Λυγαριά, το πολύτιμο βότανο που λατρεύει τις γυναίκες

όποιος λυγαριά δεν πιάσει
την αγάπη του θα χάσει
και όποιος δεν τη μυριστεί
θα την αποχωριστεί!!!

Λυγαριά, θάμνος αυτοφυόμενος και φυλλοβόλος.
Στις ακροποταμιές την συναντάμε να φυτρώνει και στις όχθες των χειμάρρων και των ρυακιών.
Αγαπάει τις υγρές τοποθεσίες.
Με βλαστό πολύ χνουδωτό τετραγωνικό με μακρόμισχα φύλλα στενόμακρα, λογχοειδή γεμάτα αρώματα και φαρμακευτικές ιδιότητες.
Τα λουλούδια της με τον κωδωνοειδή κάλυκα ξεπετιούνται στις κορυφές των διακλαδισμένων μίσχων -βότρυς- κάθε τέλος καλοκαιριού.
Άσπρα,
γαλάζια και μενεξεδιά χαρίζοντάς μας την ευωδιά τους μέχρι το τέλος του Νοέμβρη.
Ο καρπός της μια τετράσπερμη αρωματική δρύπη πλήρεις φαρμακευτικών ιδιοτήτων, ο οποίος ωριμάζει τον φθινόπωρο.
Τα ευλύγιστα κλαδιά της της έδωσαν το όνομά της.
Λυγαριά την λέμε και λυγιά και καναπίτσα και αλυγαριά!
Οι επιστήμονες την ονομάζουν “άγνος η κοινή” και είναι παγκοσμίως γνωστή ως “Vitex agnus-castus”.
Αυτά τα ευλύγιστα κλωνάρια της χρησιμοποιούσαν οι καλαθοποιοί-καλαθοπλέχτες να κάνουν κοφίνια για να μεταφέρουν οι νοικοκυρές την μπουγάδα τους,
οι σταφιδοπαραγωγοί την σταφίδα τους στ’αλώνια,
οι αμπελουργοί τα σταφύλια τους στα πατητήρια και οι ελαιοπαραγωγοί τις ελιές τους στα λιοτρίβια!
Οι φαρμακευτικές ιδιότητες της λυγαριάς πολλές :
αναλγητικές,
αντικαρκινικές,
αντιφλεγμονώδεις,
αντιβακτηριδιακές,
αντιγηραντικές,
αντιοξειδωτικές,
αντιπυρετικές, βοηθάει να απαλλαγούμε από τον πυρετό και τους πονοκεφάλους, βοηθάει στην θεραπεία των ημικρανιών και στον πονοκέφαλο από μέθη”οι τρυφεροί βλαστοί και τα άνθη της λυγαριάς αναμεμιγμένα με λάδι τριανταφυλλιάς απομακρύνουν τον πονοκέφαλο τον προερχόμενο από μέθη”έλεγε ο Πλίνιος
αντικαταθλιπτικές,
αποχρεμπτικές,
αφροδισιακές, τα αφροδισιακά και αντιαφροδισιακά αποτελέσματα της λυγαριάς μας περιγράφει και ο Πλάτων
γαλακταγωγές
διουρητικές,
εμμηναγωγές, η ικανότητα των καρπών της λυγαριάς να διεγείρει την εμμηνορροϊκή ροή αναφέρθηκε και από τον Lonicerus το 1582. 
ευστόμαχες, άριστο γιατρικό για τον μετεωρισμό και την σωστή πέψη,
εντομοαπωθητικές, διώχνει μακρυά τα ενοχλητικά έντομα.
υπακτικές, βοηθάει στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας, η οποία συνδέεται με ορμονικά προβλήματα.
αντιαφροδισιακές, ο Πλίνιος έλεγε ότι “ελέγχει πλήρως την βίαιη σεξουαλική επιθυμία” και πιθανότατα ο καρπός της χρησιμοποιήθηκε για να μειώσει τη λίμπιντο των ανδρών κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα 
κατευναστικές,
οιστρογονικές,
ορεκτικές,
στυπτικές,
τονωτικές των γεννητικών οργάνων.
Παρατηρώντας τις ιδιότητες της λυγαριάς ίσως σκεφτούμε ότι είναι αντιφατικές –  δεν είναι όμως έτσι, διότι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της λυγαριάς είναι ότι είναι ένα βότανο εξομαλυντικό, προσαρμογόνο.
Είναι ένα ίαμα, το οποίο βοηθάει τον οργανισμό που έχει ταλαιπωρηθεί και νοσεί να επανέλθει στην πρότερή του υγιή κατάσταση.
Τον βοηθάει να βρει πάλι την ισορροπία του και θα επιτρέψει να συμβεί ότι είναι καλύτερο!
