Παρασκευή θεραπευτικών λαδιών με εκχύλιση εν θερμώ

Παρασκευή θεραπευτικών λαδιών με εκχύλιση εν θερμώ και με μέσο θέρμανσης τον ήλιο – ηλιακή θέρμανση
Η διαδικασία παρασκευής φυτικών ιαμάτων ήταν γνωστή στους αρχαίους Έλληνες αλλά και σε πολλούς άλλους λαούς των αρχαίων χρόνων.
Σαν μέσα εξαγωγής των ιάσιμων στοιχείων των φυτών και των βοτάνων χρησιμοποιούσαν κυρίως
το λάδι,
το λίπος,
το ξύδι και το κρασί.

Τα χρησιμοποιούμενα βότανα
Για να πάρουμε τα θεραπευτικά  στοιχεία των βοτάνων χρησιμοποιούμε νωπά ή αποξηραμένα βότανα και η μέθοδος είναι η εκχύλιση είτε εν θερμώ, είτε εν ψυχρώ.
Αν δεν έχουμε εμπειρία στην παρασκευή θεραπευτικών λαδιών ξεκινάμε με αποξηραμένα βότανα, γιατί είναι πιο εύκολο και δεν κινδυνεύουμε να αναπτυχθεί μούχλα στο λάδι μας και με τον εν ψυχρώ τρόπο.
Αν αποφασίσουμε να χρησιμοποιήσουμε  φρέσκο βότανο, πρέπει, οπωσδήποτε να “στεγνώσουμε” τα βότανα και να βεβαιωθούμε ότι δεν έχουν καθόλου υγρασία.
Μερικά χαρακτηριστικά βότανα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για την εκχύλιση είναι:
– η πανέμορφη λεβάντα – ισχυρότατο χαλαρωτικό και αντιβακτηριακό βότανο
– η καλέντουλα  – ο γνωστός σε όλους μας πανέμορφος κατιφές που μας δίνει ένα χρυσό λάδι – ισχυρότατο επουλωτικό, ιδανικό για το δέρμα μας.
– το χαμομήλι – ηρεμία, χαλάρωση, ειρήνη, ισχυρότατο αναλγητικό και αντισπασμωδικό λάδι
– το σύμφυτο με το πανέμορφο λουλούδι του – ισχυρότατο επουλωτικό, αιμοστατικό και στυπτικό λάδι.
– το σπουδαίο βαλσαμόχορτο ή υπερικό
– φασκόμηλο – το βότανο της αθανασίας μας δίνει ένα ισχυρότατο λάδι με αντιβακτηριδιακές,
αντισηπτικές,
καρδιοτονωτικές,
σπασμολυτικές και αντιδιαβητικές ιδιότητες
– η μέντα η ευωδιαστή – μας δίνει ένα ευωδιαστό ισχυρότατο λάδι για τη μνήμη, για το πνεύμα μας αλλά και για την ανάρρωσή μας…και τόσα -τόσα άλλα βότανα!
Για να θυμηθούμε πως συλλέγουμε τα βότανά μας:Συλλογή βοτάνων,μια ασχολία που απαιτεί απόλυτη γνώση του αντικειμένου
Το χρησιμοποιούμενο λάδι
Το λάδι μεταφοράς που θα χρησιμοποιήσουμε , όπως καταλαβαίνουμε,  πρέπει να είναι υψηλής ποιότητας.
Το καλύτερο λάδι είναι το ελαιόλαδο ψυχρής έκθλιψης, το οποίο είναι το πλέον κατάλληλο λάδι για θεραπευτικούς , ιαματικούς αλλά και διατροφικούς σκοπούς, καθώς προσφέρει, εκτός όλων των άλλων ευεργετημάτων του, αντίσταση στην οξείδωση και την τάγγιση.
Αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα λάδια που μπορούν να χρησιμοποιηθούν, όπως:
το αμυγδαλέκαιο,
το λάδι jojoba,
το βερικοκέλαιο και το λάδι καρύδας.
Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι οι ωφέλιμες ιδιότητες και η διάρκεια ζωής διαφέρουν από λάδι σε λάδι , έτσι διαλέγουμε πάντα λάδι βάσης σύμφωνα με τις ανάγκες μας
Η αναλογία βοτάνου – λαδιού
Δεν κουραζόμαστε για αναλογίες όταν παρασκευάζουμε λάδια βοτάνων – απλά γεμίζουμε τα 3/4 ενός γυάλινου , κατά προτίμηση σκουρόχρωμου , βάζου με το βότανο της επιλογής μας και ρίχνουμε τόσο λάδι ώστε να το καλύπτει.
Ανακατεύουμε απαλά με ένα ξύλινο πιρούνι από ξύλο ελιάς που έχουμε για αυτή τη χρήση και σκεπάζουμε το βάζο μας.
