Το λινάρι, ο λιναρόσπορος, το λινέλαιο : ΤΑ χρησιμότατα

Λινάρι,
λιναρόσπορος,
λινέλαιο.
Οι σημαντικότερες πηγές ω-3 απαραίτητων λιπαρών οξέων για τον οργανισμό μας!
Οι σημαντικότερες πηγές α λινολενικού οξέος (ΑLA) με περιεκτικότητα έως και 70%.
Μια από τις αξιολογότερες πηγές βιταμινών,
αμινοξέων,
ορυκτών μετάλλων,
πρωτεϊνών.

Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως η διατροφή μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τη διατήρηση της υγείας και την εμφάνιση ασθενειών.
Είναι ολοένα και πιο εμφανές ότι η θεραπεία της νόσου δεν επιτυγχάνεται μόνο μέσω φαρμακολογικής θεραπείας, αλλά και μέσω διατροφικών παρεμβάσεων.

Ο διαιτητικός λιναρόσπορος έχει μια εντυπωσιακή και αυξανόμενη ερευνητική βιβλιογραφία που υποστηρίζει τη χρήση του σε διάφορες συνθήκες υγείας.
Ενώ στα τέλη του 20ού αιώνα γνωρίζαμε πολύ λίγα για τα οφέλη του λιναρόσπορου που σχετίζονται με την υγεία, καθώς και πώς να τον καταναλώνουμε για να επιτύχουμε αυτά τα οφέλη, σήμερα είναι μια εντελώς διαφορετική εποχή.
Οι ερευνητικές πληροφορίες σχετικά με τις επιπτώσεις του διαιτητικού λιναρόσπορου έχουν αυξηθεί εντυπωσιακά.
Γνωρίζουμε τώρα ποιες ασθένειες μπορεί να θεραπεύσει ή να αποτρέψει ο λιναρόσπορος, τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην υγεία, τα βιοδραστικά συστατικά του που παρέχουν αυτές τις επιπτώσεις και τις μορφές του που είναι κατάλληλες για την παροχή αυτών των βιοδραστικών συστατικών στον οργανισμό μας.
Οι κύριες βιοδραστικές ενώσεις στο λιναρόσπορο είναι το α λινολενικό οξύ (ALA), τις λιγνάνες και τις φυτικές ίνες.
– Ας δούμε πιο αναλυτικά
Μια κουταλιά της σούπας -100gr-λιναρόσπορου περιέχει:
ενέργεια:534 kcl
υδατάνθρακες:28,8 g
πρωτεΐνες:18,3 g
λιπαρά:42,16 g
χοληστερίνη:0,0 g
φυτικές ίνες: 27,3 g
Βιταμίνες
Κ:4,3 mg
C:0,6 mg
E:19,95 mg
B1-θειαμίνη:1,644 mg
B2-ριβοφλαβίνη:0,161 mg
B3-νιασίνη:3,08 mg
B6-πυριδοξίνη:0,473 mg
φυλλικό οξύ:87 mcg
χολίνη:78,7 mg
B5-παντοθενικό οξύ:0,985mg
ηλεκτρολύτες
κάλιο 813mg
νάτριο 30,0mg
ορυκτά μέταλλα
ασβέστιο: 255,0 mg
μαγνήσιο: 392,0 mg
φώσφορος: 642,0 mg
σίδηρος: 5,73 mg
ψευδάργυρος: 4,34 mg
χαλκός: 1,22 mg
μαγγάνιο: 2,48 mg
σελήνιο: 25,4 mg

Το λινάρι που καλλιεργείται για τις ίνες είναι διαφορετικού τύπου και δεν είναι κατάλληλο για παραγωγή λαδιού.

Το λινάρι, Λινάρι το κοινόν-Linum usitatissimum, λοιπόν, το φυτό με το πανέμορφο μπλε του άνθος είναι γνωστό εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Λέγεται ότι έχουν βρεθεί βαμμένες ίνες λιναριού 30.000 χρόνων!
Το γνώριζαν οι Αιγύπτιοι από τον πέμπτο αιώνα περίπου π.χ,
το γνώριζαν οι αρχαίοι Έλληνες και άλλοι αρχαίοι λαοί, ο Πλίνιος συνόψισε τις πολλές εφαρμογές του λέγοντας: “Υπάρχει κομμάτι της σημερινής ζωής στο οποίο να μην εμπλέκεται το λινάρι; Και σε ποιο προϊόν της Γης υπάρχουν μεγαλύτερα θαύματα για εμάς τους ανθρώπους από ότι στο λινάρι;”.
Σήμερα καλλιεργείται στα περισσότερα μέρη του κόσμου και σε όλα τα κλίματα από τη Ρωσία,
τον Καναδά,
την Αίγυπτο,
την Αργεντινή,
την Ουρουγουάη,
την Ισπανία,
τη Γαλλία,
την Ελβετία.
Καλλιεργείται για την παραγωγή:
-τής ίνας του, τα περίφημα λινά υφάσματα
-του σπόρου του, ο γνωστός μας λιναρόσπορος
-τα άλευρά του
-το λάδι του, το λινέλαιο.
-. Ο λιναρόσπορος
Η περιεκτικότητα των σπόρων του σε έλαια από τις υψηλότερες, όπως και σε πρωτεΐνες, αμινοξέα, φυτικές ίνες και λιγνάνες.
Οι λιγνάνες είναι πολυφαινολικές ενώσεις και μία από τις κύριες ομάδες φυτοοιστρογόνων.
Όλα τα συστατικά του λιναρόσπορου με απόλυτη συνέργεια μεταξύ τους διαθέτουν ισχυρότατες αντιοξειδωτικές,
αντιφλεγμονώδεις και αντικαρκινικές ιδιότητες, που τα τελευταία χρόνια έχουν τραβήξει πάνω τους τα βλέμματα των ερευνητών.
Οι λιγνάνες μαζί με το α-λινολενικό οξύ, από τα οποία είναι πλούσιος ο λιναρόσπορος, είναι το αντικείμενο πολλών ερευνών και τα συμπεράσματα των μελετών μιλούν για τις ισχυρές θεραπευτικές τους ιδιότητες, οι οποίες καθιστούν τα δυο αυτά φυτοθρεπτικά συστατικά ισχυρές ασπίδες προστασίας έναντι του καρκίνου του μαστού.