Η λυγαριά κάνει θεμελιώδεις αλλαγές στη λεπτή χημεία του σώματος, με ένα τρόπο φυσικό, ήρεμο και απόλυτο, γι ‘αυτό χρειάζεται χρόνος για να φανούν τα αποτελέσματά της.
Η λυγαριά σαν προσαρμογόνο βότανο, λειτουργεί πίσω από τα “παρασκήνια” για να αποκαταστήσει την ισορροπία με τρόπο ήρεμο, απαλό και φυσικό.
Η λυγαριά δεν εξαναγκάζει το σώμα να αλλάξει, απλά του χαρίζει αυτό που χρειάζεται για να τραφεί και το υποστηρίζει ώστε να αποκτήσει την ισορροπία που έχει χάσει
Και πάμε πίσω στον χρόνο-στη μυθολογία μας:
Λέγεται ότι ο Προμηθέας, όταν ο Κένταυρος Χείρωνας τον ελευθέρωσε από τα δεινά του, έφτιαξε ένα στεφάνι με κλάδους λυγαριάς και το έβαλε στο κεφάλι του για να θυμάται τα δεσμά του.
Λέγεται ότι ο Αχιλλέας έδεσε τα παιδιά του Πρίαμου με κλαδιά λυγαριάς εκεί ψηλά στα δάση της Ίδης στην Κρήτη, και με βέργες λυγαριάς ο πολυμήχανος Οδυσσέας έδεσε τους συντρόφους του κάτω από την κοιλιά των προβάτων του Πολύφημου, ώστε να τους βγάλει ανέπαφους από την σπηλιά του Κύκλωπα.
Η Ήρα – η θεά του γάμου – γεννήθηκε κάτω από μια λυγαριά.
Στην αρχαία Σπάρτη τον Μεγάλο Ασκληπιό τον ονόμαζαν και “Aγνίτα” επειδή το άγαλμά του ήταν κατασκευασμένο από ξύλο άγνου -γιατί οι αρχαίοι Έλληνες έλεγαν την λυγαριά “άγνος”
“άγνος ή λύγος θάμνος εστί δενδρώδης”  έγραφε 2000 χρόνια πριν ο Διοσκουρίδης ο Αναζαρβεύς για τον πολύτιμο δενδρώδη θάμνο – το λύγο-στο Α βιβλίο του “Περί ύλης ιατρικής”
Η λυγαριά μας λοιπόν είναι ένα φυτό φαρμακευτικό,
αρωματικό,
μελισσοτροφικό,
καλλυντικό.
Όλα τα μέρη του φυτού χρησιμοποιούνται και έχουν φαρμακευτικές ιδιότητες, τα φύλλα,
οι καρποί,
τα άνθη,
οι βλαστοί.
Οι ανθοφόροι βλαστοί περιέχουν ένα εξαίσιο αιθέριο έλαιο το οποίο χρησιμοποιείται ευρύτατα στην σαπωνοποιία και στην αρωματοποιία.
Το αφέψημα των φύλλων της βοηθάει στα στομαχικά προβλήματα,
στους κολικούς,
στις κυστίτιδες,
τονωτικό για το συκώτι και τη σπλήνα.

Η βοτανοθεραπεία, η χρήση βοτάνων για ιατρική περίθαλψη, εξακολουθεί να εφαρμόζεται ευρέως σήμερα.
Τα στοιχεία από μελέτες κλινικών δοκιμών δείχνουν ότι η βοτανολογία και η βοτανοθεραπεία θα μπορούσε να εκπληρώσει την επιθυμία της ανθρωπότητας να θεραπεύσει τις ασθένειές της.
Βιολογικά, οικονομικά αποδοτικά, συμβατά με το σώμα και με λιγότερες δυσμενείς επιπτώσεις τα βότανα, προκαλούν τους ανθρώπους να είναι πιο πρόθυμοι να τα χρησιμοποιήσουν για ιατρικούς σκοπούς, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει αμηχανία σχετικά με την αποτελεσματικότητά τους,
τη δοσολογία,
την τοξικότητα καθώς και την τυποποίηση.
Έτσι, έχει διεξαχθεί μεγάλη έρευνα για τη διερεύνηση βοτανικών φυτών που παράγουν χρήσιμη χημική και φαρμακολογική δομή.

Λυγαριά το “γυναικείο βοτάνι”
Και ας δούμε γιατί η λυγαριά ονομάζεται το “γυναικείο βοτάνι”
Αυτός ο διάσπαρτος θάμνος της Ελληνικής υπαίθρου από αιώνες τώρα χρησιμοποιείται για τις οιστρογονικές του ιδιότητες, που ενώ δεν περιέχει το ίδιο το βότανο ορμόνες, διεγείρει την παραγωγή ορμονών που ρυθμίζουν το γυναικείο κύκλο και τις οποίες γνώριζαν πολλοί αρχαίοι λαοί όπως οι Πέρσες,
οι Αιγύπτιοι,
οι Ρωμαίοι,
οι Έλληνες.
