Προγεστερόνη – η σημαντικότατη γυναικεία ορμόνη

Ορμόνες.
Που βρίσκονται;
Είναι σημαντικές;
Ποιος ο ρόλος τους;
Ας δούμε με απλά λόγια τι συμβαίνει:
Ορμόνες – Ο όρος εισήχθη για πρώτη φορά το 1904 από δύο ερευνητές – τους Ernest Starling*  και William Bayliss – οι οποίοι καθόρισαν την εννοιολογική σημασία του όρου ο οποίος προέρχεται από το ελληνικό ρήμα “ορμάω” ως εξής:
“ορμόνη είναι μια ενεργός ουσία που εκκρίνεται χωρίς αγωγό από τους ενδοκρινείς αδένες απευθείας στο αίμα ή στους ιστούς”
Και
“Εξ ορισμού, ο όρος ορμόνη,αναφέρεται σε μια αγγελιοφόρο ουσία που εκκρίνεται από έναν ιστό στην κυκλοφορία του αίματος”
*Πριν από εκατό περίπου χρόνια, ο Ernest Starling ,1866-1927, σχεδόν αιφνιδιαστικά, έριξε τη λέξη  “hormone”  στην αγγλική γλώσσα,όταν σε μιά διάλεξη,από το πουθενά, έρχεται η φράση:Αυτοί όμως οι χημικοί αγγελιοφόροι ή οι ορμόνες (από το óρμáω, εξεγείρω ή διεγείρω) όπως θα μπορούσαμε να τις αποκαλούμε, πρέπει να μεταφέρονται από το όργανο όπου παράγονται στο όργανο που επηρεάζουν μέσω της ροής του αίματος.
Έτσι λοιπόν οι ορμόνες-
– μέσα στο αίμα μας κυκλοφορούν,
– χωρίς αυτές και χωρίς την σωστή τους λειτουργία ο οργανισμός μας δεν μπορεί να επιβιώσει,
– ο ρόλος τους είναι να μεταφέρουν μηνύματα σε όλα τα κύτταρά μας συντονίζοντας με αυτό τον τρόπο τις λειτουργίες τους,
– προκαλούν ορισμένες βιοχημικές τροποποιήσεις στη δραστηριότητα των οργάνων ή των κυττάρων όπου δρουν,όργανα – στόχοι ή κύτταρα – στόχοι
– παράγονται από ειδικούς αδένες -τους ενδοκρινείς αδένες, αλλά και από άλλα όργανα και ιστούς,  όπως
ο υποθάλαμος,
ο πλακούντας,
το λίπος,
το έντερο,
τα νεφρά,
το στομάχι,
το συκώτι,
η καρδιά και άλλοι ιστοί.
Οι ενδοκρινείς αδένες παράγουν χημικές ουσίες, τις ορμόνες και τις διοχετεύουν στην κυκλοφορία για να φθάσουν στα κύτταρα-στόχους όπου θα εκδηλωθεί η βιολογική τους δράση.
Για να παραχθούν πρέπει να λαμβάνουμε κάθε μέρα μέσω της τροφή μας τα κατάλληλα θρεπτικά στοιχεία.
Τα θρεπτικά αυτά στοιχεία με την βοήθεια των ενζύμων -τα οποία ένζυμα εξαρτώνται άμεσα από τα μέταλλα,
τα ιχνοστοιχεία και τις βιταμίνες – θα μετατραπούν στις ορμόνες μας.
Καταλαβαίνουμε λοιπόν πόσο σημαντικά είναι τα θρεπτικά στοιχεία των τροφών μας.
Αν για χρόνια ολόκληρα τρεφόμαστε λάθος,
αν ζούμε μέσα στο άγχος,
αν δεν αποτοξινώνουμε τον οργανισμό μας, επέρχεται ορμονική ανισορροπία.
Και η ορμονική ανισορροπία δεν είναι ότι καλύτερο.
Με λίγα λόγια η στήριξη του ορμονικού μας σύστημα με φυσικούς τρόπου είναι αναγκαία και επιβεβλημένη.