Γενικά ο λιναρόσπορος είναι μιά πλούσια πηγή ενέργειας για τον οργανισμό μας και η συμπλήρωση της διατροφής μας με αλεσμένο λιναρόσπορο έχει πολλά υγιή οφέλη για τον οργανισμό μας, καθώς τα αποτελέσματα των ερευνών πιστοποιούν τις θετικές και ευεργετικές του επιδράσεις στις καρδιαγγειακές παθήσεις,
στον καρκίνο,
στη γαστρεντερική υγεία και στο διαβήτης.

Τα μονοακόρεστα λιπαρά του οξέα, όπως το ελαϊκό οξύ και τα βασικά ω-3 λιπαρά του, λινελαικό οξύ, α- λινολενικό οξύ και αραχιδονικό οξύ και κατ’ επέκταση ο λιναρόσπορος:
1) βοηθούν στη μείωση της χοληστερίνης
2) βοηθούν στην πρόληψη της στεφανιαίας νόσου
3) βοηθούν στην πρόληψη των εγκεφαλικών επεισοδίων
4) βοηθούν στην πρόληψη από διάφορες μορφές καρκίνου
5) βοηθούν να διατηρείται υγιές προφίλ των λιπιδίων του αίματος
6) βοηθούν στη μείωση των πόνων με αιτία τις φλεγμονές – όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα
7) ασκούν προστατευτική ισχυρή δράση απέναντι στην αθηροσκλήρωση, στις αρρυθμίες, στο έμφραγμα, στη στηθάγχη
8) προστατεύουν από την κοιλιακή μαρμαρυγή που προκαλείται από ισχαιμία*
9) βοηθούν στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας
10) βοηθούν στην αντιμετώπιση του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου –
11) διατηρούν την γαστρεντερική υγεία
12) προστατεύουν την εγκεφαλική λειτουργία
13) προστατεύουν τις εμμηνοπαυσιακές γυναίκες από τα προβλήματα της εμμηνόπαυσης.
14) μειώνουν σημαντικά τις συγκεντρώσεις ολικής χοληστερόλης  στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες
Λιναρόσπορος και καρδιαγγειακές παθήσεις
Οι επιδράσεις του λιναρόσπορου στις παραμέτρους των καρδιαγγειακών παθήσεων έχουν γίνει μια από τις πιο έντονα μελετημένες περιπτώσεις όσον αφορά τα οφέλη του, που σχετίζονται με την υγεία 
Όσον αφορά τις καρδιακές παθήσεις, ο λιναρόσπορος έχει μειώσει την εξέλιξη της αθηροσκλήρωσης που προκαλείται από υψηλή διατροφική χοληστερόλη ή υψηλή περιεκτικότητα σε διατροφικά λιπαρά
Σε περιπτώσεις αθηροσκληρωτικής πλάκας, η συμπλήρωση της διατροφής με λιναρόσπορο μπορεί να βοηθήσει στην υποχώρηση της αθηροσκλήρωσης
Σε δίαιτα πλούσια σε λιναρόσπορο πριν και μετά την πρόκληση εμφράγματος του μυοκαρδίου***,παρατηρήθηκαν λιγότερες αρρυθμίες και μείωση της διαστολής της αριστερής κοιλίας
Σε ανθρώπους που εμφανίζουν συμπτώματα καρδιαγγειακής νόσου, ο διατροφικός λιναρόσπορος έχει ισχυρά προστατευτικά αποτελέσματα.
Η πιο εντυπωσιακή αφορά τη μείωση τόσο της συστολικής όσο και της διαστολικής αρτηριακής πίεσης σε ασθενείς με περιφερική αρτηριακή νόσο,
και προστασία από την κοιλιακή μαρμαρυγή που προκαλείται από ισχαιμία*
Στη διπλή τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο, τυχαιοποιημένη δοκιμή, οι ασθενείς που έτρωγαν 30g αλεσμένου λιναρόσπορου κάθε μέρα για 6 μήνες παρουσίασαν σημαντικές μειώσεις τόσο στη συστολική όσο και στη διαστολική αρτηριακή πίεση
Λιναρόσπορος και διαβήτης
Ο λιναρόσπορος επηρεάζει επίσης μια άλλη σημαντική ασθένεια που αυξάνεται σε συχνότητα σε όλο τον κόσμο: Το διαβήτη.
Ο λιναρόσπορος μειώνει τη γλυκόζη στο αίμα σε άτομα με διαβήτη τύπου 2, όπως και σε άτομα με προδιαβήτη.
Λιναρόσπορος και καρκίνος
Ο λιναρόσπορος χρησιμοποιείται ήδη εκτενώς σε μελέτες για τη θεραπεία μιας ποικιλίας καρκίνων
Ίσως ο πιο μελετημένος καρκίνος σε σχέση με την επίδραση του διαιτητικού λιναρόσπορου είναι ο καρκίνος του μαστού.
Σε ανθρώπινες δοκιμές, ο λιναρόσπορος έχει σημαντικά προστατευτικά αποτελέσματα κατά του καρκίνου του μαστού.
Μια συστηματική ανασκόπηση 10 δοκιμών οδήγησε στο συμπέρασμα ότι ο λιναρόσπορος μείωσε την ανάπτυξη όγκων σε γυναίκες με καρκίνο του μαστού.
Βρήκαν επίσης στοιχεία που υποστηρίζουν την προστασία που σχετίζεται με το λινάρι έναντι του πρωτογενούς καρκίνου του μαστού, καθώς και μειωμένο κίνδυνο θνησιμότητας σε γυναίκες που ζουν με καρκίνο του μαστού.
Παρατηρήθηκαν ευεργετικά αποτελέσματα με 25 g δόσεις αλεσμένου λιναρόσπορου
Ο καρκίνος του μαστού δεν είναι ο μόνος καρκίνος που έχει δείξει ευαισθησία στο λιναρόσπορο ή στα συστατικά του.