Την αναφέρουν ο Ιπποκράτη,
ο Διοσκουρίδης,
ο Πλίνιος.
Η λυγαριά ενδείκνυται για την αποτελεσματική αποκατάσταση της ορμονικής ισορροπίας των γυναικών.
Η θεραπευτική δράση της λυγαριάς στο προεμμηνορροϊκό σύνδρομο-PMS και στην προεμμηνορροϊκή δυσφορική διαταραχή- PMDD
Ως προεμμηνορροϊκό σύνδρομο-PMS ορίζεται η κυκλική υποτροπή ψυχολογικών,
συμπεριφορικών ή σωματικών συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια της ωχρινικής φάσης του εμμηνορροϊκού κύκλου.
Πάνω από 150 συμπτώματα έχουν αποδοθεί στο προεμμηνορροϊκό σύνδρομο-PMS.
Έχει αποδειχτεί ότι η λυγαριά, το πολύτιμο βότανο, συμβάλλει στη θεραπεία του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου- PMS, το οποίο ταλαιπωρεί περίπου το 40% των γυναικών.
Σε δύο έρευνες γυναικολογικών πρακτικών στη Γερμανία, οι γιατροί βαθμολόγησαν το εκχύλισμα των καρπών της λυγαριάς, ως άριστο στη θεραπεία του PMS.
Πάνω από 1500 γυναίκες συμμετείχαν στις μελέτες.
Το ένα τρίτο των γυναικών παρουσίασε πλήρη επίλυση των συμπτωμάτων τους και το  57% ανέφερε σημαντική βελτίωση.
Τα κοινά συμπτώματα, στα οποία συμβάλλει στη θεραπεία και στο μετριασμό τους η λυγαριά, περιλαμβάνουν πόνο στο στήθος-κυκλική μασταλγία,
πονοκέφαλο,
πόνο στην πλάτη,
έλλειψη ενέργειας,
αδεξιότητα,
ένταση,
άγχος,
ευερεθιστότητα,
κατάθλιψη,
λαχτάρα για φαγητό,
φούσκωμα,
αλλαγές στη σεξουαλική ορμή,
ημικρανίες, μειώνει τον αριθμό των ημικρανιών που παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια των εμμηνορροϊκών κύκλων
λιπαρότητα και την ακμή,
αϋπνία.
Η προεμμηνορροϊκή δυσφορική διαταραχή- PMDD είναι μία από τις σημαντικότερες επιπλοκές της προεμμηνορροϊκής φάσης των γυναικών.
Πρόκειται για μια βαριά μορφή του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου που συγκαταλέγεται στις ψυχιατρικές διαταραχές και χαρακτηρίζεται από έντονη συμπτωματολογία- κατάθλιψη,
κλάμα,
αυτοκαταστροφικές τάσεις,
αϋπνία.
Η λυγαριά ανακουφίζει από τους πόνους που προκύπτουν από τη προεμμηνορροϊκή δυσφορική διαταραχή, όπως η προεμμηνορροϊκή μαστοδυνία-μασταλγία,
το φούσκωμα,
η κόπωση και συμβάλλει στη θεραπεία και στη μείωση της έντασης της θλίψης,
της απελπισίας,
του άγχους,
της έντασης,
της κατάθλιψης,
των αυτοκαταστροφικών τάσεων,
της αϋπνίας.
Όπως με όλα τα βοτανικά ιάματα, έτσι και με τη λυγαριά χρησιμοποιούνται διάφορα παρασκευάσματα, τα οποία μπορούν να διαφέρουν ουσιαστικά όσον αφορά, για παράδειγμα, τη συγκέντρωση των δραστικών συστατικών ή τη βιοδιαθεσιμότητά τους.
Μια έρευνα των μελών του Εθνικού Ινστιτούτου Ιατρικών Βοτανολόγων έδειξε ότι το βάμμα της λυγαριάς είναι το πιο δημοφιλές και αποτελεσματικό παρασκεύασμα, αλλά και τα ροφήματα του βοτάνου είναι επίσης ιδανικά και αποτελεσματικά.
Γενικά οι θεραπευτικές αγωγές και οι δόσεις ποικίλλουν.
Η θεραπεία από βοτανολόγους είναι ολιστική και η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει εξατομικευμένη συνταγή πολλά βότανα σε συνδυασμό, μαζί με διατροφικές συμβουλές.
Ο συνδυασμός Hypericum perforatum και Vitex agnus-castus είναι ένας ιδανικός συνδυασμός για τη θεραπεία του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου και της  προεμμηνορροϊκής δυσφορικής διαταραχής των γυναικών της αναπαραγωγικής ηλικίας και των προεμμηνοπαυσιακών γυναικών, σε συνδυασμό ενός υγιεινού τρόπου ζωής.
