Μια διαφορετική φασολάδα από τα βάθη των αιώνων,ένα comfort food με μεγαλειώδη γεύση
Μια φασολάδα απλή, γεμάτη θρεπτικά συστατικά ένα comfort food με μεγαλειώδη γεύση
Θα δούμε πρώτα τι υλικά χρειαζόμαστε, στη συνέχεια τον τρόπο παρασκευής και στο τέλος τα θρεπτικά συστατικά της και την ιστορία της.
Τα υλικά μου
– 300 γρ. ψιλά φασόλια-προτιμώ πάντα φετινής σοδειάς και πάντα ελληνικά φασόλια.
– Δύο ξερά μεγάλα κρεμμύδια ή τρία μέτρια, ψιλοκκομένα
– Ένα μεγάλο ή δύο μικρά καρότα κομμένα σε λεπτές ροδέλες
– Ένα μεγάλο φλιτζάνι χοντροκομμένο άγρια ραδίκια
– Δύο μεγάλα πράσα κομμένα σε ροδέλες
– Ένα φλιτζάνι λάδι
– Αλάτι, θαλασσινό ανεπεξέργαστο χωρίς χημικά πρόσθετα
– Πιπέρι μαύρο, όσο μας αρέσει.
– Μισό κουταλάκι κουρκούμι-που θα δώσει ένα χρυσό χρώμα στη φασολάδα μας.
– το χυμό ενός λεμονιού
– ένα κουταλάκι του γλυκού ρίγανη
Στη διαδικασία-και
Πλένω πολύ καλά τα φασόλια σε τρεχούμενο νερό και τα ρίχνω σε μια βαθιά κατσαρόλα με το νερό μας (-1)
Τα βράζω για περίπου μία, με μιάμιση ώρα – ήδη έχουν μαλακώσει αρκετά.
Ανοίγω την κατσαρόλα και προσθέτω το κρεμμύδι, τα πράσα και τα καρότα (-2), σκεπάζω και συνεχίζω το βράσιμο για μισή ώρα.
Μετά τη μισή ώρα περίπου, ανοίγω πάλι την κατσαρόλα και προσθέτω τα ραδίκια μου (-3), σκεπάζω και συνεχίζω το βράσιμο για άλλα δέκα λεπτά
Έχω περίπου, δύο ώρες βρασίματος.(4)
Ανοίγω την κατσαρόλα και προσθέτω αλάτι,
κουρκούμι,
πιπέρι και λάδι
Δυναμώνω την θερμοκρασία και με ξεσκέπαστη την κατσαρόλα και ανακατεύοντας, συνεχίζω τον βρασμό του φαγητού μου για τρία με πέντε λεπτά, ώστε να ομογενοποιηθεούν και τα τελευταία μου υλικά με τα υπόλοιπα.
Τραβάω την κατσαρόλα μας από το μάτι της κουζίνας – έχω ήδη ένα όμορφο χυλωμένο αποτέλεσμα- ανακατεύω, ρίχνω το λεμόνι και τη ρίγανη και σκεπάζωγια πέντε μόνο λεπτά.
Στα πέντε λεπτά ξεσκεπάζω την κατσαρόλα, ανακατεύω και αφήνω άλλα πέντε λεπτά το φαγητό μου να ξεκουραστεί πριν να σερβίρω!
Συνοδεύω πάντα τη φασολάδα μου, που κατά κανόνα είναι χειμωνιάτικο φαγητό, με μια πλούσια σαλάτα καρότου και λάχανου με άφθονο λάδι και χυμό λεμονιού ή με φρεσκοβρασμένα ραδίκια σαλάτα με άφθονο λάδι και χυμό λεμονιού.
Σημειώσεις:
1. Αν κατά τη διάρκεια του βρασίματος χρειαστεί να προσθέσω νερό στο φαγητό μου πρέπει να είναι ζεστό, για να μην σταματήσει η διαδικασία βρασμού
2. Δεν βάζω τα κρεμμύδια και τα καρότα από την αρχή διότι οι δύο ώρες που χρειάζονται τα φασόλια για να βράσουν είναι πολύ μεγάλος χρόνος για αυτά.
3. Τα ραδίκια θέλουν πολύ λίγο βράσιμο, για αυτό και το βάζω λίγο πριν το τέλος του βρασίματος.
4. Όταν τα φασόλια μας είναι νέας σοδειάς, σε δύο ώρες είναι έτοιμα και δεν χρειάζονται μούλιασμα
Διατροφικά στοιχεία:
Η φασολάδα μας είναι μια άριστη και πλούσια πηγή φυτικής πρωτεΐνης.
Πλούσια πηγή διαλυτών φυτικών ινών,
πλούσια πηγή βιταμινών όπως:
– βιταμίνης Α
– βιταμίνεςς Β
– νιασίνης
– ριβοφλαβίνης
– θειαμίνης
– φολικού οξέως
– βιταμίνης C
– βιταμίνης D
– βιταμίνης Ε
– βιταμίνης Κ
πλούσια πηγή ιχνοστοιχείων και μετάλλων όπως:
– σίδηρο
– κάλιο – η καλύτερη πηγή καλίου-
– μαγνήσιο
– μαγγάνιο
– θείο
– νάτριο
– ψευδάργυρο
– ασβέστιο
– νάτριο
– φώσφορο
και
πλούσια πηγή φλαβονοειδών.
Επίσης λόγω του χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη της, διατηρεί χαμηλά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Και λίγη ιστορία
Τα φασόλια είναι γνωστά από την αρχαιότητα σε πάρα πολλούς λαούς, ανάμεσά τους και οι λαοί της Μεσογείου.
Μία από τις αναφορές είναι και η αναφορά του Θεόφραστου στο δόλιχο.