Το αφήνουμε για ένα βράδυ στον πάγκο της κουζίνας μας και την άλλη ημέρα το ξεσκεπάζουμε και το ανακατεύουμε για άλλη μια φορά πολύ καλά.
Αν χρειάζεται και άλλο λάδι, προσθέτουμε, διότι αν μείνει βότανο εκτός λαδιού θα δημιουργηθεί μούχλα , η οποία θα καταστρέψει το λάδι μας.
Αν θέλουμε να έχουμε και μιά ακριβή αναλογία λαδιού και βοτάνου αυτή είναι:
Όταν χρησιμοποιούμε φρέσκο βότανο:
1 μέρος φρέσκου βοτάνου σε βάρος (gr), με 3 μέρη ελαιόλαδου σε όγκο (ml).
Όταν χρησιμοποιούμε αποξηραμένο βότανο:
1 μέρος ξερού βοτάνου σε βάρος (gr), με 5 μέρη ελαιόλαδου σε όγκο (ml).
Και πάμε στη μέθοδο παρασκευής
Οι μέθοδοι εκχύλισης που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να φτιάξουμε θεραπευτικά λάδια από βότανα είναι δύο:
1) η μέθοδος εν θερμώ ή θερμική μέθοδο ή μέθοδος θερμοδιαβροχής.
και
2) η μέθοδο εν ψυχρώ ή μέθοδος εξανθοσμίας
           Κάθε μια από αυτές τις μεθόδους δίνει αρκετά παρόμοια αποτελέσματα, οπότε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ελεύθερα όποια μέθοδο προτιμάμε.
Στη μέθοδο εν θερμώ η χρήση εξωτερικών πηγών θερμότητας είναι ο καθοριστικός και εξαιρετικός τρόπος για να αποκτήσουμε ένα υψηλής ποιότητας λάδι βοτάνου , καθώς η θερμότητα ενθαρρύνει την εκχύλιση και επιτρέπει να εκχυλιστούν ευκολότερα τα συστατικά του βοτάνου στο λάδι.
Έτσι το λάδι μας απορροφά τις ευεργετικές ιδιότητες του βοτάνου, ενώ παράλληλα  εξακολουθεί να διατηρεί τις δικές του ιδιότητες.
Στην μέθοδο εν θερμώ έχουμε:
1) Τον τρόπο του bain marie – διαδικασία εκχύλισης εν θερμώ ή διαδικασία θερμοδιαβροχής με μέσο θέρμανσης μια τεχνητή εστία φωτιάς – ξύλο, κάρβουνο ή ηλεκτρισμός
Τον τρόπο του bain marie τον χρησιμοποιούμε όταν βιαζόμαστε και χρειαζόμαστε το λάδι μας άμεσα και μπορείτε να να τον βρείτε στο άρθρο μου:  Έλαια με εκχύλιση – Εν θερμώ εκχυλιζόμενα βότανα σε λάδια
2) Τον τρόπο εκχύλισης με ηλιακή θέρμανση – Η εκχύλιση με ηλιακή θέρμανση είναι η απευθείας έκθεση στον ήλιο και έχουμε τη διαδικασία εκχύλισης των λιποδιαλυτών συστατικών του βοτάνου σε έλαιο εν θερμώ ή διαδικασία θερμοδιαβροχής με μέσο θέρμανσης τον ήλιο 
Η ηλιακή εκχύλιση είναι μια όμορφη διαδικασία, ειδικά εάν θέλουμε να ενσωματώσουμε την ενέργεια του ήλιου στα βοτανικά λάδια μας.
Αυτός ο τρόπος είναι ο πιο απλός τρόπος θερμικής εκχύλισης καθώς χρησιμοποιούμε τον ήλιο για να θερμάνουμε το βότανό μας.
Τα βότανα που θα χρησιμοποιήσουμε για όποια από τις  εν θερμώ εκχυλίσεις μπορεί να είναι
α) πρόσφατα αποξηραμένα και θρυμματισμένα όπως:
η άρνικα,
η καλέντουλα, και
το σύμφυτο.
β) νωπά αλλά χωρίς υγρασία όπως:
ο σαμπούκος και
το βαλσαμόχορτο – υπερικό
γ) σε σκόνη όπως:
η κανέλα,
το γαρύφαλλο,
το cayenne,
το σύμφυτο
η lobelia inflata
Πως εργαζόμαστε όταν παρασκευάζουμε λάδια βοτάνων εν θερμώ με τον τρόπο της ηλιακής θέρμανσης:
Σε ένα γυάλινο σκουρόχρωμο δοχείο, το οποίο να σκεπάζει, ρίχνουμε φρέσκο, με όσο το δυνατό λιγότερη υγρασία, ή αποξηραμένο πρόσφατα το βότανό μας, το οποίο  έχουμε ψιλοκόψει με ένα ψαλίδι κουζίνας.
