Κυνόροδα, τα πολύτιμα, πως τα αποξηραίνω και πως τα αποθηκεύω
Το φθινόπωρο, σε περιπάτους μου σε περιοχές που φύονται αγριοτριανταφυλλιές, το μάτι μου θα αιχμαλωτίσουν οι πανέμορφοι κόκκινοι καρποί της και βέβαια είναι η ιδανική στιγμή, με σεβασμό πάντα στη φύση και σε αυτό που μας προσφέρει, να συλλέξω, μόνο τόσα όσα χρειάζομαι και ποτέ περισσότερα, τα πολύτιμα κυνόροδα*.
Τα κυνόροδα τα αποξηραίνω,
τα αποθηκεύω σε γυάλινο δοχείο και τα τοποθετώ σε σκοτεινό και ξηρό σημείο των ντουλαπιών της κουζίνας μου.
Τα χρησιμοποιώ όλη τη διάρκεια του χρόνου κάνοντας ροφήματα**
Πως αποξηραίνω τα κυνόροδα
-. συλλέγω τα κυνόροδα
-. καθαρίζω τις δύο άκριες των καρπών από τυχόν υπολείμματα ξεραμένου άνθους και μίσχου
-. τα πλένω να φύγουν σκόνες και τυχόν μικρά ζουζουνάκια
-. τα απλώνω σε μια βαμβακερή καθαρή πετσέτα να στεγνώσουν -δεν προτιμώ το χαρτί κουζίνας-
-. σε τακτά χρονικά διαστήματα τα ανακατεύω και αλλάζω πετσέτα, για να στεγνώσουν καλύτερα
-. μόλις στεγνώσουν τα βάζω σε ένα ειδικό αραιοπλεγμένο καλαμένιο καλαθάκι με χερούλι, που έχω για αυτή τη χρήση*** και
-. τα κρεμάω στο πιο ξηρό και ζεστό σημείο της κουζίνας μου, ώστε να μην επηρεάζονται από υδρατμούς και με το λιγότερο φως
tips
-. δεν αποξηραίνω στον ήλιο τους καρπούς μου για να μην αποδομηθεί τελείως η βιταμίνη C, η οποία είναι τόσο ευαίσθητη.
-. οι μη προσεγμένες τεχνικές αποξήρανσης μπορεί να οδηγήσουν σε μείωση μέχρι και 90% της περιεκτικότητας της βιταμίνης C.
-. μακροχρόνια έκθεση σε συνθήκες υψηλής υγρασίας,
στο άμεσο ηλιακό φως,
το φως γενικά – αποθήκευση σε φωτεινά σημεία,
οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες και η πολτοποίηση για την παρασκευή σκόνης, οδηγούν σε μεγάλη απώλεια βιταμινών, περίπου το 85% της βιταμίνης C χάνεται, και σε μεγάλη υποβάθμιση των θρεπτικών συστατικών των καρπών της αγριοτριανταφυλλιάς
-. για να αποξηρανθούν σωστά τα ρόδα μου ίσως χρειαστούν δύο εβδομάδες – εάν δεν αποξηρανθούν σωστά, μπορεί να δημιουργηθεί μούχλα.
-. όταν οι καρποί μου είναι έτοιμοι τους βάζω σε ένα γυάλινο βάζο, το οποίο κλείνω αεροστεγώς και
-. τους αποθηκεύω σε ένα ξηρό και σκοτεινό σημείο της κουζίνας μου!
Τα κυνόροδα έχουν αξιοσημείωτες εφαρμογές στην πρακτική ιατρική και τη φαρμακευτική, τις οποίες, μαζί με τις ιδιότητές τους, θα σας δώσω σε επόμενο άρθρο.
*Αλήθεια, γιατί “κυνόροδα;”
Ας δούμε
Η αγριοτριανταφυλλιά είναι θάμνος φυλλοβόλος και φτάνει σε ύψος 5 μέτρα, αλλά μπορεί να φτάσει και σε μεγαλύτερα ύψη, αναρριχώμενο στους κορμούς ψηλών δέντρων.
Στη γλώσσα της βοτανολογίας είναι η Rosa canina L. – binomial name, και ανήκει στο γένος των Ρόδων.
Στην αγγλική είναι η dog rose, με τους καρπούς της “fruit the dog rose”.
Η ονομασία “dog rose” είναι μια άμεση μετάφραση του ονόματος του φυτού της αρχαίας ελληνικής “κυνόροδον”
Και γιατί “κυνόροδον”;
Στην ελληνική είναι η αγριοτριανταφυλλιά, η σκυλοτριανταφυλλιά με τους καρπούς της, τα μαλλιαρόκωλα ή κυνόροδα.
Και ήταν ο Πλίνιος που της είχε δώσει το όνομα “σκυλοτριανταφυλλιά” από την πεποίθηση που υπήρχε, ότι η ρίζα του φυτού θεράπευε τις πληγές από το δάγκωμα ενός τρελού σκύλου.
Η πεποίθηση υπήρχε και στους κλασικούς χρόνους και η ρίζα ήταν μια θεραπεία για το δάγκωμα ενός “τρελού σκύλου” και είναι γνωστό πως χρησιμοποιήθηκε για τη θεραπεία του δαγκώματος των λυσσασμένων σκύλων και τον 18ο και τον 19ο αιώνα.
Κάποιοι άλλοι ερευνητές αναφέρουν πως το όνομα dog rose, μπορεί να σχετίζεται και με το σχήμα των αγκαθιών του φυτού που μοιάζουν με σκύλο, καθώς τα κλωνάρια της αγριοτριανταφυλλιάς είναι γεμάτα αγκάθια που τη βοηθούν στην αναρρίχηση.
Το κυνόροδο ή μαλλιαρόκωλο, έχει κόκκινο-πορτοκαλί χρώμα.
Λαογραφικά – Στη λαϊκή παράδοση έχει καταγραφεί η παροιμία “ηύρε τα μαλλιαρόκωλα” που σημαίνει, ότι αυτός, ο ιδιαίτερα σκληρός, ισχυρός, δυνατός και, νομίζει, ανελέητος, κάποια στιγμή θα πέσει στα ισχυρά αγκάθια της αγριοτριανταφυλλιάς, στα “μαλλιαρόκωλα” και έτσι θα πάρει το μάθημά του, και “θα βρει το δάσκαλό του”
** στο άρθρο καρποί της αγριοτριανταφυλλιάς – μια αποτελεσματική θεραπεία για την οστεοαρθρίτιδα – βλέπουμε πως χειριζόμαστε τους καρπούς της αγριοτριανταφυλλιάς και πως κάνουμε ροφήματα.
***μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και το καλάθι ατμού που έχουμε για τα λαχανικά μας ή απλά, ένα ταψί, στο οποίο θα έχουμε στρώσει χαρτί ψησίματος.
Κείμενο και επιμέλεια κειμένου:thalia-botanologia.gr
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21771653/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1073704/