Οι δράσεις των βοτάνων: Τα ισχυρότερα εφιδρωτικά βότανα

“τα’βραζαν και πίναν το ζουμί τ’ς για να γιάνουν”
Όπως χαρακτηριστικά ακούμε, σπάνια μεν, να λένε στα χωριά μας κάποιες αιωνόβιες γιαγιάδες μας.
Γνώσεις που έχουν μεταφερθεί από την εποχή του Ομήρου, του Αριστοτέλη, του Ιπποκράτη, του Θεόφραστου, του Διοσκουρίδη, μέσω γραπτών και προφορικών πηγών.
Ο Ιπποκράτης χρησιμοποιούσε τα φυτά και τα βότανα, γιατί πίστευε βαθιά στη δύναμη της φύσης.
Μελέτησε τον άνθρωπο, το σώμα του και τη λειτουργία του, αλλά και την επίδραση, που έχει το κλίμα και το περιβάλλον στην υγεία.
Οι μελέτες του για 250 περίπου βότανα, αποτέλεσαν τη βάση πολλών σύγχρονων φαρμάκων.
Για τα βότανα συνεργαζόταν με βοτανολόγους, τους περίφημους “ριζοτόμους” και περιέγραφε και κατέτασσε τα βότανα με βάση τις θεραπευτικές τους ιδιότητες.
Γευόμενοι λοιπόν τα αφεψήματα και τα εγχύματα των βοτάνων ας έχουμε σε μιά ακρούλα του μυαλού μας τους κρυμμένους τους θησαυρούς.
thalia

Εφιδρωτικά βότανα
Eφιδρωτικό είναι το βότανο, το οποίο βοηθάει τον οργανισμό να αυξήσει την ποσότητα του ιδρώτα που αποβάλλει.
Eφίδρωση είναι η έκκριση ιδρώτα από τους ιδρωτοποιούς αδένες σε όλη την επιφάνεια του σώματος μας.
Tα εφιδρωτικά βότανα είναι ιδανικά ιάματα για ένα ευρύ φάσμα καταστάσεων, αλλά κυρίως προτείνονται για την αγωγή του πυρετού,
τη θεραπεία των λοιμώξεων,
τη θεραπεία των κρυολογημάτων και την επιτάχυνση της αποβολής των τοξινών – η εφίδρωση αυξάνει την αποβολή τοξινών μέσω του δέρματος και βοηθά στην αποτοξίνωση του οργανισμού μας.
Τα εφιδρωτικά βότανα προκαλούν ακούσια εφίδρωση, η οποία μειώνει τον πυρετό,
προωθεί την κυκλοφορία,
ανακουφίζει από την μυϊκή ένταση,
από τους πόνους των αρθρώσεων και από τις φλεγμονώδεις δερματικές παθήσεις.
Οι ισχυρές  εφιδρωτικές ιδιότητες και δράσεις των εφιδρωτικών βοτάνων, σε συνδυασμό με τις θεραπευτικές,
τονωτικές και δυναμωτικές τους δράσεις, βοηθούν τον οργανισμό μας  να απαλλαγεί από τις λοιμώξεις και τους πυρετούς σε εκπληκτικά σύντομο χρονικό διάστημα.
Eπιταχύνουν και ενισχύουν τη ζωτική θεραπευτική διεργασία του οργανισμού μας, χωρίς να τον παρεμποδίζουν ή να καταστέλλουν κάποιες από τις λειτουργίες του.
Τα εφιδρωτικά βότανα μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε μεμονωμένα ή στα πλαίσια μιας ευρύτερης θεραπείας.
Επεξηγήσεις εφιδρωτικών βοτάνων
Τα εφιδρωτικά βότανα είναι  μια αρκετά μεγάλη κατηγορία βοτάνων.
Πολλά από αυτά ανήκουν στην οικογένεια των Lamiaceae- τη μεγάλη οικογένεια των δυόσμων.
Η μέντα,
το μελισσόχορτο,
ο δυόσμος,
το μαγιοβότανο ή catmint,
ο ύσσωπος,
το θυμάρι,
ο βασιλικός,
το δεντρολίβανο,
η ρίγανη,
το φλισκούνι,
η λεβάντα, είναι όλα εφιδρωτικά βότανα της οικογένειας μέντας.
