Βότανα και συνέργεια – Η αλληλεπίδραση μεταξύ των συστατικών τους

Βότανα και συνέργεια – Η λέξη που χαρακτηρίζει την βοτανοθεραπεία είναι, πολύ απλά, η “συνέργεια”.

Η κατανάλωση ποικιλίας ολόκληρων τροφών είναι το καλύτερο διατροφικό μας στοίχημα
Μερικές φορές στη ζωή, χάνουμε το δάσος για το δέντρο.
Και το πεδίο της διατροφής δεν αποτελεί εξαίρεση.
Έτσι παρατηρούμε, πολλές φορές, να επικεντρωνόμαστε στα οφέλη για την υγεία μας, μόνο μιας συγκεκριμένης βιταμίνης ή μόνο  μιας φυτοχημικής ουσίας, ή ενός μόνο θεραπευτικού ιχνοστοιχείου και να χάνουμε την αλληλεπίδραση του πλήθους των φυτοθρεπτικών ουσιών που περιέχουν όλες οι τροφές.
Τα διαφορετικά συστατικά σε ένα τρόφιμο λειτουργούν μαζί για να ωφελήσουν την υγεία μας και αν τα διαχωρίσουμε χάνουμε αυτό το πολύτιμο που έχουν να μας προσφέρουν.
Η αλληλεπίδραση μεταξύ των συστατικών των βοτάνων, των φυτών και των φρούτων είναι το ζωτικό μέρος της θεραπευτικής αποτελεσματικότητάς τους.
Όταν χρησιμοποιείται ολόκληρο το φυτό, αντί για τα εξαγόμενα από αυτό συστατικά του, τα διαφορετικά μέρη του αλληλεπιδρούν, προκαλώντας ισχυρότατα θεραπευτικά αποτελέσματα από ότι η ισοδύναμη δόση των απομονωμένων ενεργών συστατικών του – η απομόνωση των συστατικών προτιμάται συνήθως από την συμβατική ιατρική.
Έτσι έχουμε τη συνέργεια των συστατικών και φυτοθεραπευτικών ουσιών – η αξία του όλου, η αξία ολόκληρου του οργανισμού – η οποία είναι συνολικά μεγαλύτερη από το άθροισμα των μερών του.
Μια αρμονική δηλαδή σύνδεση μεταξύ των μερών ενός  οργανισμού, είτε αυτός είναι βότανο, λαχανικό ή φρούτο κατά την οποία επιτυγχάνεται ένα σύνθετο αποτέλεσμα που είναι μεγαλύτερο από το άθροισμα των επιμέρους συστατικών του.
Έχει παρατηρηθεί ότι η φαρμακευτική αξία των τροφών του φυτικού βασιλείου  οφείλεται ολοκληρωτικά σε αυτή και μόνο τη συνδυαστική δράση των συστατικών του και δεν είναι εύκολο να αναπαραχθεί από την απομόνωση ενός ή δύο ενεργών συστατικών του.
Πολλές φορές υπάρχουν σε κάποια βότανα ασταθή συστατικά ή άγνωστα ακόμα δραστικά συστατικά, που ακόμα και αν κάποιο μέρος της χημικής διαδικασίας είναι γνωστό, τα δραστικά συστατικά του μπορεί να μην έχουν προσδιοριστεί.
Τα τελευταία δέκα  χρόνια, οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει εκατοντάδες ενεργά συστατικά των φυτικών τροφίμων που ονομάστηκαν φυτοχημικά αλλά και φυτοθρεπτικά συστατικά.
Πριν από μια δεκαετία, δεν γνωρίζαμε ακόμη για φυτοχημικά, όπως ισχυρότατο λυκοπένιο, φυτοχημικό που έκανε τις ντομάτες και το καρπούζι διάσημα, τις ανθοκυάνες ή τη pterostilbene
Βέβαια υπάρχουν ακόμα πολλά που δεν γνωρίζουμε για το πώς τα συστατικά των τροφίμων του φυτικού βασιλείου συνεργάζονται.
Έτσι ξαναμαθαίνουμε πως η κατανάλωση τροφής, η οποία είναι όσο το δυνατόν πιο κοντά στη φυσική της μορφή είναι μακράν το καλύτερο μας στοίχημα για τη βελτίωση της υγείας μας και της πρόληψης των ασθενειών.
Τα λαχανικά,
τα φρούτα,
τα δημητριακά ολικής αλέσεως,
τα καρύδια και τα όσπρια είναι εξαιρετικά παραδείγματα τροφίμων που είναι πλούσια σε συνδυασμό σημαντικών βιταμινών,
μετάλλων,
ιχνοστοιχείων,
φυτικών ινών,
πρωτεϊνών,
αντιοξειδωτικών αλλά και πολλών άλλων ακόμα.
Και οι επιστήμονες και οι ερευνητές επισημαίνουν και εφιστούν την προσοχή μας στα λεγόμενά τους:
“Έχουμε αναθεωρήσει την επιστημονική βιβλιογραφία για να υποστηρίξουμε το επιχείρημα, ότι το φαγητό και όχι τα συμπληρώματα πρέπει να είναι το πρώτο μέλημα στην αντιμετώπιση των διατροφικών αναγκών του πληθυσμού.
Κατά την καθιέρωση περαιτέρω αποδείξεων, τα τρόφιμα πρέπει να είναι το πρότυπο για λεπτομερείς βιοχημικές μελέτες που αποκαλύπτουν τα αποτελεσματικά συστατικά τους.