Από άλλους καρκίνους που προστατεύει ο λιναρόσπορος είναι ο καρκίνος του προστάτη αδένα,
ο καρκίνος του πνεύμονα,
ο καρκίνος στον κόλον ή ορθοκολικός καρκίνος
των ωοθηκών,
του ενδομήτριου,
του τραχήλου καθώς έχει παρατηρηθεί αναστολή τους από τον λιναρόσπορο.
Η αύξηση της κατανόησής μας για την αξία του λιναρόσπορου, στον τομέα των ασθενειών και η αποτελεσματικότητά του στις δοκιμές σε ανθρώπους “σπρώχνει” τους μελετητές και τους ερευνητές σε περεταίρω μελέτες.
Όπως στην περίπτωση των επιδράσεων του λιναρόσπορου και των βιοδραστικών συστατικών του στην καρδιαγγειακή νόσο, έτσι και στον καρκίνο, υπάρχουν ήδη επαρκή δεδομένα για την εφαρμογή αυτών των διατροφικών θεραπειών σε συγκεκριμένες περιπτώσεις πρόληψης και θεραπείας πολλών περιπτώσεων καρκίνου.
Λιναρόσπορος και εγκέφαλος
Ο κρίσιμος ρόλος που παίζουν τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα που προέρχονται από θαλάσσιες πηγές στην ανάπτυξη του εγκεφάλου είναι γνωστός.
Αυτά τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι ένα ωμέγα-3 λιπαρό οξύ, το α- λινολενικό οξύ, το οποίο περιέχει σε υψηλές ποσότητες ο λιναρόσπορος, έχει παρόμοια λειτουργική σημασία για τον εγκέφαλο.
Έτσι ο λιναρόσπορος βελτιώνει την ανάπτυξη του εγκεφάλου,
μετριάζει την απώλεια μάζας του εγκεφάλου,
βελτιώνοντας την υπερκινητικότητα και τη χωρική μνήμη,
βελτιώνει τις πτυχές της λειτουργίας του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια καταστάσεων νευρικής νόσου και μειώνει όλες τις παραμέτρους του χρόνιου στρες
Λιναρόσπορος και ορμονική κατάσταση των γυναικών
Ο λιναρόσπορος εμφανίζει ισχυρή προστατευτική δράση έναντι των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης και των συμπτωμάτων της  μετά την εμμηνόπαυση περιόδου.
Σε μια μελέτη 140 μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών, οι οποίες ενσωμάτωσαν στην καθημερινή διατροφή τους λιναρόσπορο, τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης μειώθηκαν, όπως οι μυαλγίες και οι εξάψεις και η ποιότητα ζωής τους βελτιώθηκε σημαντικά.
Μια ιδιαίτερα μεγάλη δοκιμή σε 199 γυναίκες, ασυνήθιστα μεγάλης διάρκειας, 1 έτος, με υψηλή δόση λιναρόσπορου, 40g την ημέρα, ανέφερε σημαντική μείωση στα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης.
Σε μια σύντομη μελέτη 6 εβδομάδων παρατηρήθηκε μικρή αλλά θετική προστασία των οστών σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που έλαβαν λιναρόσπορο, ιδιαίτερα σε παθολογικές καταστάσεις όπως η παχυσαρκία και οι νεφροπάθειες.
-. tips: δεν ενδείκνυται η κατανάλωση λιναρόσπορου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της γαλουχίας.
Λιναρόσπορος και υγεία του δέρματος
Η ευαισθησία του δέρματος είναι ένα κοινό πρόβλημα, που σχετίζεται με αλλαγές στις ιδιότητές του, όπως η ενυδάτωση, η φυσιολογία του και η λειτουργία φραγμού – το δέρμα μας αποτελεί φυσικό φραγμό για τους μικροοργανισμούς.
Οι μελέτες για τη σχέση του λιναρόσπορου και του δέρματος πολλές, ανάμεσά τους και μια τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή μελέτη 12 εβδομάδων σε υγιείς γυναίκες με ευαίσθητο δέρμα, οι οποίες ενέταξαν στην καθημερινή τους διατροφή και λιναρόσπορο.
Μετά το πέρας της μελέτης παρατηρήθηκε σημαντική βελτίωση στις ιδιότητες του δέρματος.
Παρατηρήθηκε σημαντική μείωση στην ευαισθησία του δέρματος,
μείωση στη διαδερμική απώλεια νερού,
μείωση της τραχύτητάς του, με αύξηση της ενυδάτωσης και της απαλότητάς του.
Η διατροφική λήψη λιναρόσπορου έχει αποδειχθεί ότι θεραπεύει τις φλεγμονές του δέρματος και έτσι μπορεί να ασκήσει υγιή επίδραση και να καθυστερήσει τη διαδικασία γήρανση της επιδερμίδας.
Σε άλλη μελέτη παρατηρήθηκε ομαλοποίηση των αυξημένων επιπέδων των προ-φλεγμονωδών καταστάσεων του δέρματος σε ηλικιωμένα άτομα.
Επίσης ο λιναρόσπορος καταπραΰνει τους ερεθισμούς, όπως την ερυθρότητα,
τη φλόγωση και τα σπυράκια όταν χρησιμοποιείται και εξωτερικά ως κατάπλασμα
Η καταπραϋντική,
μαλακτική και αντιφλεγμονώδη δράση του αλευριού του λιναριού σαν κατάπλασμα μειώνει τους ερεθισμούς αυτούς του δέρματος.
Πως το χρησιμοποιούμαι: Ρίχνουμε σιγά-σιγά ζεστό νερό σε αλεύρι λιναριού μέχρι να έχουμε μια λεία πάστα.
Απλώνουμε την πάστα μας σε μια γάζα.
Εφαρμόζουμε το κατάπλασμα στην προσβεβλημένη περιοχή έως 3 φορές την ημέρα.
Λιναρόσπορος και γαστρεντερική υγεία
Η επιρροή του μικροβιώματος στην υγεία μας λαμβάνει αυξανόμενη προσοχή από την ερευνητική κοινότητα τα τελευταία χρόνια.
