Βότανα που αδυνατίζουν σύμφωνα με τη γνώμη των αρχαίων Ελλήνων γιατρών
Βότανα που αδυνατίζουν
Από τα βάθη του χρόνου έρχονται μέχρι τα δικά μας αυτιά φωνές σοφών που συνδυάζουν την τροφή με το φάρμακο
Η σκέψη των αρχαίων Ελλήνων ιατρών και βοτανολόγων επηρέασε την ιατρική σκέψη για πολλούς αιώνες, όπως επηρέασε και τις διατροφικές συμβουλές που δίνονταν κατά καιρούς.
Τι συμβούλευε ο μεγάλος γιατρός, ο Γαληνός, όσους ήθελαν να αδυνατίσουν;
Ποιες ήταν οι τροφές που προτιμούσε;
Παρατηρούμε ότι οι γιατροί της αρχαιότητας κατέτασσαν τις τροφές σε κατηγορίες
ανάλογα με τις
επιπτώσεις που έχουν στη ζωή του ανθρώπου.
Σύμφωνα με το κατάλογο που συνέταξε ο Γαληνός, τα βότανα που συγκαταλέγονται ανάμεσα στις τροφές που «λεπτύνουν» – δηλαδή σε εκείνες που συντελούν στο αδυνάτισμα είναι:
“Ότι λοιπόν τα σκόρδα,
τα κρεμμύδια,
τα κάρδαμα,
τα πράσα και
το σινάπι ανήκουν σε όσα λεπταίνουν, δεν θα μπορούσε να διαφύγει ούτε και από τον απλό άνθρωπο, λόγω της σφοδρότητας της δύναμης που περιέχουν.
Θα μπορούσε λοιπόν κάποιος που δε γνωρίζει να κάνει λάθος γιατί έχουν μεγάλη δύναμη.
Μετά από αυτά η σμυρνιά,
το πύρεθρο**
η ρίγανη,
η καλαμίθρα,
τα νεροκάρδαμα,
το φλισκούνι,
η θρούμπα και
το θυμάρι όλα όταν καταναλώνονται πτωτού ξεραθούν, γιατί, όταν αποξηρανθούν, είναι πλέον φάρμακα και όχι τροφές,
Και γενικά, καθετί ξερό είναι πιό ισχυρό από το χλωρό, όπως και από τα ίδια τα χλωρά όσα έχουν αναπτυχθεί πλήρως είναι ισχυρότερα από όσα δεν έχουν αναπτυχθεί πλήρως.
Και όσα μεγάλωσαν σε λόφους ή άνυδρες περιοχές είναι ισχυρότερα από όσα μεγάλωσαν σε πεδιάδες, κήπους ή τέλματα,
Αυτά εδώ, λοιπόν, πρέπει να τα γνωρίζει κανείς για όλα τα γενικά»*
Εκτός από αυτά τα περίφημα βότανα και φυτά και λαχανικά που μας “λεπτύνουν” έχουμε και τα δαμασκηνά κοκκύμηλα***,τα κολοκύθια και τα σύκα – α, ναι – και το πεπόνι, το μηλοπέποσι όπως μας το λέει ο Μεγάλος Γαληνός και το καρπούζι!
Και είναι καλοκαίρι και το πεπόνι -το μηλοπέποσι – και το καρπούζι είναι γλυκύτατα και πεντανόστμα!
Ας ξεχάσουμε λοιπόν τα αναψυκτικά,
τα βαριά γεύματα,
τα λίπη και τη ζάχαρη και ας χαρούμε τα φρούτα μας- το καρπούζι και το πεπόνι ,τα βότανα και τα λαχανικά , αν προσδοκάμε το ευ ζην και αν θέλουμε να περάσουμε αλώβητοι μέσα από το κύμα του καύσωνα που μας περιβάλει!
Κείμενο και επιμέλεια κειμένου:thalia- botanologia.gr
**πύρεθρον το παρθένιον – φυτό της μεγάλης οικογένειας των Χρυσανθέμων, από το οποίο σήμερα παράγεται ο πύρεθρος (pyrethrum), ένα φυσικό εντομοκτόνο.
***δαμασκηνά κοκκύμηλα -τα γνωστά μας κορόμηλα ή μπουρνέλες ή ακόμα και δαμάσκηνα ή βανίλιες
Γαληνός, Περί λεπτυνούσης διαίτης
*Ὅτι μὲν οὖν σκόροδα καὶ κρόμμυα καὶ κάρδαμα καὶ πράσα καὶ νᾶπυ τῶν λεπτυνόντων ἐστίν, οὐδ’ ἂν οὐδ’ ἰδιώτην λάθοι διὰ τὸ σφοδρὸν τῆς ἐν αὐτοῖς δυνάμεως,
ἐφεξῆς δὲ τούτων σμύρνιόν τε καὶ πύρεθρον ὀρίγανόν τε καὶ καλαμίνθη καὶ σισύμβρια καὶ γλήχων καὶ θύμβρα καὶ θύμα, χλωρὰ πάντα προσφερόμενα πρὶν ξηρανθῆναι·
ἀποξηρανθέντα γὰρ ἤδη φάρμακα [τε] καὶ οὐκέτι τροφαί.
καθόλου δὲ πᾶν τὸ ξηρὸν ἰσχυρότερον τοῦ τεθηλότος ἐστί, καθότι καὶ αὐτῶν τῶν μὴ ξηρῶν τὰ τελεώτερα τῶν ἀτελῶν ἐστιν ἰσχυρότερα, καὶ ὅσα κατὰ λόφους ἢ ἐν χωρίοις ἀνύδροις ηὐξήθη, τῶν ἐν πεδίοις ἢ κήποις ἢ τέλμασιν ἰσχυρότερα. ταυτὶ μὲν 〈οὖν〉 ὑπὲρ ἁπάντων χρὴ γινώσκειν κοινῇ·
τοῖς δ’ εἰρημένοις ἐφεξῆς ἐστιν ὅ τε τῆς καππάρεως καὶ ὁ τῆς τερμίνθου καρπὸς καὶ τούτων ἐφεξῆς εὔζωμά τε καὶ σία καὶ σέλινα καὶ πετροσέλινα καὶ ὤκιμα καὶ ῥαφανίδες καὶ κράμβη καὶ τεῦτλα.
μαλάχη δὲ καὶ βλίτα καὶ ἀτράφαξις, εἰ καὶ ταῖς ἰδέαις ἐγγυτάτω τῶν τεύτλων εἰσίν, ἀλλὰ τήν γε δύναμιν οὐκ ἐγγύς· ὑδατώδη τε γάρ ἐστι καὶ ἀμβλέα καὶ δριμείας δυνάμεως ἥκιστα μετέχοντα παραπλησίως κολοκύνθαις τε καὶ σικύοις πέποσί τε καὶ μηλοπέποσι καὶ κοκκυμήλοις
Ἐπεὶ δ’ ἐξ ἀρχῆς ὁ λόγος ἐγένετό μοι περὶ τῶν λαχανωδῶν ἐδεσμάτων ὡς τὰ πλεῖστα τοῦ γένους τούτου λεπτύνει, ἐφεξῆς ἂν εἴη ῥητέον καὶ περὶ τῶν ἀσπαράγων καλουμένων, ἑλείου τε καὶ μυακανθίνου καὶ τοῦ τῆς χαμαιδάφνης ἔτι τε καὶ βρυωνίας καὶ ἄγνου καὶ ἀκτῆς καὶ τῶν ὁμοίων·