Πως πλένουμε τα χόρτα μας και τα λαχανικά μας

Χόρτα και λαχανικά και τα μικρά τους μυστικά 

Πολλές φορές το πλύσιμο των χόρτων είναι και χρονοβόρο και κουραστικό.
Ας δούμε τι μπορούμε να κάνουμε.
Το καλό πλύσιμο των λαχανικών , ιδιαίτερα όταν πρόκειται να φτιάξουμε σαλάτες , είναι απαραίτητο  για να εξουδετερωθούν μικρά ζουζουνάκια , διάφορα ξένα σώματα που μπορεί να υπάρχουν , αλλά και φυτοφάρμακα και εντομοκτόνα,
κοπριές,
χώμα και λάσπες.
Πολλές φορές συνηθίζουμε να μουλιάζουμε σε λεκάνη με νερό ή στο νεροχύτη τα χόρτα μας.
Ναι αλλά αυτή η τακτική είναι τελείως ακατάλληλη για το πλύσιμο των χόρτων, διότι συμβάλλει στην απώλεια των υδατοδιαλυτών θρεπτικών συστατικών που έχουν τα λαχανικά, ενώ παράλληλα υπάρχει ο κίνδυνος τα μικρόβια να μετακινηθούν και να πάνε σε μέρη όπου δεν υπήρχαν πριν και να δυσκολευτούμε περισσότερο να τα εξουδετερώσουμε.
Τι κάνουμε λοιπόν;
Απλά,
 – καθαρίζουμε ένα ένα τα χόρτα μας  και τα τινάζουμε πολύ καλά – αυτό είναι σημαντικό γιατί διώχνουμε ότι ζουζουνάκια, όπως οι κάμπιες και τα μικρά σαλιγκαράκια αλλά και χώματα και λάσπες.
– στη συνέχεια, δεν τα μουλιάζουμε αλλά τα ξεπλένουμε με άφθονο τρεχούμενο νερό, και μία και δύο φορές – με τον τρόπο αυτό διώχνουμε από τα χόρτα μας φυτοφάρμακα και εντομοκτόνα.
– αν θέλουμε τα ραντίζουμε με μπόλικο ξύδι κατά τη διάρκεια της τελευταίας πλύσης, διότι το ξύδι δημιουργεί όξινο περιβάλλον, στο οποίο δεν μπορούν να ζήσουν συγκεκριμένοι μικροοργανισμοί – όχι όλοι.
– ξεπλένουμε άλλη μία φορά και τα χόρτα μας είναι έτοιμα για να κάνουμε τη σαλάτα μας ή για να τα βράσουμε!
Τα χόρτα και τα μικρά μυστικά τους
Χόρτα είναι η γενική ονομασία για όλα τα πράσινα φυλλώδη φυτά.
Χρησιμοποιούμε τον όρο “χόρτα” στη μαγειρική για να περιγράψουμε τα  φαγώσιμα χόρτα.
Σε πολλά μέρη της χώρας μας μέχρι και πριν λίγα χρόνια αντί για τη λέξη χόρτα, ακούγαμε τη λέξη λάχανα, λέξη που μας έχει έρθει από την αρχαία Ελλάδα όπου τα φαγώσιμα χόρτα τα ονόμαζαν γενικά λάχανα.
Τα τελευταία χρόνια τα περισσότερα χόρτα είναι καλλιεργημένα, χωρίς να αποκλείεται να βρούμε και άγρια-αυτοφυή
Τα καλλιεργημένα χόρτα τα λέμε και σπαρτά ή ήμερα
Τα άγρια, μπορεί να είναι του βουνού ή του κάμπου.
Πολλές φορές για τα άγρια χόρτα λέμε-
– χόρτα του βουνού η
– χόρτα του κάμπου ή
– χόρτα θαλασσινά, όπως είναι η αλμύρα
Τα πιό γνωστά φαγώσιμα  χόρτα είναι:
τα ραδίκια,
τα αντίδια,
τα βλίτα,
η γλιστρίδα,
οι βρούβες,
τα ζοχά,
το μάραθο
οι αγκινάρες,
η αγριοκαρδαμούδα,
ο ασφόδελος,
ο άνηθος,
τα σέσκουλα,
οι βολβοί, 
το γαϊδουράγκαθο,
τα ραπάνια, 
η καλέντουλα,
το πιρουνάκι ή περδικονύχι, 
η κάπαρη,
το αγριοκαρότο,
η καυκαλήθρα, 
το λάπατο, 
η μολόχα, 
το μπόραγκο,
το μυρώνι, 
η ξυνήθρα,