Εκτός από την οικογένεια των δυόσμων, ισχυρότατα εφιδρωτικά βότανα έχουμε και στην οικογένεια των Asteraceae – η μεγάλη οικογένεια της μαργαρίτας.
Το χρυσάνθεμο,
το χαμομήλι,
η αχιλλέα/αγριαψιθιά
η καλέντουλα,
η αρτεμισία, είναι όλα εφιδρωτικά βότανα της οικογένειας των Asteraceae
Επίσης έχουμε τα ισχυρότατα τζίντζερ και κουφοξυλιά.
     Στη βοτανολογία τα εφιδρωτικά βότανα τα χωρίζουμε σε δυό μεγάλες κατηγορίες – τα “θερμά” εφιδρωτικά και τα “ψυχρά” εφιδρωτικά.
Η κύρια διαφορά είναι ότι τα “θερμά” εφιδρωτικά θερμαίνουν το σώμα και προκαλούν πιο ισχυρό ιδρώτα από ότι τα “ψυχρά” εφιδρωτικά.
Ως θερμά εφιδρωτικά μπορούμε να χαρακτηρίσουμε την αγγελική,
τον ύσσωπο,
το θυμάρι,
το πιπέρι καγιέν – ένα θερμό εφιδρωτικό, όπως το πιπέρι καγιέν, είναι ένα ισχυρό βότανο που θερμαίνει το σώμα όταν ένα άτομο έχει πυρετό, αλλά εξακολουθεί να αισθάνεται ότι κρυώνει και έχει ρίγη και
το τζίντζερ – το τζίντζερ χρησιμοποιείται ευρέως εδώ και χρόνια ως επιλογή φυσικής θεραπείας για όλους τους τύπους πυρετού.
Ως ψυχρά εφιδρωτικά μπορούμε να χαρακτηρίσουμε τη μέντα,
το μελισσόχορτο,
το δυόσμο,
το χαμομήλι και το σαμπούκο  – ο σαμπούκος είναι ήπιο εφιδρωτικό, ισχυρό αντισπασμωδικό βότανο, με ευρεία ιστορική χρήση ως αντι-ιικό βότανο, ειδικό για τη θεραπεία της ρινίτιδας,
της φαρυγγίτιδας,
της αμυγδαλίτιδας,
της στοματίτιδας,
του κρυολογήματος και άλλων λοιμώξεων του αναπνευστικού που συνοδεύονται με πυρετό,
πονοκέφαλο και ναυτία, 
Τα λουλούδια της κουφοξυλιάς έχουν ισχυρή αντι-καταρροϊκή δράση.
Η κουφοξυλιά παρουσιάζει πολλούς τρόπους θεραπευτικής δράσης κατά των ιογενών λοιμώξεων, ειδικά της γρίπης.
Θερμό η ψυχρό εφιδρωτικό: Τι πρέπει να χρησιμοποιήσω;
Στη βοτανολογία εξετάζουμε τι συμβαίνει με το συγκεκριμένο άτομο για να αποφασίσουμε αν θα χρησιμοποιήσουμε ένα “θερμό” ή ένα “ψυχρό” εφιδρωτικό
Εάν ένα άτομο:
– βιώνει ήπιο πυρετό με ρίγη
– νιώθει ότι κρυώνει
– πονάει στο σώμα του
– δεν ιδρώνει – δεν έχει εφίδρωση και
– δεν διψά ανταποκρίνεται πιο καλά σε ένα θερμό εφιδρωτικό βότανο, το οποίο αυξάνει την εσωτερική θερμοκρασία του σώματος και κάνει το πάσχον άτομο να αισθάνεται πιο ζεστό.