Το PMS και η PMDD είναι επίσης πολύ συχνά  στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες .
Πραγματοποιήθηκε μια μελέτη για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας ενός συνδυασμού βαλσαμόχορτου κια λυγαριάς στη θεραπεία συμπτωμάτων σε περιεμμηνοπαυσιακές γυναίκες.
Αυτή η κλινική δοκιμή διεξήχθη σε διάστημα 16 εβδομάδων και οι βαθμολογίες συλλέχθηκαν σε διαστήματα 4 εβδομάδων.
Η ημερήσια δόση των φυτικών προϊόντων που δόθηκαν ήταν 3 δισκία που περιείχαν 5400 mg υπερικού και ένα δισκίο εκχυλίσματος  ξηρών καρπών λυγαριάς  ισοδύναμο με 1000 mg.
Οι συμμετέχουσες κατέγραψαν τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων των PMS και PMDD τους, χρησιμοποιώντας ένα συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο.
Τα αποτελέσματα για την ομάδα θεραπείας με τα βοτανικά φάρμακα ήταν στατιστικά κατά πολύ ανώτερα από την ομάδα του εικονικού φαρμάκου.
Έτσι το βάμμα της λυγαριάς,
το αφέψημά της και το έγχυμά της είναι από τους πολύ καλούς και αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης των προβλημάτων του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου, όπως και  για την ανακούφιση του πόνου που προκύπτει πριν, κατά και μετά την εμμηνορροϊκή περίοδο.
Σημείωση: Οι γυναίκες που παίρνουν αντισυλληπτικά, που είναι έγκυες ή ακολουθούν κάποια ορμονική θεραπεία πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους.
Λυγαριά και εμμηνόπαυση
Η λυγαριά ανακουφίζει από τα περισσότερα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, όπως η οστεοπενία,
η κυκλική μασταλγία,
η ευερεθιστότητα,
τα νεύρα,
η αϋπνία,
οι εφιδρώσεις,
η κόπωση,
οι εξάψεις,
η κολπική ξηρότητα.
Σε μελέτη, που έλαβαν μέρος 23 γυναίκες οι οποίες βρίσκονταν στην εμμηνόπαυση ανέφεραν βελτιωμένα συμπτώματα εμμηνόπαυσης μετά τη χορήγηση εκχυλισμάτων λυγαριάς.
Σε άλλη μελέτη παρακολούθησης, 52 επιπλέον γυναίκες προεμμηνοπαυσιακές και μετεμμηνοπαυσιακές που έλαβαν εκχυλίσματα λυγαριάς,  το 33% παρουσίασε σημαντικές βελτιώσεις και ένα άλλο 36% ανέφερε μέτριες έως σημαντικές βελτιώσεις στα συμπτώματα, όπως νυχτερινές εφιδρώσεις και εξάψεις 
Επίσης η λυγαριά βοήθησε τον οργανισμό να επανακτήσει την φυσική του ισορροπία μετά την πολύχρονη χρήση αντισυλληπτικών χαπιών.
Λυγαριά και υπογονιμότητα
Και βέβαια η λυγαριά βοηθάει σε περιπτώσεις υπογονιμότητας, τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες και είναι ένα  από τα πιο γνωστά βότανα στη θεραπεία της γονιμότητας.
Σε περιπτώσεις χαμηλής προγεστερόνης η λυγαριά εξισορροπεί τα επίπεδα οιστρογόνων-προγεστερόνης.
Ενώ το ίδιο το βότανο δεν είναι ορμόνη* έμμεσα αυξάνει τα επίπεδα της προγεστερόνης μετατοπίζοντας την αναλογία οιστρογόνων – προγεστερόνης υπέρ της προγεστερόνης.
Επίσης η λυγαριά έχει άμεση σχέση με τις ωχρινικές διαταραχές και ειδικά με την ανεπάρκεια ωχρινικής φάσης.
Οι ωχρινικές διαταραχές αφορούν την περίοδο μετά τη ρήξη του ωοθυλακίου, ωοθυλακιορρηξία, που αποτελεί τη δεύτερη φάση του γεννητικού κύκλου και ονομάζεται ωχρινική.
Η πιο κοινή από τις ωχρινικές διαταραχές είναι η ανεπάρκεια ωχρινικής φάσης
Η ωχρινική φάση είναι το δεύτερο μισό του εμμηνορροϊκού κύκλου των γυναικών όπου και πραγματοποιείται η γονιμοποίηση και ορίζεται χρονικά από τη στιγμή που πραγματοποιείται η ωορρηξία μέχρι την έναρξη του επόμενου εμμηνορροϊκού κύκλου.