οι αβρωνιές, 
η παπαρούνα, 
τα αγριομάρουλα,
η ρόκα, 
τα σινάπια, 
το άγριο σκόρδο,
το χηροβότανο, 
η τσουκνίδα…
Αν θέλουμε να μαζέψουμε χόρτα πρέπει:
– να γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά τι είναι αυτό που θέλουμε – υπάρχουν χόρτα τοξικά και δηλητηριώδη
– τα φύλλα και τους βλαστούς τα μαζεύουμε συνήθως απόγευμα , γιατί τότε βρίσκουμε τη μεγαλύτερη συγκέντρωση σε θρεπτικά συστατικά στα φύλλα και στους βλαστούς, αντίθετα 
– τα άνθη και τους καρπούς τα μαζεύουμε το πρωί.
– δεν μαζεύουμε ποτέ χόρτα από άκρες δρόμων και από μέρη που κυκλοφορούν σκύλοι και πρόβατα, γιατί υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης ,ειδικά από εχινόκοκκο
– δεν μαζέψουμε χόρτα από ψεκασμένα με φυτοφάρμακα χωράφια και αγρούς
– η θρεπτική αξία των χόρτων και των λαχανικών  είναι μεγάλη για τον άνθρωπο.
– τα άγρια αλλά και τα σωστά καλλιεργημένα χόρτα είναι ιδιαίτερα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά όπως
βιταμίνες,
φλαβονοειδή,
πολυφαινόλες,
ω‐3 λιπαρά οξέα,
πολλά μέταλλα και ιχνοστοιχεία.
– καλό είναι να τρώμε τα χόρτα την ίδια μέρα που τα προμηθευτήκαμε.
– εάν όμως θέλουμε να τα διατηρήσουμε αφαιρούμε τα κίτρινα φύλλα , αν υπάρχουν, τα βάζουμε σε χάρτινες σακούλες τροφίμων, χωρίς να τα πλύνουμε, και τα αποθηκεύουμε στο ψυγείο το πολύ για μία μέρα – η μακροχρόνια αποθήκευση καταστρέφει πολλά θρεπτικά συστατικά.
– σχεδόν τα περισσότερα χόρτα όταν είναι τρυφερά τα τρώμε και ωμά σε σαλάτες – όταν βράζουμε τα χόρτα ακόμα και για  4 λεπτά, χάνουν κατά 20- 45% από τα μέταλλά τους και το 75% από τις βιταμίνες τους
– φυσικά τα χρησιμοποιούμε και σε χορτόπιτες μαζί με άλλα χόρτα και μυρωδικά.
– μπορούμε να τα κάνουμε βραστά και τα σερβίρουμε με λάδι και λεμόνι – ρίχνουμε πάντα τα χόρτα μας σε νερό που βράζει , στο οποίο δεν ρίχνουμε ποτέ σόδα γιατί θα καταστρέψουμε τη βιταμίνη C και τα βράζουμε το πολύ 4 λεπτά
-μπορούμε να τα απολαύσουμε φρικασέ μαζί με κρέας.
Και βέβαια οι λέξεις:
χορταίνω
χόρτασα,
χορτασμένος είναι παράγωγο της λέξης χόρτα
Γιατί όσα χόρτα και να φάμε δεν έχουμε  το αίσθημα του κορεσμού – και πολλές φορές τις λέξεις αυτές τις χρησιμοποιούσαν ακριβώς για αυτό – για να δηλώσουν ότι με μόνο τα χόρτα δεν χορταίνεις
Η σημασία βέβαια των λέξεων με την πάροδο του χρόνου έχουν παραφθαρεί , έτσι όταν λέμε χόρτασα δηλώνουμε το γενικότερα αίσθημα της ικανοποίησης και του κορεσμού 

Κείμενο και επιμέλεια κειμένου:thalia-botanologia.gr

Διαβάστε επίσης botanologia.gr:
Δυσκοιλιότητα – υπακτικά βότανα , φρούτα και λαχανικά για την αντιμετώπισή της
Όχι 5 αλλά 10 μερίδες την ημέρα φρούτα και λαχανικά πρέπει να τρώμε , λένε οι επιστήμονες
Βότανα,φρούτα και λαχανικά ιδανικά για την αρθρίτιδα