Στη συνέχεια προσθέτουμε το λάδι τόσο όσο να σκεπάζουν τελείως το βότανό μας.
Φροντίζουμε το βότανό μας να είναι 2 με 3 δάχτυλα κάτω από το στόμιο του βάζου μας.
Ανακατεύουμε απαλά με ένα ξύλινο πιρούνι , ώστε να ανακατευτεί όσο γίνεται καλύτερα το λάδι μας με το βότανό μας
*Τα φρέσκα βότανά μας δεν πρέπει να έχουν πολύ υγρασία, γιατί θα δημιουργηθεί μούχλα.
Και τι πρέπει να κάνουμε;
Πως “στεγνώνουμε” τα βότανά μας;
Πολύ απλά:
Tα αφήνουμε μία δύο μέρες απλωμένα σε ένα ταψάκι, σκεπασμένα με ένα τούλι ώστε να φύγει η υγρασία και όχι στον ήλιο, αλλά σε ένα σημείο με μη άμεσο ηλιακό φως.
Υγρασία δεν πρέπει να έχει ούτε το βάζο που θα βάλουμε το βότανο με το λάδι και προσέχουμε να μην υπάρχει κενό αέρα, διότι και αυτό ενθαρρύνει την ανάπτυξη υγρασίας και μούχλας.
Διαλέγουμε το μέγεθος του βάζου σύμφωνα με την ποσότητα του βοτάνου
Αφού λοιπόν ανακατέψουμε το βότανό μας με το λάδι πολύ καλά ώστε το βότανο να “μουλιάσει” στο λάδι, το τοποθετούμε σε ένα σημείο με άμεσο ηλιακό φως.
Προσέχουμε να παραμένει σε μία θερμοκρασία μεταξύ 43°-49° βαθμών Κελσίου.
– Όταν χρησιμοποιούμε φρέσκο βότανο το αφήνουμε στον ήλιο για μία με δύο εβδομάδες, ανάλογα το βότανο.
Εξαίρεση αποτελεί το βαλσαμόχορτο που χρειάζεται να μείνει για τρις, το πολύ, εβδομάδες.
– Όταν χρησιμοποιούμε αποξηραμένο βότανο το αφήνουμε στον ήλιο για δύο εβδομάδες.
Δεν ξεχνάμε: Κάθε βράδυ κουνάμε το βάζο μας πολύ καλά και το βάζουμε στον πάγκο της κουζίνας μας, εάν οι θερμοκρασίες είναι χαμηλές τη νύχτα,  γιατί θα δημιουργηθεί υγρασία.
Την υγρασία θα την καταλάβουμε αν δούμε φυσαλίδες μέσα στο δοχείο μας.
Για να εξαφανίσουμε την υγρασία, απλά ανακατεύουμε το μείγμα μας και βάζουμε το βάζο μας σε πιο ζεστό σημείο, προστατεύοντάς το τη νύχτα.
Μπορούμε, επίσης, αν δούμε σταγόνες υγρασίας στα πλευρά του  βάζο ή στο καπάκι να τις καθαρίσουμε με ένα πολύ καθαρό πανάκι.
Πως σουρώνουμε το λάδι μας και πως απομακρύνουμε τυχόν νερό από αυτό
Στο τέλος της διαδικασίας της εκχύλισης, σουρώνουμε το λάδι μας περνώντας το από τουλπάνι.
Δεν παραλείπουμε να στραγγίσουμε πολύ καλά και με αρκετή πίεση στα χέρια μας, τον πολτό του βοτάνου που είναι μέσα στο τουλπάνι για να πάρουμε όλο το λάδι μας που είναι εγκλωβισμένο σε αυτόν.
Ρίχνουμε το λάδι μας σε ένα γυάλινο δοχείο, το σκεπάζουμε και το αφήνουμε να ηρεμήσει για μία νύχτα χωρίς να το κουνήσουμε καθόλου.
Την άλλη μέρα παρατηρούμε πολύ καλά το λάδι μας μήπως στο κάτω μέρος του μπουκαλιού μας έχει κατακαθίσει νερό.
Αν υπάρχει νερό το λάδι μας θα υδρολυθεί και θα δημιουργήσει περισσότερα οξέα, τα οποία θα καταστρέψουν τις φαρμακευτικές ιδιότητες του λαδιού μας.
Οπότε, πρέπει να αφαιρέσουμε το λάδι από το νερό – ή το νερό από το λάδι – πριν το αποθηκεύσουμε.
Για να απομακρύνουμε το λάδι από το νερό, ο καλύτερος τρόπος είναι να χρησιμοποιήσουμε μία μεγάλη σύριγγα, με την οποία θα “τραβήξουμε” το λάδι και θα το αποθηκεύσουμε σε άλλο δοχείο.