Ωστόσο, η κατανόησή μας για τον αντίκτυπο του λιναρόσπορου στο μικροβίωμα του εντέρου σε υγιή ή σε νοσούντα άτομα είναι ακόμα περιορισμένη.
Οι πρώτες μελέτες έχουν δείξει την ικανότητα του λιναρόσπορου να μεταβάλλει τη βακτηριακή εντερική χλωρίδα
Οι αλλαγές στα βακτήρια του μικροβιώματος από το λιναρόσπορο έχουν θετικές επιπτώσεις στην εξέλιξη διάφορων παθήσεων.
Η διαιτητική κατανάλωση λιναρόσπορου, υπό ορισμένες συνθήκες, έχει θετική επίδραση στην αλκοολική ηπατική νόσο.
Επίσης η διαιτητική κατανάλωση λιναρόσπορου μπορεί να αντικαταστήσει ή να μειώσει τη χρήση φαρμάκων δυσκοιλιότητας.
Δύο πρόσφατες τυχαιοποιημένες δοκιμές έχουν δημιουργήσει αποτελέσματα μεγάλου ενδιαφέροντος για την εισαγωγή λιναρόσπορου σε δίαιτες για ανακούφιση από τη δυσκοιλιότητα ατόμων που κινδυνεύουν, όπως ηλικιωμένοι, παχύσαρκοι, άρρωστοι και μείωση των παρενεργειών που σχετίζονται με τα συμβατικά φάρμακα.
Ο μηχανισμός δράσης του λιναρόσπορου στη διέγερση των κοπράνων κατά τη διάρκεια της δυσκοιλιότητας βρίσκεται σαφώς στην υψηλή περιεκτικότητά του σε φυτικές ίνες.
Στην πρώτη δοκιμή, ο λιναρόσπορος ψήθηκε σε μπισκότα και ελήφθη από ασθενείς με δυσκοιλιότητα.
Διαπιστώθηκε ότι ο λιναρόσπορος μείωσε τα συμπτώματα δυσκοιλιότητας,
τα τριγλυκερίδια και τα επίπεδα LDL χοληστερόλης
Σε μια μετέπειτα δοκιμή που χρησιμοποίησε τον ίδιο τύπο ασθενών, ο λιναρόσπορος επηρέασε θετικά όλες αυτές τις παραμέτρους για άλλη μια φορά και, το σημαντικότερο, ήταν ανώτερος στην ικανότητά του να μειώσει τα συμπτώματα της δυσκοιλιότητας από το ψύλλιο-plandago psyllium
Στις ίδιες μελέτες παρατηρήθηκε πως ο λιναρόσπορος μπορεί να είναι χρήσιμος και στη μείωση των συμπτωμάτων του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου.
Αντιφλεγμονώδης ιδιότητες του λιναρόσπορου
– οι ισχυρές αντιφλεγμονώδης ιδιότητες του λιναρόσπορου:
1) μειώνουν τον κίνδυνο της υψηλής πιέσεως
2) προστατεύουν τον οργανισμό από τις φλεγμονώδεις παθήσεις- όπως οι ρευματικές παθήσεις
3) είναι απαραίτητα για την σωστή ανάπτυξη των παιδιών και για την ωρίμανση του νευρικού τους συστήματος
Αντιοξειδωτικές του ιδιότητες του λιναρόσπορου
– οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες του λιναρόσπορου και οι μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Ε που περιέχει, τον καθιστούν απαραίτητο στον οργανισμό καθώς
1) προστατεύει από τις αρνητικές επιδράσεις των ελεύθερων ριζών τις κυτταρικές μεμβράνες:
α) του αίματος
β) του νευρικού συστήματος
γ) των σκελετικών μυών
δ) του αμφιβληστροειδούς χιτώνα του ματιού
2) μειώνει την κακή χοληστερόλη-LDL-ιδιαίτερα των γυναικών που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση
3) προστατεύει το δέρμα από την πρόωρη γήρανση
4) τονώνει το νευρικό σύστημα
5) προάγει το ανοσοποιητικό σύστημα
Γενικά ο λιναρόσπορος είναι μία τροφή η οποία συγκεντρώνει ένα πλήθος από θρεπτικά συστατικά με σπουδαίες ιδιότητες, χρήσεις και δράσεις μεταξύ των οποίων και η διύλιση των βαρέων τοξικών μετάλλων που υπάρχουν μέσα στον οργανισμό μας, όπως το αλουμίνιο και που πολλές φορές είναι η αιτία των αυτοάνοσων ασθενειών και ειδικά  της νόσου Alzheimer.
Η τοξική ουσία του αλουμινίου έχει κατηγορηθεί ότι προκαλεί τη νόσο Alzheimer, διότι έχει ανευρεθεί μεγάλη συγκέντρωση αλουμινίου στους πάσχοντες από τη νόσο.
Επίσης σε περιοχές όπου το νερό περιέχει μεγαλύτερες από τις κανονικές τιμές αλουμινίου, έχει παρατηρηθεί οι κάτοικοι εμφανίζουν με μεγαλύτερη συχνότητα τη νόσο.
Α-λινολενικό οξύ και ω-3 λιπαρά οξέα του λιναρόσπορου
Ειδικές μελέτες έχουν δείξει ότι έλλειψη του α λινολενικού οξέος και κατ’επέκταση των ω-3 λιπαρών που περιέχει ο λιναρόσπορος συνδέεται:
1) με την καθυστέρηση της ανάπτυξης
2) με το διαβήτη τύπου 2
3) με την αδυναμία
4) με την εξασθένηση της όρασης
5) με τις διαταραχές της γνωστικής λειτουργίας -όπως αδυναμία μάθησης, εξασθένηση μνήμης, πρόβλημα στη συγκέντρωση και στην προσοχή
6) με την μυρμηκίαση και ευαισθησία στο κρύο των ακροδακτύλων των χεριών και των ποδιών
7) με τα υψηλά τριγλυκερίδια
8) με την υψηλή πίεση
9) με το ξηρό δέρμα και τις ρυτίδες
10) με την τριχόπτωση
11) με την κατάθλιψη
12) με τις φλεγμονώδεις καταστάσεις -όπως η αρθρίτιδα και το άσθμα
Διαλυτές φυτικές ίνες και λιναρόσπορος
Ο λιναρόσπορος έχει υψηλότερη ποσότητα διαλυτών ινών, οι οποίες μειώνουν τη συνολική χοληστερόλη και τη λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL)
Και πως χρησιμοποιούμε το λιναρόσπορο;
Ο λιναρόσπορος κυκλοφορεί στην αγορά και θα τον βρούμε σε τρεις τύπους:
1) τον σκούρο, ο οποίος είναι και ο πιο θρεπτικός και είναι χωρίς καμία επεξεργασία
2) τον ξανθό ο οποίος είναι αποφλοιωμένο και..