Η ανεπάρκεια ωχρινικής φάσης είναι η δυσλειτουργία του ωχρού σωματίου, το οποίο παράγει ανεπαρκή ποσότητα προγεστερόνης με αποτέλεσμα την βραχεία διάρκεια της εκκριτικής φάσης του κύκλου.
Περίπου 3% έως 4% των υπογόνιμων γυναικών εμφανίζουν ανεπάρκεια ωχρινικής φάσης, ενώ το ποσοστό είναι υψηλότερο σε γυναίκες με επανειλημμένες αποβολές.
Η συχνότητα αυξάνει σε γυναίκες ηλικίας μεγαλύτερης των 35 ετών.
Η ανεπάρκεια της ωχρινικής φάσης μπορεί επίσης να είναι συνέπεια συστηματικών παθήσεων, αυξημένης σωματικής άσκησης, χορήγησης φαρμάκων και πολλών άλλων.
Αν και δε θεωρείται μία πολύ κοινή αιτία γυναικείας υπογονιμότητας, η ανεπάρκεια ωχρινικής φάσης μπορεί να αποτελέσει σημαντικό πρόβλημα σε κάποιες γυναίκες, και ιδιαίτερα σε εκείνες που είχαν πολλαπλές αποβολές.
Η λυγαριά, το πολύτιμο γυναικείο βότάνο, ρυθμίζει τη φάση αυτή του κύκλου και με τη βοήθεια της βιταμίνης C,
της βιταμίνης Ε,
του λυκοπενίου,
του σελινίου και γενικά με την υιοθέτηση της υγιεινής διατροφής η αποτελεσματικότητά της πολλαπλασιάζεται.
Λυγαριά και προλακτίνη
Η υπερπρολακτιναιμία μπορεί επίσης να οδηγήσει σε ανώμαλη ωχρινική φάση, καθώς έχει παρατηρηθεί πως επίπεδα προλακτίνης μεγαλύτερα των 40 ng/ml μπορεί να ευθύνονται, ως έναν βαθμό, για τη δυσλειτουργία του ωχρού σωματίου.
Η προλακτίνη-PRL είναι μία ορμόνη-πρωτεΐνη.
Έχει σημαντικές κυτταρικές λειτουργίες και πάνω από 300 ξεχωριστές δράσεις της έχουν αναφερθεί μέχρι τώρα.
Μεταξύ αυτών και η διέγερση των μαστικών αδένων για την παραγωγή γάλακτος-γαλουχία.
Τα φυσιολογικά επίπεδα της προλακτίνης στα αρσενικά άτομα οδηγούν στην ενδυνάμωση των υποδοχέων της ωχρινοτρόπου ορμόνης, με αποτέλεσμα την έκκριση τεστοστερόνης, η οποία οδηγεί σε σπερματογένεση. 
Τα ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα προλακτίνης μπορεί να είναι υπεύθυνα για την ανικανότητα και την απώλεια της λίμπιντο.
Τα εξαιρετικά υψηλά επίπεδα προλακτίνης μειώνουν τα επίπεδα των ορμονών φύλου, οιστρογόνα στις γυναίκες και τεστοστερόνη στους άνδρες.
Τα υψηλά επίπεδα προλακτίνης τείνουν να καταστείλουν τον κύκλο ωορρηξίας, αναστέλλοντας την έκκριση της ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης (FSH) και της ορμόνης απελευθέρωσης της γοναδοτροπίνης (GnRH).
Τα υψηλά επίπεδα προλακτίνης μπορεί επίσης να εμπλέκονται με θέματα ψυχικής υγείας.
Τα κλινικά συμπτώματα υπερπρολακτιναιμίας περιλαμβάνουν ακατάλληλη γαλουχία,
έλλειψη της εμμήνου ρύσεως,
υπογονιμότητα στις γυναίκες και ανικανότητα στους άνδρες.
Η λυγαριά, αυτό το πολύτιμο βότανο με τις ισχυρές θεραπευτικές ιδιότητες, σε περιπτώσεις υπερπρολακτιναιμίας παρεμποδίζει την απελευθέρωση της προλακτίνης και μειώνει τη συγκέντρωσή της, καταστέλλοντας με αυτόν τον τρόπο την υπερπρολακτιναιμία.
Λυγαριά και σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
Προκλινικές και κλινικές μελέτες μας παρέχουν στοιχεία ότι έξι βοτανικά ιάματα έχουν ευεργετικά αποτελέσματα για γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες, σύνδρομο το οποίο ταλαιπωρεί το 20-30% περίπου των γυναικών.
Η ποιότητα των στοιχείων είναι ισχυρότερη για τη λυγαριά και τη τσιμιτσιφούγκα όσον αφορά την υπογονιμότητα και το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών και ακολουθούν το τριβόλι-Tribulus terrestris, η γκυκύρριζα μόνη ή και σε συνδυασμό με την κινεζική παιώνια-Paeonia lactiflora.