Η ισορροπία των ορμονών μας είναι το παν.
Δεν πρέπει να βρίσκονται ούτε σε πολύ υψηλά επίπεδα,ούτε σε πολύ χαμηλά,γιατί οι ανισορροπίες μπορεί να προκαλέσουν ποικίλα προβλήματα υγείας.
Μία από τις ορμόνες του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος είναι και η προγεστερόνη που μαζί με τα οιστρογόνα είναι οι “γυναικείες ορμόνες”
Progesterone – προγεστερόνη και η ετυμολογία του ονόματός της  αποκαλύπτει και τη βασική λειτουργία της.
“Pro”-“με σκοπό….” ,”gest” από το “gestation” – εγκυμοσύνη και το “one” το τελευταίο συνθετικό από την κατάληξη της λέξης “hormone”  και έχουμε την Progesterone – προγεστερόνη , τη γυναικεία ορμόνη, που έχει ως σκοπό της την εγκυμοσύνη.
Η προγεστερόνη κυριαρχεί -ως γνωστόν – το δεύτερο μισό του έμμηνου κύκλου των γυναικών και φτάνει στα υψηλά της μια βδομάδα μετά την ωορρηξία.
Η προγεστερόνη έχει επιφορτιστεί ένα σημαντικό ρόλο, ο οποίος είναι η προετοιμασία του ενδομήτριου περιβάλλοντος να υποδεχθεί το γονιμοποιημένο ωάριο και είναι αυτή που θα διατηρήσει υγιή και με καλή αιμοτροφοδοσία τα τοιχώματα της μήτρας σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Θα συνεχίζει δε να παράγεται αυξανόμενη μέρα με την μέρα προστατεύοντας έτσι το ενδομήτριο περιβάλλον και το έμβρυο,την παραγωγή της όμως έχει αναλάβει πια ο πλακούντας.
Η προγεστερόνη βέβαια δεν είναι απαραίτητη μόνο κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Ο οργανισμός την έχει ανάγκη σε όλη τη διάρκεια βίου του έστω και σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Δεν είναι λίγες οι φορές που η παντελής έλλειψη της προγεστερόνης αμέσως μετά τον τοκετό είναι το αίτιο της επιλόχειας κατάθλιψης και είναι η έλλειψή της μία από τις αιτίες δημιουργίας του προεμμηνορυσιακού συνδρόμου σε πολλές γυναίκες.
H έλλειψή της μπορεί να προκαλέσει πολλές άλλες ελλείψεις στον οργανισμό όπως:
– έλλειψη ασβεστίου,
– έλλειψη βιταμίνης D, αλλά και
– αύξηση των οιστρογόνων.
Όταν δεν έχουμε σωστή λειτουργία της προγεστερόνης, τα οιστρογόνα γίνονται ανεξέλεγκτα και επιβλαβή.
Τα σωστά επίπεδα της προγεστερόνης συμβάλλουν στην εξισορρόπηση και εξουδετέρωση των συνεπειών της υπερβολικής ποσότητας οιστρογόνων. 
Επίσης η έλλειψη της προγεστερόνης μπορεί να προκαλέσει:
– αϋπνία,
– ευερεθιστότητα,
– αλλαγές της διάθεσης,
– κατάθλιψη,
– αύξηση βάρους,
– κατακράτηση νερού,
– πόνο στις αρθρώσεις.
Πολλά από τα παραπάνω συμπτώματα είναι γνωστά στις γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση.
Ας μην ξεχνάμε λοιπόν ότι οι ορμόνες μας όπως και τα ένζυμα από τα οποία εξαρτώνται δεν είναι τίποτε άλλο παρά θρεπτικά στοιχεία τα οποία λαμβάνουμε από τις τροφές μας και όταν για χρόνια ολόκληρα αυτά τα στοιχεία λείπουν από τον οργανισμό μας δεν είναι να απορούμε γιατί υπάρχει ανισορροπία.
Ανοίγουμε λοιπόν έναν οδηγό μαγειρικής και εντρυφούμε στη μαγεία των γεύσεων και των αρωμάτων.