– Η κατανάλωση ντομάτας έχει προφανώς θετικότερη και μεγαλύτερη επίδραση στον ανθρώπινο προστάτη από ότι η αντίστοιχη ποσότητα λυκοπενίου. Η κατανάλωση ντομάτας και όχι λυκοπενίου ανέστειλε την καρκινογένεση στον προστάτη, υποδεικνύοντας ότι τα προϊόντα της ντομάτας περιέχουν ενώσεις επιπλέον του λυκοπενίου που τροποποιούν την καρκινογένεση στον προστάτη.
– Ολόκληρα τα ρόδια και το μπρόκολο έχουν θετικότερα και μεγαλύτερα αντιπολλαπλασιαστικά και in vitro χημικά αποτελέσματα από ότι μερικά από τα μεμονωμένα συστατικά τους.

Η πρόσληψη οποιουδήποτε βιοχημικού ή συνδυασμού βιοχημικών ουσιών που πιστεύεται ότι αντιπροσωπεύει τη δράση του αντίστοιχου τροφίμου θα πρέπει να έχει τουλάχιστον τόσο ισχυρή επίδραση στην υγεία όσο και ολόκληρη η τροφή
Το θέμα βασικά είναι αν η βοτανοθεραπευτική, τα φαρμακευτικά φυτά και όλες αυτές οι παραδοσιακές γνώσεις που αφορούν την χρήση τους, θα αξιολογηθούν γι αυτό που πραγματικά είναι, δηλ μια πηγή ανεξάντλητων, οικονομικών (το σπουδαιότερο), ασφαλών (το βασικότερο) ισορροπημένων φαρμάκων ή αν θα γίνει εκμετάλλευση όλη αυτής της γνώσης με στόχο το εύκολο και αισχρό κέρδος.
Και όσο οι επιστήμονες συνεχίζουν να συζητούν τη διατροφή από την άποψη των θρεπτικών συστατικών, εμείς όλοι, είναι καλύτερα να εστιάζουμε σε ολόκληρα τρόφιμα παρά στις ερμηνείες των θρεπτικών τους συστατικών.
Ας σκύψουμε λοιπόν με σεβασμό πάνω από τη φύση και ας προσπαθήσουμε να διδαχθούμε από αυτή όσο είναι καιρός.

Κείμενο,επιμέλεια:thalia-botanologia.gr

πηγές και αναφορές:
www.webmd.com
www.ncbi.nlm.nih.gov
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15485586
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6782471/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14600090
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15949687