Βέβαια απαιτούνται περαιτέρω έρευνες σχετικά με τους μηχανισμούς δράσης των βοτάνων, για να ολοκληρωθεί η κατανόησή μας σχετικά με τις αναπαραγωγικές ενδοκρινολογικές επιδράσεις στη βοτανική ιατρική για αυτές τις κοινές καταστάσεις.
Λυγαριά για σεξουαλική υγεία,τόνωση και ζωτικότητα
Η λυγαριά, ένα από τα ισχυρότερα προσαρμογόνα βότανα και μία από τις ιδιότητές της είναι και η αύξηση της γυναικείας libido.
Με την ιδιότητά της αυτή η λυγαριά εξισορροπεί τα επίπεδα των οιστρογόνων και της προγεστερόνης

Οι σπόροι της λυγαριά έχουν την ιδιότητα να ισορροπούν τα επίπεδα των οιστρογόνων και της προγεστερόνης με αποτέλεσμα να διεγείρουν την ερωτική διάθεση των γυναικών.
Έτσι γυναίκες που έχουν ανάγκη να βρουν την ερωτική τους διάθεση μπορούν να χρησιμοποιήσουν το απόλυτο αυτό γυναικείο βοτάνι.
Με τη λυγαριά μπορούμε να κάνουμε αφέψημα με τους σπόρους της αφού προηγουμένως του συνθλίψουμε με ένα γουδί ή να κάνουμε έγχυμα με τα φύλλα και τα άνθη της

Λυγαριά και άλλες διαταραχές
Συμβάλλει στη θεραπεία των διαταραχών του προστάτη.
Προστατεύει τα οστά.
Μειώνει την πιθανότητα επιληπτικών κρίσεων. 
Συμβάλλει στη θεραπεία των φλεγμονών, αλλά και της σεξουαλικής δυσλειτουργίας.
Χρησιμοποιείται κλινικά σε ανώμαλες διαταραχές αιμορραγίας της μήτρας,
στη διαχείριση της αιμορραγίας των ινομυωμάτων της μήτρας.
Ιδανικό βότανο για περιπτώσεις δευτερογενούς εμμηνόρροιας,
δυσμηνόρροιας,
αμηνόρροιας.
Μια τυχαιοποιημένη, διπλή-τυφλή, ελεγχόμενη δοκιμή με λυγαριά σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο αποδείχθηκε ότι βελτιώνει τα επίπεδα ορμονών και διευκολύνει την επανεμφάνιση της εμμήνου ρύσεως σε γυναίκες με αμηνόρροια.
Συμβάλλει στη θεραπεία της ενδομητρίωσης, τα βότανα που είναι κατάλληλα για την οξεία ανακούφιση του πόνου σε περιπτώσεις ενδομητρίωσης είναι τα ίδια βότανα που χρησιμοποιούνται συνήθως για τις κράμπες της εμμήνου ρύσεως, όπως η βαλεριάνα,
η τσιμιτσιφούγκα,
η άγρια διοσκορέα,
το χαμομήλι,
το τζίντζερ,
το βαλσαμόχορτο,
η πασιφλόρα.
Μια μικρή ιστορική αναδρομή:
Μια μικρή ιστορία σαν παραμύθι:
Τα πολύ παλιά χρόνια ήταν δυό αδερφές η Λυγαριά και η Δάφνη.
Οι δύο αδελφές -η Λυγαριά και η Δάφνη- είχαν έναν μονάκριβο πολυαγαπημένο αδερφό, τον έχασαν όμως.
Η Λυγαριά από την μεγάλη της λύπη τα λουλούδια της από άσπρα έγιναν μοβ-πένθιμα, γυρνώντας να δει την αδελφή της και βλέποντάς την στολισμένη με τα κόκκινα-ροζ  λουλούδια της λέει με παράπονο:
– μα πως είναι δυνατόν ο αδελφός μας χάθηκε και συ είσαι ντυμένη στα κόκκινα;
και η Δάφνη:
– μην κοιτάς τα ρούχα μου! την καρδιά μου δες που είναι μες την πίκρα.
Και μεις από τότε την αδελφή της Λυγαριάς την λέμε Πικροδάφνη!
     Μετά το Διοσκουρίδη και την Ρωμαϊκή περίοδο ξαναβρίσκουμε την λυγαριά στο Μεσαίωνα και στην Αναγέννηση.
Πολλοί γιατροί-βοτανολόγοι της Αναγέννησης χορηγούσαν τη λυγαριά για προβλήματα της σπλήνας και του συκωτιού, για την παραφροσύνη,
την τρέλα και την επιληψία.