Η διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους, ένα σωστό διαιτολόγιο με τροφές χαμηλού γλυκαιμικού φορτίου, η μέτρια άσκηση και ο περιορισμός -όσο γίνεται- του στρες είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες για τη διατήρηση της ισορροπίας τους, όταν δεν υπάρχουν παθολογικές ορμονικές διαταραχές.
Και ας δούμε τη περίφημη σχέση της λυγαριάς με την προγεστερόνη
 – Η λυγαριά αποκαθιστά τα φυσιολογικά επίπεδα προγεστερόνης στο σώμα.
– Η λυγαριά αντιμετωπίζει τις ανισορροπίες των ορμονών στις γυναίκες, δρώντας στην υπόφυση με την αύξηση της ωχρινοτρόπου ορμόνης , η οποία διεγείρει την παραγωγή προγεστερόνης .
– Η λυγαριά είναι ένα από τα ισχυρότερα προσαρμογόνα βότανα και από αρχαιοτάτων χρόνων χορηγείται σε περιπτώσεις χαμηλής προγεστερόνης,καθώς εξισορροπεί τα επίπεδα οιστρογόνων-προγεστερόνης.
– Ενώ το ίδιο το βότανο δεν είναι ορμόνη έμμεσα αυξάνει τα επίπεδα της προγεστερόνης μετατοπίζοντας την αναλογία οιστρογόνων – προγεστερόνης υπέρ της προγεστερόνης.
– Στην ανεπάρκεια του ωχρού σωματίου είναι άμεση η σχέση της λυγαριάς με την ωχρινική ανεπάρκεια.
– Σε μελέτες η λυγαριά έχει δείξει αύξηση της προγεστερόνης και μείωση της ορμόνης προλακτίνης**
Οι περισσότεροι επιστήμονες-ερευνητές πιστεύουν ότι η λυγαριά αυξάνει την απελευθέρωση της ωχρινοτρόπου ορμόνης από την υπόφυση, η οποία αυξάνει την προγεστερόνη και ομαλοποιεί το δεύτερο μισό του εμμηνορροϊκού κύκλου.
Η ώθηση της προγεστερόνης που διεγείρεται από τη λυγαριά έχει αποδειχθεί στα επίπεδα ορμονών αίματος, όπως και σε βιοψίες ενδομητρίου.
Μια μελέτη του πανεπιστημίου του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ δείχνει ότι σε γυναίκες με χαμηλή προγεστερόνη, τα ποσοστά γονιμότητας είναι υψηλότερα μεταξύ εκείνων που παίρνουν λυγαριά.
Η λυγαριά έχει αποδειχθεί ότι βοηθά σε περιπτώσεις χαμηλής προγεστερόνης σε περισσότερα από εξήντα χρόνια κλινικής έρευνας, συμπεριλαμβανομένων πέντε τυχαιοποιημένων δοκιμών.
Οι τυχαιοποιημένες δοκιμές είναι το χρυσό πρότυπο των καλύτερων αποδεικτικών στοιχείων.
Όταν εκτελούνται σωστά, επιτρέπουν το μικρότερο ποσοστό μεροληψίας και καταδεικνύουν την αιτιώδη συνάφεια – σε αντίθεση με τις προσεγγίσεις μελετών χαμηλής ποιότητας,
Καθώς προσπαθούμε να βρούμε αυτό που πραγματικά, βοηθά αποτελεσματικά τις γυναίκες με ορμονικές ανισορροπίες, κάθε είδους προκατάληψη είναι ο εχθρός.– 1 –
Βέβαια υπάρχουν πολλοί επιστήμονες-ερευνητές που επιμένουν πως  υπάρχει ανάγκη για περαιτέρω έρευνα σε αυτό το θέμα, προκειμένου να διασαφηνιστεί η επίδραση της λυγαριάς στην ορμονική ισορροπία, την προγεστερόνη και ιδιαίτερα την προλακτίνη και τον ρόλο που διαδραματίζει το βότανο στη σχέση των δύο ορμονών.