3) τον πορτοκαλοκόκκινο, ο οποίος είναι γενετικά τροποποιημένος
Και τους τρεις τύπους θα τους βρούμε σε ολόκληρο λιναρόσπορο και
σε αλεσμένο λιναρόσπορο.
Σύμφωνα με έρευνες ο αλεσμένος λιναρόσπορος αντιπροσωπεύει την πιό ιδανική μορφή λιναρόσπορου για να αποφευχθούν σοβαρές παρενέργειες που επιφέρει πολλές φορές ο ολόκληρος λιναρόσπορος.
Επίσης ο αλεσμένος λιναρόσπορος παρέχει τις υψηλότερες ποσότητες ALA στον οργανισμό μας**
Το alpha linolenic acid-ALA είναι πιο βιοδιαθέσιμο στο σώμα όταν προέρχεται από το λινέλαιο ή από την αλεσμένη μορφή του λιναρόσπορου
Ο λιναρόσπορος οξειδώνεται πολύ εύκολα για αυτό πρέπει να είναι πάντα φρέσκος, να τον τοποθετούμε σε σκούρο γυάλινο δοχείο και κατευθείαν στο ψυγείο.
Ο λιναρόσπορος διαθέτει “ωραία μυρωδιά και άρωμα καρύδι” και μπορούμε να τον εντάξουμε σε μια ποικιλία τροφίμων.
Μπορούμε να τον εντάξουμε στο πρωινό μας ανακατεμένο
με γιαούρτη,
με νιφάδες βρόμης,
με καρύδια,
με σταφίδες,
με διάφορα άλλα ξερά φρούτα,
με μέλι.
Μπορούμε να τον προσθέσουμε στις σαλάτες μας π.χ μία κουταλιά της σούπας σε μαρουλοσαλάτες, σε σαλάτες με λάχανο και καρότο,
σε σαλάτες με παντζάρια και ραπανάκια,
με σπανάκι.
Μπορούμε να τον προσθέσουμε στο πιάτο με τη σούπα μας σε ντοματόσουπες,
σε κρεμυδόσουπες,
σε σούπες με ρύζι.
Οι συνδυασμοί είναι πολλοί και ο λιναρόσπορος προσδίδει μια ιδιαίτερη γεύση στο φαγητό μας εκτός από τα τεράστια οφέλη που προσφέρει στον οργανισμό μας.
Σε ερευνητικές μελέτες, ο λιναρόσπορος έχει ενσωματωθεί επιτυχώς σε διάφορα snacks
σε muffins,
σε κουλούρια,
σε ψωμί,
σε ψωμάκια,
σε μπισκότα,
σε μπάρες κανέλας και σε ζυμαρικά.
Η συγκέντρωση λιναρόσπορου στα τρόφιμα, φυσικά, θα επηρεάσει και τα χαρακτηριστικά της γεύσης τους.
Η διαδικασία ψησίματος ακόμη και έως 178 ℃ για δύο ώρες δεν αλλάζει τη σύνθεση ή το περιεχόμενο του ALA σε ένα ψημένο κέικ, για παράδειγμα
Η προσθήκη και άλλων προϊόντων, όπως η μπανάνα,
οι ξηροί καρποί,
η σοκολάτα,
η σταφίδα,
η κανέλα, 
το πορτοκάλι, βελτιώνουν το προφίλ της γεύσης σύμφωνα με τις ερευνητικές μελέτες
Ο λιναρόσπορος έχει ενσωματωθεί σε τρόφιμα σε συγκεντρώσεις 5 έως 28% των συνολικών συστατικών, κατά βάρος πριν από το ψήσιμο****
Η ποσότητα λιναρόσπορου που καταναλώθηκε καθημερινά για μεγάλο χρονικό διάστημα στις έρευνες ήταν 40 έως 50 g
Είναι σημαντικό όταν τρώμε λιναρόσπορο να πίνουμε παράλληλα και πολύ νερό και αυτό, διότι ο λιναρόσπορος -όπως όλοι οι ξηροί καρποί- περιέχουν πολλές φυτικές ίνες.
Οι φυτικές ίνες είναι απαραίτητες στον οργανισμό γιατί-εκτός των άλλων -βοηθούν στη σωστή λειτουργία του εντέρου και στην αποβολή των τοξινών αλλά χρειάζονται πολύ νερό.
Χωρίς νερό μπορεί να φέρουν τα αντίθετα αποτελέσματα και αντί να βοηθήσουμε π.χ ένα πρόβλημα δυσκοιλιότητας να το επιδεινώσουμε.
Με το αλεύρι του λιναρόσπορου μπορούμε να κάνουμε  ψωμί,
κουλουράκια,
μπισκότα,
κέικ.
Η ενσωμάτωση αλεσμένου λιναρόσπορου σε συνταγές φούρνου μπορεί στην πραγματικότητα να προστατεύσει το alpha linolenic acid-ALA και τη secoisolariciresinol diglucoside-SDG από την υποβάθμιση, οι δε ψυχρότερες θερμοκρασίες αποθήκευσης και η μικρή διάρκεια αποθήκευσης, ιδίως για το λινέλαιο, προστατεύει και το ALA και την secoisolariciresinol diglucoside-SDG.
Το λιναρόσπορο μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε και για εξωτερική χρήση.