Σε συνδυασμό με το φλισκούνι, η παλιά προτροπή του Διοσκουρίδη, το χορηγούσαν σε γυναίκες με προβλήματα έμμηνου ρύσεως και στειρότητας.
Και φτάνουμε στο 1700, οπότε και πέφτει σε αφάνεια μέχρι το 1930, όταν στη Γερμανία ο dr Gerhard Madaus διεξάγει τις πρώτες επιστημονικές έρευνες σχετικά με τις θεραπευτικές ιδιότητες της λυγαριάς στο γυναικείο ορμονικό σύστημα.
Παρασκευάζει ένα σκεύασμα από το απόσταγμα αποξηραμένων καρπών λυγαριάς.
Το σκεύασμα αυτό από τότε έχει χρησιμοποιηθεί σε όλες τις έρευνες για τη λυγαριά.
Έτσι βρέθηκε ότι οι καρποί της λυγαριάς έχουν 1,3-1,6% αιθέριο έλαιο, το οποίο έχει και αντιβακτηριδιακή δράση,
22% sabinene,φυσικό μονοτερπένιο,
1,8-cineole,
6% α-Pinene,
φλαβονοειδή,
iridoid glycosides.
Το 2001 είχε γίνει μία έρευνα στην Γερμανία σε ένα δείγμα 1542 γυναικών.
Στο δείγμα των γυναικών αυτών που ήταν με διαγνωσμένο προεμμηνορυσιακό σύνδρομο, χορηγήθηκε εκχύλισμα λυγαριάς για περίπου 170 ημέρες κατά μέσο όρο.
Το αποτέλεσμα έδειξε ότι το 90% των γυναικών επιβεβαίωσε την υποχώρηση των συμπτωμάτων.
Και οι μελέτες και οι έρευνες για την λυγαριά συνεχίζονται.
Τα φύλλα,
τα άνθη και οι καρποί της λυγαριάς μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να παρασκευάσουμε αφεψήματα,
εγχύματα,
βάμματα,
ελιξίρια.
Στο εμπόριο η λυγαριά με το όνομα “Vitex agnus-castus” κυκλοφορεί σε βάμμα,
σε χάπια,
σε κάψουλες.
Βρίσκουμε σε αποξηραμένη μορφή τα άνθη της,
τα φύλλα της,
τους καρπούς της,
τους βλαστούς της.
Η λυγαριά χρειάζεται-όπως και πάρα πολλά άλλα βότανα-ένα μεγάλο χρονικό διάστημα για να δράσει και είναι πιο αποτελεσματική όταν λαμβάνεται σε βάμμα ή έγχυμα.
Πώς χρησιμοποιούμε τη λυγαριά
Για βέλτιστα αποτελέσματα, η λυγαριά πρέπει να λαμβάνεται μακροπρόθεσμα.
Η κλινική έρευνα δείχνει ότι τα αποτελέσματα της λυγαριάς σε περιπτώσεις πόνων, φαίνονται άμεσα, 
για το PMS, τα αποτελέσματα φαίνονται από το δεύτερο εμμηνορροϊκό κύκλο,
σε αλλά περιπτώσεις η δράση της ολοκληρώνεται μετά από 6 μήνες,
αλλά για διαρκείς αλλαγές, μπορεί να χρειαστεί η συνεχής, για ένα έτος ή περισσότερο, λήψη της ανάλογα με το χρονικό διάστημα που υπάρχει η ανισορροπία.
Συνήθως η λυγαριά λαμβάνεται μία φορά την ημέρα, το πρωί με άδειο στομάχι, μισή ώρα πριν από το πρωινό, επί ένα μήνα χωρίς διάλειμμα.
Βάμμα: 60-90 σταγόνες την ημέρα
Η λυγαριά  διατίθεται σε πολλές μορφές, όπως αποξηραμένα μέρη του βοτάνου για ροφήματα,
κάψουλες,
βάμματα και σκόνη.
Λυγαριά – η αναφορά σε αυτήν του Διοσκουρίδη 2000 χρόνια πριν.
Λυγαριά – Το “Περί ύλης ιατρικής” είναι το μοναδικό γνήσιο έργο του Διοσκουρίδη αναμφισβήτητα.
Και διαβάζουμε τι έγραφε 2000 χρόνια πριν ο Διοσκουρίδης ο Αναζαρβεύς για τον πολύτιμο δενδρώδη θάμνο – το λύγο-στο Α βιβλίο του “Περί ύλης ιατρικής”
άγνος ή λύγος θάμνος εστί δενδρώδης
η άγνος ή λυγαριά είναι θάμνος δενδρώδης, που φυτρώνει δίπλα σε ποτάμια και πετρώδεις περιοχές και χαράδρες, με κλαδιά που σπάνε δύσκολα, φύλλα σαν της ελιάς, πιο μαλακά όμως.