Ο δόλιχος ήταν και είναι όσπριο πολύ συγγενικό με τα φασόλια.
Έχει πολύ πιο μικρούς σπόρους αλλά σχήμα ίδιο με των φασολιών.
Στην Ελλάδα καλλιεργούνται από αρχαιοτάτων χρόνων ο δόλιχος, ο μελανόφθαλμος, τα γνωστά μαυρομάτικα φασόλια, γυφτοφάσουλα ή σμυρνέικα,και ο δόλιχος ο μάχος, γνωστά με το όνομα πράσινα φασολάκια ή καλαματιανά και αφορούν τον κοινό φασίολο, βέβαια πιθανολογείται πως το φυτό που ονομαζόταν κατά τους αρχαίους χρόνους φασίολος, φάσηλος ή φασήολος, ήταν ένα είδος λούπινου (-5) ,αν και κάποιοι μελετητές πιστεύουν πως ο φασίολος των αρχαίων δεν είναι γνωστό ποιο είδος ακριβώς αφορούσε.
Βοτανολόγοι και φυσιοδίφες που έχουν ασχοληθεί με την ταξινόμηση και τις ιδιότητες των βοτάνων και των φυτών,αναφέρουν ότι οι φασίολοι είναι αμερικανικής καταγωγής και είναι γνωστό ότι πάρα πολλές ποικιλίες φασολιών εισήχθησαν στην Ευρώπη από την Αμερική.
Αυτό όμως δεν αναιρεί το γεγονός ότι ο φασίολος-το φασόλι ήταν γνωστός στους λαούς της μεσογείου όπως στους αρχαίους Έλληνες και τους Ρωμαίους.
Αυτό το επιβεβαιώνουν και οι περιγραφές των αρχαίων Ελλήνων για τις θεραπευτικές ιδιότητες του φασολιού,οι οποίες ταυτίζονται με τις αναφορές των βοτανολόγων του 16ο αιώνα και εντεύθεν.
Τη φασολάδα λοιπόν συναντάμε ως φαγητό στην αρχαία Ελλάδα αλλά και ως θυσία στον θεό Απόλλωνα,διότι ήταν βασικό στοιχείο του εθίμου των πυανοψίων και είχαν δώσει το όνομά τους στον αντίστοιχο μήνα του αττικού ημερολογίου
Ο Πυανεψιών είναι ο τέταρτος στη σειρά μήνας στο Αττικό ημερολόγιο, που αντιστοιχούσε με το χρονικό διάστημα από μέσα Οκτωβρίου μέχρι μέσα Νοεμβρίου
Ο μήνας αυτός πήρε το όνομά του από την πιο σημαντική γιορτή του μήνα αυτού, τα Πυανέψια ή Πυανόψια (Πυάνος+έψω=βράζω κουκιά- πύανα/κύανα, κύαμοι=κουκιά)
Την ημέρα των Πανόψιων την “ημέρα της φασολάδας” έβραζαν κάθε είδους όσπρια μαζί με κριθάρι και κάναν φασολάδα, από την οποία προσέφεραν μια πιατέλα στον θεό Απόλλωνα, τον Ήλιο, την Αθηνά και τις Ώρες.
Τα Πυανέψια αποτελούσαν μέρος της μεγάλης εορτής των Θησείων
Σύμφωνα με την παράδοση, όταν ο Θησέας ξεκίνησε για την Κρήτη για να σκοτώσει τον Μινώταυρο, σταμάτησε καθ’ οδόν στη Δήλο και έκανε θυσία στον Απόλλωνα, λέγοντας ότι σε περίπτωση που κερδίσει την μάχη με τον Μινώταυρο θα του πρόσφερε στολισμένα κλαδιά ελιάς για να τον ευχαριστήσει.
Επιστρέφοντας στην πατρίδα του, ο Θησέας εκπλήρωσε την υπόσχεσή του.
Κατά την έβδομη μέρα,όμως,του ταξιδιού του γυρισμού τα τρόφιμα στο καράβι είχαν τελειώσει.
Έτσι οι σύντροφοι του Θησέα μάζεψαν ότι μπορούσαν να βρουν και το μαγείρεψαν κάνοντας φασολάδα-έτσι πήρε η φασολάδα τη θέση της στην εορτή των Θησείων,τα πυανόψια και ο μήνας Πυανοψιών.
O Λυκούργος αναφέρει πως στην Αθήνα η γιορτή αποκαλούνταν Πυανόψια, ενώ οι υπόλοιποι Έλληνες την αποκαλούσαν Πανόψια, γιατί “φαίνονταν όλοι οι καρποί” (πάντας τούς καρπούς τῇ ὄψει).
Η φασολάδα ή φασουλάδα από εκείνα τα μακρινά χρόνια είναι ένα από τα δημοφιλέστερα παραδοσιακά πιάτα της ελληνικής κουζίνας και συγκαταλέγεται στα comfort food.
Όπως έχω πει και σε άλλα μου άρθρα, comfort food είναι το φαγητό που παρασκευάζουμε με τον παραδοσιακό τρόπο,δηλαδή με τον τρόπο των γιαγιάδων μας και των μαμάδων μας και έχει συναισθηματική επίδραση και σε μας που το ετοιμάζουμε αλλά και σε αυτόν που το προσφέρουμε με την αγάπη μας και την φροντίδα μας.
5. Στην Ελλάδα συναντάμε φαγητό με φασόλια,πύανα-κουκιά- λούπινα και άλλα όσπρια από την αρχαιότητα.
Κείμενο και επιμέλεια κειμένου:thalia-botanologia.gr
Διαβάστε επίσης στη botanoligia.gr:Κοτόσουπα,η συνταγή της σούπας που αυξάνει την ανοσία του οργανισμού μας