Εάν ένα άτομο:
– βιώνει υψηλό πυρετό
– αν αισθάνεται και νιώθει πολύ ζεστό
– αν έχει πονοκέφαλο και
– αν νιώθει δίψα, ανταποκρίνεται καλύτερα σε ένα ψυχρό εφιδρωτικό βότανο
Φιλικά εφιδρωτικά για τα παιδιά

Η χρήση βοτανικών φαρμακευτικών προϊόντων σε παιδιά και εφήβους μεταξύ 0 και 17 ετών στη Γερμανία είναι ευρέως διαδεδομένη και παρουσιάζει σχετικά υψηλότερα ποσοστά σε σύγκριση με τα διεθνή δεδομένα.
Bάσει μιας μεγάλης μελέτης οι μελετητές αναφέρουν: “συνοπτικά βρήκαμε σχετικά υψηλή χρήση φυτικών φαρμακευτικών προϊόντων μεταξύ των παιδιών στη Γερμανία σε σύγκριση με παιδιά από άλλες χώρες.
Τα φυτικά φαρμακευτικά προϊόντα χρησιμοποιούνται κυρίως για τη θεραπεία του βήχα και του κρυολογήματος στα παιδιά”
Ένα υψηλό ποσοστό βοτανικών φαρμακευτικών προϊόντων συνταγογραφείται από γιατρούς, γεγονός που υποδηλώνει έναν ορισμένο βαθμό αποδοχής από τους γιατρούς στη Γερμανία.
Στο βιβλίο Herbs for Children’s Health, της Rosemary Gladstar/Αμερικανίδας βοτανολόγου,  διαβάζουμε: “Οι βοτανικές θεραπείες μπορούν να παρέχουν ασφαλή και αποτελεσματική θεραπεία για κοινές παιδικές παθήσεις που κυμαίνονται από το εξάνθημα της πάνας και την οδοντοφυΐα έως τον πονόλαιμο και την επιπεφυκίτιδα”

Τα πιο φιλικά εφιδρωτικά βότανα για τα παιδιά είναι η κουφοξυλιά ή σαμπούκος/Sambucus nigra
το μαγιοβότανο/Nepeta cataria L ή catmint ή catnip  – ένα ήσυχο και ηρεμιστικό βότανο που ηρεμεί ένα ανήσυχο παιδί, 
συντελεί στη μείωση του πυρετού,
χρήσιμο ως πεπτικό βοήθημα για τους κολικούς,
τη δυσπεψία και τη διάρροια.
το χαμομήλι/Matricaria recutita – το πολύτιμο και αναντικατάστατο χαμομήλι, το ρόφημα του χαμομηλιού είναι το δημοφιλέστερο αντιπυρετικό βότανο και είναι ασφαλές ακόμη και για τα μωρά.
το μελισσόχορτο/Melissa Officinalis – το μελισσόχορτο είναι ένα από τα πιο αρωματικά βότανα, τα φύλλα του απελευθερώνουν ένα ευχάριστο, λεμονάτο άρωμα το οποίο από μόνο του είναι αναζωογονητικό και θεραπευτικό.
η μέντα/Mentha × piperita – το ρόφημα μέντας βοηθάει στην αποσυμφόρηση των ανώτερων αεραγωγών του αναπνευστικού συστήματος και ηρεμεί τα κοιλιακά προβλήματα.
Η μέντα είναι ένα από τα βασικά “ψυχρά” εφιδρωτικά βότανα, την οποία χρησιμοποιούμε λόγω της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειάς της.
Και δεν ξεχνάμε –  η διατήρηση της ενυδάτωσης είναι κρίσιμη.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η αφυδάτωση –όχι η ίδια η ζέστη– είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος με τον παιδικό πυρετό, και βέβαια, προσθέτοντας ένα κουταλάκι του γλυκού μέλι στα ροφήματα των βοτάνων που ετοιμάζουμε για τα παιδιά μας, χαρίζουμε στα ροφήματα απολαυστική γεύση ενώ παράλληλα ενισχύουμε τις αντιβακτηριδιακές τους ιδιότητες.
Ένα διαφορετικό εφιδρωτικό
Πρόκειται για την πανέμορφη αγριαψιθιά γνωστή και ως αχιλλέα το χιλιόφυλλο ή μυριόφυλλο με διώνυμο Achillea millefolium,
Η αχιλλέα είναι ένα από τα σημαντικότερα και σπουδαιότερα εφιδρωτικά βότανα και μια τυπική θεραπεία, η οποία βοηθάει το σώμα να αντιμετωπίσει άμεσα τον πυρετό.