Άλλη βγάζει λευκό άνθος μαζί με μια ελαφριά πορφυρότητα, ενώ άλλη βγάζει πορφυρό, και σπόρο σαν το πιπέρι.
Έχει ιδιότητες θερμαντικές και μαλακτικές.
Ο καρπός της, όταν πίνεται, βοηθάει όσους έχουν δαγκωθεί από φίδι, όσους πάσχουν από τη σπλήνα και όσους έχουν υδρωπικία.
Όταν πίνεται σε ποσότητα μιας δραχμής μαζί με κρασί,κατεβάζει γάλα και προκαλεί την έμμηνο ρύση, ενώ ελευθερώνει και το σπέρμα, χτυπάει όμως και το κεφάλι προκαλώντας νάρκη.
Το αφέψημα του ίδιου του φυτού και του καρπού βοηθά τις παθήσεις και τις φλεγμονές της μήτρας με ατμόλουτρα των γυναικείων οργάνων.
Ο σπόρος όταν πίνεται μαζί με γλήχωνα (το φλισκούνι-ο γλήχων ο ηδύοσμος) και γίνεται υποκαπνιστός και εισάγεται με βύσμα, προκαλεί την έμμηνο κάθαρση, ενώ ως κατάπλασμα διαλύει τον πονοκέφαλο, και γίνονται πλύσεις με αυτόν μαζί με ξύδι και λάδι σε όσους έχουν λήθαργο και φρενίτιδα.
Και τα φύλλα της, όταν γίνονται θυμίαμα και όταν στρώνονται από κάτω, διώχνουν τα φίδια,
(αυτό για τους ελεύθερους κατασκηνωτές) και όταν γίνονται κατάπλασμα ,βοηθούν όσους έχουν δαγκωθεί από τα φίδια, ενώ μαζί με βούτυρο και φύλλα αμπελιού μαλακώνουν τα σκληρώματα των όρχεων.
Ο σπόρος ως κατάπλασμα μαζί με νερό καταπραΰνει τις ραγάδες στον πρωκτό, ενώ μαζί με τα φύλλα θεραπεύει τα διαστρέμματα και τα τραύματα.
Φαίνεται μάλιστα ότι εμποδίζει τα συγκάματα κατά τις οδοιπορίες, αν κανείς κρατά στο χέρι του ένα κλαδί της (ας το δοκιμάσουν οι ορειβάτες που αντιμετωπίζουν τέτοιο πρόβλημα, δεν έχουν κάτι να χάσουν-λυγαριές είναι γεμάτη η Ελλάδα)
Έχει ονομαστεί “άγνος”,επειδή οι γυναίκες που παρέμεναν αγνές κατά τα Θεσμοφόρια,(η σπουδαιότερη γιορτή στην αρχαία Ελλάδα που γίνονταν κατά τον μήνα Πυανεψίωνα του Αττικού έτους ,προς τιμήν της Δήμητρας -της Θεάς που εισήγαγε τους θεσμούς -εξ ου και “Θεσμοφόρια”- και τους νόμους του εξευγενισμένου βίου, μετείχαν μόνο γυναίκες ,οι οποίες κατά την διάρκεια της γιορτή δεν είχαν ουδεμία επικοινωνία με τους συζύγους τους ,ενώ τα στρώματα από επιλεκτικά χόρτα και κλαδιά πάνω στα οποία κοιμούνταν είχαν καθαρτική δύναμη και καταλυτική επίδραση πάνω τους ) τη χρησιμοποιούσαν ως στρώμα, λέγεται μάλιστα “λυγαριά”, επειδή τα κλαδιά της είναι ευλύγιστα……
Αυτή λοιπόν είναι η αναφορά (το κείμενο με την πράσινη γραμματοσειρά ) του μεγάλου γιατρού της αρχαιότητας στη λυγαριά.
Επίλογος
Η λυγαριά είναι ένα πολύτιμο και φανταστικό βότανο, απαραίτητο σε πάρα πολλές γυναίκες, το οποίο όμως απαιτεί υπομονή,
επιμονή και συνέπεια στη χρήση.

*Πρόσφατα πειράματα κυτταρικής καλλιέργειας έδειξαν ότι τα εκχυλίσματα της λυγαριάς  μπορεί να περιέχουν μη αναγνωρισμένα ακόμα, φυτοοιστρογόνα.

Κείμενο και επιμέλεια κειμένου:thalia-botanologia.gr

μελέτες, αναφορές, έρευνες
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21654609/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6494412/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5308513/#b37-epj-09-3685
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14648399/
https://www.ema.europa.eu/en/documents/herbal-report/final-assessment-report-vitex-agnus-castus-l-fructus-revision-1_en.pdf
https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/vitex-agnus-castus
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1674638416600047
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11159568/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18577418/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12852933/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2529385/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4528347/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6047296/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23136064/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2529385/