-μπορούμε χρησιμοποιήσουμε κατάπλασμα λιναρόσπορου, αφού πρώτα πολτοποιήσουμε ή βράσουμε τους σπόρους, σε
1) σπυριά με πύον
2) σε καλόγερους (δοθιήνες ) οι οποίοι με τον τρόπο αυτό ανοίγουν και φεύγει το πύον
-με το αλεύρι του λιναριού μπορούμε να κάνουμε καταπλάσματα για επώδυνους ρευματισμούς
-. Το λινέλαιο
Οι λιναρόσποροι περιέχουν 35-50% λάδι, από τους οποίους προέρχεται το λινέλαιο.
Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για την άλεση του λιναρόσπορου περιλαμβάνουν τις κύριες μεθόδους που χρησιμοποιούνται για την άλεση οποιουδήποτε ελαιούχου σπόρου.
Το λινέλαιο είναι εύκολο στη χρήση του και η περιεκτικότητά του σε ω-3 λιπαρά,
σε α λινολενικό οξύ (ΑLA)
σε βιταμίνες,
αμινοξέα,
σε ορυκτά μέταλλα και
σε λιγνάνες υψηλότατη.
Το λινέλαιο χρησιμοποιείται πρόσφατα όλο και περισσότερο για ανθρώπινη κατανάλωση.
Η κατανάλωσή του σε τακτά χρονικά διαστήματα βοηθά στην πρόληψη της αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου, και παρέχει κυτταροπροστατευτική δράση έναντι γαστρικών ελκών, ιδιότητες και δράσεις που το καθιστούν απαραίτητο στη διατροφή μας.
Το καθαρό λινέλαιο μπορούμε να το προσθέσουμε στα φαγητά μας, αποκλειστικά ως καρύκευμα
Το λινέλαιο δεν το θερμαίνουμε διότι είναι ασταθές, ευαίσθητο στη θερμότητα και οξειδώνεται εύκολα.
Αν κατά την εξαγωγή του η θερμοκρασία είναι πολύ υψηλή, ορισμένα συστατικά του θα υποστούν υποβάθμιση και για τους λόγους αυτούς η κατανάλωσή του ήταν απαγορευμένη για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ακριβώς όπως και οι σπόροι, έτσι και το λάδι είναι πλούσιο σε άλφα-λινολενικό οξύ, πρόδρομη ουσία των ωμέγα-3 λιπαρών, αλλά δεν περιέχει τις διαιτητικές ίνες καθώς και τα αντιοξειδωτικά του λιναρόσπορου.
Όταν το αγοράζουμε πρέπει να είμαστε πολύ προσεχτικοί και να ελέγχουμε αν είναι σε σκούρο μπουκάλι και στο ψυγείο.
Στη συνέχεια το διατηρούμε μακριά από θερμότητα πριν από το άνοιγμα.
Το διατηρούμε στο ψυγείο μετά από το άνοιγμα.
Δεν το κρατάμε περισσότερο από 2 μήνες μετά από το άνοιγμα.
Δεν το δίνουμε σε παιδιά κάτω των 4 ετών και αν για τον οποιοδήποτε λόγο αντιληφθούμε κάποια μυρωδιά το πετάμε αμέσως!!!
-. Το γάλα του λιναρόσπορου
Μια νέα μορφή του λιναρόσπορου είναι και το γάλα.
Όπως ακριβώς έχουμε τα φυτικά γάλατα του αμυγδάλου,
του σουσαμιού
της σόγιας έτσι έχουμε και το γάλα λιναρόσπορου.
Ο λιναρόσπορος αλέθεται με λεπτό άλεσμα αναμεμιγμένο με φιλτραρισμένο νερό.
Το γάλα λιναριού έχει υψηλή περιεκτικότητα σε ALA και είναι μια εξαιρετική εναλλακτική λύση, καθώς δεν έχει χοληστερόλη ή λακτόζη.
Είναι κατάλληλο για άτομα που είναι αλλεργικά στη σόγια,
στα καρύδια και στη γλουτένη και περιέχει περισσότερα οφέλη για την υγεία από το γάλα αμυγδάλου.
Λιναρόσπορος και λινέλαιο για τον έλεγχο του άγχους και του στρες
Ο λιναρόσπορος και το λινέλαιο, δύο προϊόντα του λιναριού με ισχυρές αγχολυτικές ιδιότητες.
Πολλοί άνθρωποι ενστικτωδώς στρέφονται σε ορισμένα τρόφιμα όταν αισθάνονται “πεσμένοι” και αγχωμένοι.
Αυτό συμβαίνει διότι το φαγητό έχει την ικανότητα να αλλάξει τη διάθεσή μας.
Οι σωστές επιλογές της τροφής μας σε κάθε γεύμα συμβάλλουν στη βελτίωση της διάθεσή μας παρέχοντάς μας τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο εγκέφαλός μας για εύρυθμοι λειτουργία του.
Οι ερευνητές συστήνουν σε περιπτώσεις άγχους και μεγάλου στρες λιναρόσπορο και διατροφική βιταμίνης Β-6
Ο λιναρόσπορος και το λινέλαιο είναι από τις αξιολογότερες πηγές ω-3 λιπαρών και τρυπτοφάνης, τα οποία αυξάνουν την παραγωγή σεροτονίνης
Ένας από τους παράγοντες που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην αύξηση της σεροτονίνης του εγκεφάλου είναι η διατροφή.
Σύμφωνα με κάποια στοιχεία, η τρυπτοφάνη, η οποία αυξάνει την σεροτονίνη του εγκεφάλου μας, είναι ένα αποτελεσματικό αντικαταθλιπτικό στην ήπια έως μέτρια κατάθλιψη.
Επιπλέον, σε υγιείς ανθρώπους με υψηλή ευερεθιστότητα, κατευνάζει τα νεύρα, ηρεμεί το μυαλό και βελτιώνει τη διάθεση.
Τα ω-3 λιπαρά οξέα σύμφωνα με αρκετά επιδημιολογικά, εργαστηριακά και κλινικά στοιχεία μπορεί να διαδραματίσουν θετικό ρόλο σε περιπτώσεις άγχους και στρες αλλά και σε ορισμένες περιπτώσεις κατάθλιψης.