Χρειάζονται περισσότερες τυχαιοποιημένες δοκιμές και  ελεγχόμενες μελέτες  για να εξηγήσουν την αποτελεσματικότητα της λυγαριάς στην αύξηση της προγεστερόνης, και στην ασφάλεια της χρήσης της κατά την εγκυμοσύνη.
Ομάδες θρεπτικών συστατικών απαραίτητα για την ισορροπία της προγεστερόνης και οι πηγές τους
Βιταμίνη C – ιδανική στην τόνωση και στην αύξηση των επιπέδων της προγεστερόνης.
Σε δόσεις των 750 mg την  ημέρα, η βιταμίνη C έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει την προγεστερόνη σε γυναίκες με υψηλά επίπεδα ανεπάρκειας.
Τα γεύματα μας πρέπει να περιλαμβάνουν οπωσδήποτε ομάδες λαχανικών όπως:
– ντομάτες,
– μπρόκολο,
– λαχανάκια Βρυξελλών,
– κόκκινη και πράσινη πιπεριά ,
– γλυκοπατάτα,
– ακτινίδια,
– φράουλα,
– πορτοκάλια,
– μανταρίνια,
– λεμόνια,
– γκρέιπ-φρουτ….
-Ψευδάργυρος – βρίσκεται στην υπόφυση και στις ωοθήκες και ωθεί τον αδένα της υπόφυσης να απελευθερώσει την ωοθυλακιοτρόπο ορμόνη-FSH, η οποία κατά τη διάρκεια της ωχρινικής φάσης, διεγείρει την παραγωγή της προγεστερόνης.
Ο ψευδάργυρος είναι το πιο διαδεδομένο θρεπτικό συστατικό σε σχέση με τη γονιμότητα τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες.
Πηγές ψευδαργύρου:
– στρείδια,
– γαρίδες,
– οστρακοειδή,
– κολοκύθα,
– καρύδια,
– ρεβίθια,
– μαύρη σοκολάτα,
– άπαχο κόκκινο κρέας και
– συκώτι.
Μαγνήσιο – Αυτό το σημαντικό μέταλλο συμβάλλει στη διατήρηση των σωστών επιπέδων της προγεστερόνης,
τα οποία με τη σειρά τους συμβάλλουν στην εξισορρόπηση και εξουδετέρωση των συνεπειών της υπερβολικής ποσότητας οιστρογόνων.
Πηγές μαγνησίου:
– τα καρύδια,
– τα κάσιους,
– τα φυλλώδη πράσινα λαχανικά,
– οι σπόροι κολοκύθας,
– τα μαυρομάτικα φασόλια,
– οι φακές και άλλα όσπρια,
– το κακάο,
– το σκουμπρί και
– το καστανό ρύζι ολικής αλέσεως.
Το σύμπλεγμα των βιταμινών Β, όπως η Β6, η Β12 και το φυλλικό οξύ.
Οι βιταμίνες αυτές λειτουργούν ως σημαντικοί συμπαράγοντες με τα ένζυμα που εμπλέκονται στη διάσπαση των οιστρογόνων στο ήπαρ.
Τα μειωμένα επίπεδα βιταμινών Β μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων, τα οποία μπορεί να υπερνικήσουν την προγεστερόνη,πιο απλά οι βιταμίνες Β μειώνοντας την κυριαρχία των οιστρογόνων, ενώ παράλληλα ενισχύουν την παραγωγή προγεστερόνης.
Καλές πηγές βιταμίνης Β6:
– ο σολομός,
– ο τόνος,
– οι μπανάνες,
– το σπανάκι,
– τα καρύδια,
– τα αμύγδαλα,
– το αβοκάντο,
– το κοτόπουλο,
– τα αυγά
– η γλυκοπατάτα,
– τα φασόλια
– τα δαμάσκηνα.
-Βιταμίνη Ε – Η βιταμίνη Ε μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της ωοθυλακιορρηξίας και στην αύξηση των επιπέδων προγεστερόνης σε ορισμένες γυναίκες.