Η όλη παραπάνω διαδικασία είναι η εκχύλιση βοτάνου σε λάδι : Έλαια με εκχύλιση – Εν θερμώ εκχυλιζόμενα βότανα σε λάδια με τον τρόπο θέρμανσης στον ήλιο ή μέθοδος  εν θερμώ με ηλιακή θέρμανση.

H γεύση του βοτάνου μας δείχνει τις ιαματικές του χρήσεις – thalia

Στο άρθρο μου Έλαια με εκχύλιση – Εν θερμώ εκχυλιζόμενα βότανα σε λάδια περιέγραψα πως κάνουμε εν θερμώ εκχύλιση ενός βοτάνου σε έλαιο με τον τρόπο του Bain Marie
Στην εν θερμώ εκχύλιση ενός βοτάνου σε έλαιο με τον τρόπο του Bain Marie μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και λεπτοτριμμένα βότανα ή σκόνες βοτάνων όπως:
σκόνη κανέλας
σκόνη cayenne
σκόνη σύμφυτου
σκόνη lobelia inflata και σε αναλογίες 1 μέρος σκόνη βότανου -σε βάρος- σε 10 μέρη λαδιού -σε όγκο-,
Ας δούμε πως:
Η πρότυπη δοσολογία είναι:
50gr σκόνη βοτάνου σε  1lit λάδι
Αναμειγνύουμε πολύ καλά και απαλά και με τον τρόπο του bain marie κάνουμε την εκχύλιση του βοτάνου.
Μόλις τελειώσουμε την εκχύλιση , αφήνουμε το  βότανό μας να κρυώσει για 12 περίπου  ώρες , χωρίς να το κουνήσουμε.
Μετά τις 12 ώρες θα παρατηρήσουμε πως η σκόνη του βοτάνου έχει κατακαθίσει στον πάτο του δοχείου μας.
Με προσοχή , παίρνουμε το καθαρό λάδι – μπορούμε και εδώ να χρησιμοποιήσουμε μια μεγάλη σύριγγα – και το ρίχνουμε σε ένα καθαρό, σκουρόχρωμο, γυάλινο βάζο ή μπουκάλι.
Το κλείνουμε αεροστεγώς  και το αποθηκεύουμε σε ένα δροσερό και σκοτεινό ντουλάπι της κουζίνας μας
Πως δυναμώνουμε τα θεραπευτικά μας λάδια.
Αν θέλουμε να δυναμώσουμε το λάδι μας – απλά επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία με το ήδη έτοιμο λάδι μας και νέα βότανα.
Δηλαδή , αφού σουρώσουμε το λάδι μας,
επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία προσθέτοντας καινούρια ποσότητα από το βότανό μας – ή νωπό ή αποξηραμένο ή σκόνη –  στο λάδι μας και , όπως καταλαβαίνουμε , το ίδιο κάνουμε και για την τρίτη ή τέταρτη εκχύλιση.
Η ενδυνάμωση πολλαπλασιάζει τη δύναμη του λαδιού μας.
Υπάρχουν βοτανολόγοι που δυναμώνουν τα λάδια τους τέσσερις και πέντε φορές , ο δε  Dr. Christopher,  δυνάμωνε τα λάδια του μέχρι και 10 φορές!
Ο dr John Raymond Christopher  ήταν Αμερικανός βοτανολόγος και νευροπαθολόγος.
Ήταν γνωστός για την περίφημη σχολή του ” School of Natural Healing” τις πολυάριθμες διαλέξεις του , τις δημοσιεύσεις του για τα βότανα και τη φυσική θεραπεία  και για τις  βοτανικές φόρμουλες που είχε  αναπτύξει – πάνω από 50, οι οποίες χρησιμοποιούνται παγκοσμίως.
Πως αποθηκεύουμε τα λάδια μας
Τα λάδια θερμοδιαβροχής, όταν θέλουμε να τα αποθηκεύσουμε, τα κλείνουμε αεροστεγώς  και το αποθηκεύουμε σε ένα δροσερό και σκοτεινό ντουλάπι της κουζίνας μας
Τα σωστά παρασκευασμένα λάδια δεν χρειάζονται συντηρητικά και η διάρκεια ζωής, όταν τα έχουμε παρασκευάσει με νωπό βότανο, είναι ένας χρόνος, ενώ αυτά που έχουμε παρασκευάσει με αποξεραμένο βότανο ή σκόνη έχουν διάρκεια ζωής το λιγότερο δύο χρόνια.

    Σε αμέσως επόμενο άρθρο θα δούμε τι είναι η μέθοδος εν ψυχρώ ή μέθοδος εξανθοσμίας