Η αχιλλέα συγκεντρώνει τις ιδιότητες και των θερμών και των ψυχρών εφιδρωτικών βοτάνων.
Η αχιλλέα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνη της, ή να συνδυαστεί είτε με την angelica, σε αναλογία 1: 1 σε ένα αποτελεσματικό και ευχάριστο ρόφημα.
Επίσης μπορεί να συνδυαστεί με την κουφοξυλιά ή με την μέντα.
Ακόμα μπορούμε να προσθέσουμε έγχυμα αχιλλέας στο νερό του μπάνιου, ειδικά βολικό, ιδανικό και αποτελεσματικό για μικρά παιδιά.
Παραθέτω ονομαστικά τα βασικότερα εφιδρωτικά βότανα:
-. μέντα, Mentha piperita
-. αχιλλέα το μυριόφυλλο, Achillea millefolium
-. κουφοξυλιά, Sambucus nigra 
-. πιπέρι καγιέν, Capsicum annuum
-. τζίντζερ, Zingiber officinale
-. καμφορά, Cinnamomum camphora
-. χαμομήλι, Matricaria recutita
-. λεβάντα, Lavandula angustifolia
-. μελισσόχορτο, Melissa officinalis
-. τίλιο ή φλαμπούρι, Tilia platyphyllos
-. ρίγανη, Origanum vulgare
-. δεντρολίβανο, Rosmarinus officinalis
-. σαφράν, Crocus sativus
-. σκόρδο, Allium sativum
-. ιερός βασιλικός, Ocimum sanctum
-. καλέντουλα, Calendula officinalis
-. φλισκούνι, Mentha pulegium
-. θυμάρι, Thymus vulgaris
-. αντζέλικα, Angelica archangelica
-. γλυκάνισος, Pimpinella anisum
-. ύσσωπος, Hyssopus officinalis
-. ευπατόριο, Eupatorium perfoliatum – Μία από τις καλύτερες θεραπείες για την ανακούφιση των σχετικών συμπτωμάτων που συνοδεύουν τη γρίπη, όπως νυχτερινές εφιδρώσεις, πόνος στα οστά. 
-. χρένο, Armoracia rusticana 
-. βασιλικός, Ocimum basilicum
-. κνίκος ή αγιάγκαθο, Cnicus benedictus
-. άρκευθος, Juniperus communis 
-. λαγομηλιά ή ρούσκος ή αγριομερσίνη, Ruscus aculeatus
-. λοβέλια, Lobelia inflata
-. μακροπίπερο, Piper longum
-. λεβιστικόν ή αγριοσέλινο, Levisticum officinale
-. λεόνουρος ή παναγιόχορτο, Leonurus caridica L.
-. αρτεμισία, Artemisia vulgaris
-. αριστολοχία ή φλεμονόχορτο, Aristolochia gigantea
-. βερόνικα ή βερονίκη, Veronica officinalis
     Αυτά λοιπόν είναι τα πιο σπουδαία εφιδρωτικά βότανα και για άλλη μια φορά παρατηρούμε πως παμπάλαιες γνώσεις επιβεβαιώνονται από την σύγχρονη φαρμακολογία, καθώς πάρα πολλά από τα σύγχρονα φάρμακα προέρχονται από βότανα, όπως – 
η κινίνη, quinine, από το δέντρο Cinchona succirubra
η μορφίνη, morphine,
η κωδεΐνη, codeine
η κολχικίνη, colchicine από το βότανο Colchicum autumnale L
η ατροπίνη, atropine, από το βότανο Atropa belladonna
η ρεσερπίνη, reserpine, από το βότανο rauwolfia serpentina και πολλά άλλα.

Γαληνικά σκευάσματα
Ο  Γαληνός  ήταν ο δεύτερος σπουδαιότερος Έλληνας ιατρός της Αρχαιότητας μετά τον Ιπποκράτη και ο τελευταίος χρονικά από όλους τους σημαντικούς ιατρούς του ελληνορωμαϊκού  κόσμου.