Πηγές της βιταμίνης Ε:
– οι ηλιόσποροι,
– τα αμύγδαλα,
– τα φουντούκια,
– τo αβοκάντο,
– το ελαιόλαδο,
– οι κόκκινες πιπεριές,
– τα χόρτα,
– η κολοκύθα,
– τα σπαράγγια,
– τα κολοκυθάκια,
– το μπρόκολο και
– το μάνγκο.
Επίσης δεν ξεχνάμε
– το ασβέστιο,
– το θείο,
– την L-Arginine που πηγές της είναι:
– τα φύτρα,
– το φαγόπυρο,
– το πλιγούρι βρώμης,
– οι ξηροί καρποί,
– οι κολοκυθόσποροι,
– το σουσάμι,
– οι ηλιόσποροι,
– τα ρεβύθια,
– το γιαούρτι,
– το τυρί,
– τα πουλερικά,
– τα θαλασσινά-σολομός,τόνος,πέστροφα.

Κείμενο και επιμέλεια κειμένου:thalia-botanologia.gr

Μπορούμε να προστατέψουμε τον οργανισμό μας!

Σημειώσεις:
Δεν χρησιμοποιούμε ΠΟΤΕ βότανα ή αιθέρια έλαια, στα οποία έχουμε αλλεργία
To botanologia.gr είναι, αυστηρά, ένας ιστότοπος ειδήσεων και πληροφοριών σχετικά με τα βότανα.
Το περιεχόμενο δεν προορίζεται να υποκαταστήσει επαγγελματικές ιατρικές συμβουλές, διάγνωση ή θεραπεία.
Πάντα να ζητάμε τη συμβουλή του γιατρού μας ή άλλου ειδικευμένου γιατρού, για ιατρικά θέματα και προβλήματα που μας απασχολούν.
Δεν παραβλέπουμε ποτέ επαγγελματικές ιατρικές συμβουλές.
Αν σε κάποιο προϊόν είμαστε αλλεργικοί δεν το χρησιμοποιούμε, επίσης δεν χρησιμοποιούμε προϊόντα και συστατικά που δεν ανέχεται το δέρμα μας
Δεν χρησιμοποιούμε βότανα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης , σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα ακόμα και συμπληρώματα χωρίς την γνώμη γιατρού μας
Μην χρησιμοποιείτε τις πληροφορίες που παρέχονται για διάγνωση ή θεραπεία ενός προβλήματος υγείας ή ασθένειας, ή συνταγογράφηση φαρμάκων ή άλλης θεραπείας.
Πάντα να μιλάτε με το γιατρό σας ή άλλο επαγγελματία υγείας πριν πάρετε οποιοδήποτε φάρμακο ή θρεπτικό, βοτανικό ή ομοιοπαθητικό συμπλήρωμα, ή χρησιμοποιώντας οποιαδήποτε θεραπεία για ένα πρόβλημα υγείας.
Εάν έχετε ή υποψιάζεστε ότι έχετε κάποιο ιατρικό πρόβλημα, επικοινωνήστε αμέσως με το γιατρό σας.
Μην παραβλέπετε την επαγγελματική ιατρική συμβουλή ή την καθυστέρηση στην αναζήτηση επαγγελματικής συμβουλής, επειδή κάπου έχετε διαβάσει κάτι σχετικό.

Διαβάστε επίσης στη botanologia.gr:
Tα βότανα ως ανοσοποιητικοί ενεργοποιητές και γνήσια προσαρμογόνα
Λυγαριά – η αναφορά σε αυτήν του Διοσκουρίδη 2000 χρόνια πριν.
Λυγαριά -Το γυναικείο βοτάνι και η ίαση του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου

πηγές και αναφορές:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1665254/
naturalmedicinejournal.com
dr.Sara Gottfried MD
researchgate.net
fertstert.org
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK144218/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2993511/
https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/vitex-agnus-castus
https://www.ccnm.edu
https://draxe.com/vitex/
https://natural-fertility-info.com/vitex
**www.phcogrev.com
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2529385/
https://www.ema.europa.eu