Το λινέλαιο και ο λιναρόσπορος είναι ιδανικά για την ενίσχυση της λειτουργίας του εγκεφάλου μας για την βελτίωση της διάθεσής μας και για τη σωστή από εμάς διαχείριση του άγχους.
Επίσης το λινάρι είναι η σημαντικότερη πηγή α λινολενικού οξέος (ΑLA) με περιεκτικότητα έως και 70%.
Το α λινολενικό οξύ (ΑLA) είναι ένα από τα πιο απαραίτητα λιπαρά οξέα μαζί με το το γ-λινολενικό οξύ, διότι όπως επισημαίνουν πολλές έρευνες, έχει
θετική επίδραση στο κεντρικό νευρικό μας σύστημα, όπως και σε παραμέτρους της συμπεριφοράς μας.
Στην εποχή ζούμε μέρες αβεβαιότητας,
υπάρχουν οικονομικά προβλήματα,
πιέσεις,
δεχόμαστε πλήθος πληροφοριών με ελάχιστες έως καθόλου ευχάριστες ειδήσεις και συμπληρώνεται το πιο κατάλληλο σκηνικό, μέσα στο οποίο οι περισσότεροι από εμάς είναι δύσκολο να διαχειριστούν και να ελέγξουν  ή να αποφύγουν το άγχος,
το στρες,
την αγωνία ακόμα και αυτή την κατάθλιψη.
Σαν αποτέλεσμα έχουμε κόπωση,
νευρικότητα,
ευερεθιστότητα,
απομόνωση,
χαμηλή αυτοεκτίμηση,
πονοκεφάλους,
αλλαγές στην όρεξη,
αϋπνίες και
πολλά άλλα τέτοια συμπτώματα, τα οποία δεν είναι ότι καλύτερο για την ποιότητα της ζωής μας.
Ας προσπαθήσουμε να τα διαχειριστούμε και με την βοήθεια του λιναριού.
Το λινέλαιο και ο λιναρόσπορος ενισχύουν τη λειτουργία του εγκεφάλου μας, βελτιώνουν τη διάθεσής μας και προσφέρουν τη βοήθειά τους στη σωστή από εμάς διαχείριση του άγχους.
Ο καλύτερος τρόπος να καταναλώσουμε τον λιναρόσπορο είναι να τον αλέσουμε, διότι ολόκληρος δεν χωνεύεται εύκολα και τα θρεπτικά συστατικά του, που είναι εγκλωβισμένα στο σπόρο, δεν είναι βιοδιαθέσιμα ή αλλιώς να τον μουλιάσουμε για κάποιες ώρες.
Τον λιναρόσπορο μπορούμε να τον αλέσουμε στο μπλέντερ ή γουδί, ή να τον αγοράσουμε αλεσμένο.
Αλεσμένο τον διατηρούμε σε γυάλινο αεροστεγές δοχείο στο ψυγείο μας για μία εβδομάδα.
Και μία νοστιμότατη σούπα με λιναρόσπορο
–ένα κρεμμύδι, ψιλοκομμένο
– ένα καρότο τριμμένο στο χοντρό του τρίφτη μου
– τέσσερα πέντε κλωνάρια σέλινου, πλυμένο και ψιλοκομμένο
– μία πράσινη πιπεριά, πλυμένη και ψιλοκομμένη
– τρία με τέσσερα φρέσκα κρεμμυδάκια, πλυμένα και ψιλοκομμένο το άσπρο τους μέρος και χοντροκομένο το πράσινο
– δύο με τρία φρέσκα σκόρδα,  πλυμένα και ψιλοκομμένο το άσπρο του μέρος και χοντροκομένο το πράσινο- αν έχουμε
– 5 φλυτζάνια ζεστό νερό
– ένα σκόρδο πολτοποιημένο
– δύο φύλλα δάφνης
– ένα κουταλάκι του γλυκού ρίγανη
– μαύρο πιπέρι – όσο μας αρέσει
– αλάτι θαλασσινό
– δύο ντομάτες τριμμένες στο χοντρό του τρίφτη μας
– δύο κουταλιές της σούπας λιναρόσπορο σπασμένο
– τρεις κουταλιές της σούπας ρύζι αναποφλοίωτο*
– λάδι – όσο με πάρει
– ένα  κουταλάκι κουρκούμι
Και
Ανοίγω το μάτι της κουζίνας και τοποθετώ πάνω μιά αναλόγου μεγέθους κατσαρόλα.
Ρίχνω ένα μικρό ποτηράκι του κρασιού λάδι.
Μόλις ζεσταθεί λίγο, ρίχνω το κρεμμύδι και το καρότο και ανακατεύω για λίγα λεπτά.
Πριν το λάδι μου κάψει προσθέτω το ρύζι και τον λιναρόσπορο*.
Ανακατεύω για ένα λεπτό να ομογενοποιηθούν στην κατσαρόλα μου τα υλικά μου και προσθέτω το ζεστό νερό και την ντομάτα.
Ανακατεύω και κλείνω την κατσαρόλα μου
Μετριάζω την ένταση της φωτιάς και μαγειρεύω για τριάντα πέντε λεπτά*- στο ενδιάμεσο ελέγχω το φαγητό μου, προσέχοντας την ποσότητα του νερού.
Στα είκοσι λεπτά ανοίγω την κατσαρόλα και ελέγχω το ρύζι, τον λιναρόσπορο και το νερό και
προσθέτω όλα μου τα λαχανικά, τα μπαχαρικά, το αλάτι και τη δάφνη.
Ανακατεύω να ομογενοποιηθούν όλα μου τα υλικά,
σκεπάζω την κατσαρόλα μου και αν χρειάζεται προσθέτω ένα ή δύο φλιτζάνια ζεστό νερό,  και αφήνω το φαγητό μου να σιγοβράστε για δέκα με δεκαπέντε λεπτά ακόμα.
Μόλις είναι έτοιμο, ξεσκεπάζω την κατσαρόλα μου, προσθέτω την ρίγανη και ένα μικρό ποτηράκι του κρασιού λάδι.