Δεν υπάρχει σχεδόν ιατρικός κλάδος που να μην απασχόλησε τον Γαληνό.
Οι εμπεριστατωμένες μελέτες του αναφέρονται στην ανατομική, τη φυσιολογία, τη χειρουργική, τη φαρμακευτική, την οφθαλμολογία, τη μαιευτική, την παθολογία, τη θεραπευτική, την υγιεινή, την οδοντιατρική και τη φαρμακολογία.
Τα πολυσύνθετα φαρμακευτικά σκευάσματα, που ο ίδιος παρασκεύαζε είναι γνωστά στη βιβλιογραφία ως “γαληνικά” και η αντίστοιχη φαρμακοτεχνία ονομάζεται “γαληνική φαρμακευτική”
Τα φάρμακά του τα  παρασκεύαζε από δρόγες  και  πρώτος αναγνώρισε ότι η δράση ενός φαρμάκου εξαρτάται από την παρασκευή του και τη συγκέντρωσή του στο αντίστοιχο ίαμα
Σώζονται περί τις εκατό μελέτες του, που προώθησαν σημαντικά την ιατρική επιστήμη. 
thalia

Σημειώσεις:
Δεν χρησιμοποιούμε ΠΟΤΕ βότανα ή αιθέρια έλαια, στα οποία έχουμε αλλεργία
To botanologia.gr είναι, αυστηρά, ένας ιστότοπος ειδήσεων και πληροφοριών σχετικά με τα βότανα.
Το περιεχόμενο δεν προορίζεται να υποκαταστήσει επαγγελματικές ιατρικές συμβουλές, διάγνωση ή θεραπεία.
Πάντα να ζητάμε τη συμβουλή του γιατρού μας ή άλλου ειδικευμένου γιατρού, για ιατρικά θέματα και προβλήματα που μας απασχολούν.
Δεν παραβλέπουμε ποτέ επαγγελματικές ιατρικές συμβουλές.
Αν σε κάποιο προϊόν είμαστε αλλεργικοί δεν το χρησιμοποιούμε, επίσης δεν χρησιμοποιούμε προϊόντα και συστατικά που δεν ανέχεται το δέρμα μας
Δεν χρησιμοποιούμε βότανα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης , σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα ακόμα και συμπληρώματα χωρίς την γνώμη γιατρού μας.
Επίσης, οι γονείς πρέπει να ενημερώνουν τους γιατρούς τους για τις χρήσεις των βοτανικών ιαμάτων στα παιδιά τους κατά τη διάρκεια της θεραπείας
Οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να συστήνουν στους γονείς τη σωστή χρήση της βοτανοθεραπείας στα παιδιά, διότι κάποια βοτανικά προϊόντα ή διάφορες θεραπείες από άτομα, τα οποία δεν γνωρίζουν τις ιδιότητες,
τις δράσεις και τις χρήσεις των βοτάνων μπορεί να αποδειχτούν επικίνδυνα.
Λόγω της πιθανότητας σοβαρών επιπλοκών στην υγεία που προκύπτουν από τη χρήση βοτανικών προϊόντων, με ταυτόχρονη χρήση άλλων φαρμάκων, είναι υποχρεωτικό να κατανοηθεί η χρήση τους στον γενικό πληθυσμό προκειμένου να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα.

Κείμενο και επιμέλεια κειμένου:thalia-botanologia.gr

Ας θυμηθούμε:
Οι δράσεις των βοτάνων : Ισχυρότατα αντιπυρετικά βότανα
Βότανα με ισχυρότατες αντιιικές ιδιότητες, ιδανικά για τις ιογενείς λοιμώξεις
Η χρήση των καρπών της κουφοξυλιάς ως ιάματος για τη γρίπη
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3634921/
https://www.contemporarypediatrics.com/view/herbs-are-helpful-use-caution-children
https://bmccomplementmedtherapies.biomedcentral.com/articles/10.1186/1472-6882-14-218
https://adc.bmj.com/content/88/12/1032
https://www.intechopen.com/chapters/73932
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7482149/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11399518/
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1756464619300313
aspire.care