσο διαφέρουν ως προς τα αποτελέσματά τους στο σώμα κατά τις πρώτες ώρες μετά την κατάποση.
Οι μελέτες έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα επιστημονικά περιοδικά όπως στο  περιοδικό του μεταβολισμού – the journal Metabolism– και έχουν βασιστεί στο σιρόπι καλαμποκιού υψηλής φρουκτόζης (HFC) και στην επιτραπέζια ζάχαρη – sucrose.
Το σιρόπι του αραβοσίτου έχει υψηλή περιεκτικότητα φρουκτόζης (HFCS) , το οποίο οι παρασκευαστές παρασκευάζουν από άμυλο καλαμποκιού και προσθέτουν σε τρόφιμα ανθυγιεινά όπως σόδες και καραμέλες.
Οι παρασκευαστές δημιουργούν HFCS με την προσθήκη ορισμένων ενζύμων στο άμυλο αραβοσίτου, το οποίο είναι ουσιαστικά καθαρή γλυκόζη.
Η γλυκόζη είναι ένας άλλος τύπος γλυκαντικής ουσίας.
Στη συνέχεια χρησιμοποιούν αυτή τη γλυκόζη για να δημιουργήσουν ένα σιρόπι που περιέχει ποικίλες ποσότητες φρουκτόζης.
Ιστορικά οι δυο ουσίες , η φρουκτόζη και η επιτραπέζια ζάχαρη , έχουν σχεδόν πανομοιότυπα αποτελέσματα στο σώμα αλλά πολλές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι όντως υπάρχει μια διαφορά μεταξύ των δύο.
Μιά διαφορά μικρή μεν αλλά σημαντική.
Βρέθηκε ότι η δομή της κάθε μιάς από αυτές τις ουσίες αποροφάται διαφορετικά.
Υπάρχει μια μικρή – φαινομενικά – διαφορά , στην οποία οφείλονται οι αρνητικές συνέπειες για την υγεία μας των μεταποιημένων μορφών φρουκτόζης.
Στη μελέτη που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα το 2012 αξιολογήθηκαν σαράντα άνδρες και γυναίκες οι οποίοι κατανάλωσαν σε προκαθορισμένες ποσότητες τις δυό γλυκαντικές ουσίες.
Προσεκτικές μετρήσεις έδειξαν ότι και η φρουκτόζη αύξησε τα επίπεδα σακχάρων στο αίμα οδηγώντας σε αύξηση του ουρικού οξέως ενώ
συμβάλει και στη μεγαλύτερη αύξηση της συστολικής αρτηριακής πίεσης.

Η φυσική φρουκτόζη από φρέσκα φρούτα και λαχανικά είναι άριστη για την υγεία μας σε αντίθεση με τις μεταποιημένες μορφές φρουκτόζης, όπως το HFCS, οι οποίες έχουν αρνητικές επιπτώσεις.
Οι επιστήμονες μελετούν σήμερα πώς συγκρίνεται αυτός ο τύπος γλυκαντικών με άλλες μορφές ζάχαρης.

Ο Dr Richard Johnson , ο οποίος ήταν ο συγγραφέας της μελέτης και επικεφαλής του τμήματος νεφρικών νόσων και Υπέρτασης στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο σχολίασε:
“παρά το γεγονός ότι και τα δύο γλυκαντικά συχνά θεωρούνται το ίδιο όσον αφορά τις βιολογικές επιπτώσεις τους η παρούσα μελέτη δείχνει ότι υπάρχουν λεπτές διαφορές.
Ακόμα δεν είναι γνωστό πόσο μεγάλη είναι αυτή η διαφορά και πόσο πολύ επηρεάζει τον οργανισμό , όμως
το βέβαιο είναι ότι τα δύο γλυκαντικά δεν είναι ίδια και καλό είναι να αποφεύγονται οι μεταποιημένες μορφές φρουκτόζης , όπως και
τα αναψυκτικά
τα σνακ ή
τα γλυκά που την περιέχουν.
Το επόμενο βήμα μας θα είναι η εκπόνηση νέων μελετών για το εάν οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις αυτών των δύο γλυκαντικών ουσιών είναι διαφορετικές”
Συνοπτικά μπορούμε να πούμε πως τα φρούτα και λαχανικά, στα οποία η φρουκτόζη είναι φυσικά παρούσα , μπορούν και πρέπει να αποτελούν μέρος της καθημερινής μας υγιεινής  και ισορροπημένης διατροφής.
Οι ερευνητές βέβαια εξακολουθούν να συζητούν εάν διάφορες μορφές φρουκτόζης είναι κακές για την υγεία μας.
Πιστεύουν ότι δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία που να δείχνουν ότι η φρουκτόζη είναι λιγότερο ασφαλής από άλλα παρόμοια σάκχαρα, όπως το μέλι, αλλά συνιστούν τον περιορισμό όλων των προστιθέμενων σακχάρων.
Όποιοι τρώνε ή πίνουν πολλά τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε προστιθέμενη φρουκτόζη , όπως τα ζαχαρούχα γλυκά ποτά, λαμβάνουν επιπλέον θερμίδες που συμβάλλουν στην αύξηση του σωματικού βάρους , της υψηλής αρτηριακής πίεσης και του διαβήτη.
Δεν υπάρχει συνιστώμενη ελάχιστη ή μέγιστη πρόσληψη προστιθέμενης φρουκτόζης ημερησίως, επειδή  δεν χρειαζόμαστε τη ζάχαρη για να επιβιώσουμε.
Όπου είναι δυνατόν, οι γιατροί συστήνουν να τρώμε φρέσκα , ολόκληρα τρόφιμα και να αποφεύγουμε την κατανάλωση τροφίμων με προστιθέμενα σάκχαρα.
Εμείς βέβαια έχουμε τη δυνατότητα να βγάλουμε τελείως από την καθημερινή μας διατροφή και
τη ζάχαρη και τις μεταποιημένες μορφές φρουκτόζης , που περιέχονται στα τρόφιμα  και
να τις αντικαταστήσουμε με το θαυμάσιό μας μέλι
Επίσης μερικοί άνθρωποι δεν απορροφούν όλη τη φρουκτόζη που τρώνε.
Αυτή η κατάσταση είναι γνωστή ως δυσαπορρόφηση της φρουκτόζης, η οποία χαρακτηρίζεται από υπερβολικά αέρια και πεπτική δυσφορία.
Σε αυτά τα άτομα , η φρουκτόζη δρα ως ζυμώσιμος υδατάνθρακας.

             *Σε αντίθεση με τη γλυκόζη, η φρουκτόζη προκαλεί χαμηλή αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Ως εκ τούτου, ορισμένοι επαγγελματίες υγείας προτείνουν τη φυσική φρουκτόζη ως ένα «ασφαλές» γλυκαντικό για άτομα με διαβήτη τύπου 2.

Κείμενο και επιμέλεια κειμένου:thalia – botanologia.gr

αναφορές:
https://www.medicalnewstoday.com/articles/323818.php
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5490528/
sciencecodex.com
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2991323/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5409744/
https://www.jpeds.com/article/S0022-3476(15)01651-0/fulltext
https://www.fda.gov/food/food-additives-petitions/high-fructose-corn-syrup-questions-and-answers
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0091743500907722
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17443205
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16443039
https://www.bmj.com/content/347/bmj.f5001
http://europepmc.org/article/MED/12076551