Σκεπάζω την κατσαρόλα μου και πιάνοντάς την από τα χερούλια της τη κουνάω ελαφρά, ώστε η ρίγανη και το λάδι να ενσωματωθούν με το υπόλοιπο φαγητό μου.
Αφήνω το φαγητό μου για λίγα λεπτά να “ξεκουραστεί” και να “δέσει” και σερβίρω σε μεγάλα βαθιά πιάτα!
* To ρύζι είναι τροφή πλούσια σε μαγγάνιο,
σε σεληνίου,
σε μαγνησίου
σε κάλιο  και 
σε σίδηρος
Είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες και σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, όπως:
Βιταμίνη Β1 θειαμίνη
Βιταμίνη Β2 ριβοφλαβίνη
Βιταμίνη Β3 νιασίνη
Βιταμίνη Β5 παντοθενικό
Βιταμίνη Β6 πυριδοξίνη
Βιταμίνη Β9 φυλλικό οξύ
*διαχειριζόμαστε το ρύζι και το λιναρόσπορο σύμφωνα με τις συμβουλές της συσκευασίας τους.
Παραδοσιακές χρήσεις του λιναρόσπορου που έχουν καταγραφεί στο πέρασμα του χρόνου
Παραδοσιακά σε πολλές περιοχές χρησιμοποιούσαν το λιναρόσπορο αμέσως μόλις τον πολτοποιούσαν στο γουδί, διότι γνώριζαν την οξείδωσή τους.
Για θεραπευτικούς σκοπούς έριχναν τρεις (3) κουταλιές της σούπας σπόρους σε ένα λίτρο ζεστού νερού, το άφηναν όλη την νύχτα, το σούρωναν και έπιναν 3 φλιτζάνια την ημέρα.
– Για τη δυσκοιλιότητα
a) έβραζαν 6gr σε δύο ποτήρια νερό μέχρι να μείνει το μισό και έτρωγαν το μείγμα
b)  έτρωγαν τακτικά λιναρόσπορους, μία με δύο κουταλιές της σούπας, αφού πρώτα τους έπλεναν καλά με άφθονο νερό.
c) έριχναν 2 κουταλιές της σούπας λιναρόσπορο σε 1,5 λίτρο νερό, το άφηναν για όλη τη νύχτα, το πρωί σούρωναν και έπιναν το ρόφημα κατά τη διάρκεια της ημέρας. 
– Για τα βρογχικά και την πνευμονία έβραζαν 6gr σε δύο ποτήρια νερό μέχρι να μείνει το μισό, σούρωναν και έπιναν
– Για τον ίκτερο έβραζαν 15gr σπόρων σε ένα λίτρο νερό και το έπιναν τρία φλιτζάνια τη μέρα.
– Για τα παράσιτα των εντέρων έπιναν ένα κουταλάκι πόσιμο λινέλαιο, διότι υπάρχει και το λινέλαιο που πωλείται σε χρωματοπωλεία και είναι για μη πόσιμες χρήσεις
– Για το βήχα και τις βρογχίτιδες έπιναν ένα κουταλάκι λινέλαιο.
– Για τις πέτρες στη χολή έπιναν μία έως δύο κουταλιές της σούπας λινέλαιο και ξάπλωνα στο αριστερό πλευρό για μισή ώρα, ώστε να περάσουν, όπως έλεγαν, οι πέτρες στα έντερα και από εκεί να φύγουν.
Αυτή η πρακτική συνταγή είναι πολύ παλιά και όπως λένε είχε πολύ μεγάλη επιτυχία.
Η χοληδόχος κύστη βρίσκεται ψηλά και δεξιά στην κοιλιακή χώρα
Καταπλάσματα από αλεύρι λιναριού:
A) έβραζαν 25gr  αλεύρι λιναριού σε μισό λίτρο νερό μέχρι να πήξει.
Το άδειαζαν σ’ ένα πανί και το τοποθετούσαν στο σημείο που είχε ανάγκη, τόσο ζεστό όσο να το δέχεται ο οργανισμός του ασθενούς.
Το κατάπλασμα χρησιμοποιούσαν
a) για πρησμένους αδένες και αποστήματα
b) για ρευματικούς πόνους 
Σημείωση: το αλεύρι του λιναριού θέλει μεγάλη προσοχή γιατί το λάδι που περιέχει ταγγίζει και δημιουργεί προβλήματα στην επιδερμίδα.
B) έβραζαν τους λιναρόσπορους μέχρι να μαλακώσουν- να κολλάνε με το άγγιγμα, και τους άδειαζαν σ’ ένα καθαρό πανί και τους έβαζαν  ζεστούς, τόσο όσο να τους δέχεται ο οργανισμός του ασθενούς, στο σημείο που είχε το πρόβλημα
a) για πυώδη σπυριά και για καλόγηρους, δοθιήνες, πολτοποιούσαν βρασμένους σπόρους λιναριού, το έκαναν κατάπλασμα, το οποίο έβαζαν πάνω στο σημείο, τα σπυριά και οι καλόγεροι άνοιγαν και έφευγε το πύον.

σπόροι του λιναριού

η κάψα του λιναριού

τα διάφορα είδη του λιναριού

(1) οι ερευνητές εφιστούν την προσοχή στη σχέση ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων, διότι μπορεί να μειωθούν τα θετικά αποτελέσματα λόγω ανισορροπίας μεταξύ των επιπέδων ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρών οξέων, για αυτό χρειάζεται προσοχή στην πρόσληψη ω-6 λιπαρών.
Κείμενο και επιμέλεια κειμένου:thalia-botanologia.gr
*https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15570021/
**https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18689552/
https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/linum-usitatissimum
https://academic.oup.com/jcem/article/90/3/1390/2836719
***https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6567199/

****Σε κάποιες μελέτες εκφράστηκαν ανησυχίες σχετικά με την παρουσία συστατικών στον λιναρόσπορο που μπορεί να έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες, οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη βιοδιαθεσιμότητα και τη βιοπροσβασιμότητα άλλων βασικών θρεπτικών ουσιών.
Ωστόσο, δεν έχουν αναφερθεί επιβλαβή αποτελέσματα αυτών των συστατικών σε μελέτες σε ανθρώπους.

Share: