Είναι η σιωπή χρυσός για τον ιππόκαμπο ; – Ναι λένε οι επιστήμονες

Ιππόκαμπος – Είναι η σιωπή χρυσός;
Ναι λένε οι επιστήμονες και εξηγούν ποιες είναι οι επιδράσεις των ακουστικών ερεθισμάτων και της απουσίας τους στην νευρογένεση στον Ιππόκαµπο του ενήλικα εγκεφάλου.
Ιππόκαμπος –
Ένα από τα πιο συναρπαστικά μέρη του εγκεφάλου μας  είναι ο ιππόκαμπος.

Ένα ζευγάρι δομές στο μέγεθος του αντίχειρα υπάρχει βαθιά στο κέντρο του ανθρώπινου μυαλού , και είναι υπεύθυνες για την αντίληψή μας και την ικανότητά μας να μαθαίνουμε και να θυμόμαστε.
Συμμετέχουν στη μεταφορά πληροφοριών από τη βραχυπρόθεσμη μνήμη στη μακροπρόθεσμη αλλά και στην πλοήγησή μας στο χώρο.
Αυτές οι περιοχές του εγκεφάλου μας χάρη στο σχήμα τους , καθεμιά από αυτές λέγεται ιππόκαμπος – hippocampus, το γνωστό μας αλογάκι της θάλασσας και έχουν τη μοναδική ικανότητα να παράγουν νέους νευρώνες κάθε μέρα.
Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει πως παράγονται 700 νέα εγκεφαλικά κύτταρα στον ιππόκαμπο κάθε μέρα.
Οι πιο πολλοί όμως από αυτούς τους νευρώνες δεν επιβιώνουν, γιατί στην αρχική περίοδο μετά τη γέννησής τους χρειάζονται μεγάλη υποστήριξη για να επιβιώσουν, να αναπτυχθούν και να γίνουν ενεργά μέλη της κοινότητας των νεύρων του ιππόκαμπου.
Αυτοί όμως που θα επιβιώσουν θα γίνουν ενεργά μέλη της κοινότητας των νεύρων του ιππόκαμπου, αναλαμβάνοντας το ρόλο τους.
Οι έρευνες δείχνουν ότι έχουμε την ικανότητα να αναπτύσσουμε νέους νευρώνες πάνω και πέρα από αυτούς που παράγονται γενικά στον ιππόκαμπο μας και να τους καταστήσουμε ώριμους και ισχυρούς μέσα στις επόμενες εβδομάδες και μήνες από τη στιγμή της γέννησής τους.
Ο ιππόκαμπος  που είναι η απαραίτητη δομή του εγκεφάλου για τη μάθηση, τη μνήμη, τη διάθεση και το συναίσθημα, είναι μια από τις μοναδικές δομές του ενήλικα εγκεφάλου όπου μπορούν να γεννηθούν νέοι νευρώνες – να έχουμε δηλαδή νευρογένεση.
Και γιατί είναι σημαντικοί αυτοί οι νευρώνες και ποιες είναι οι λειτουργίες τους;
Κατ’ αρχάς ξέρουμε ότι είναι σημαντικοί για τη μάθηση και τη μνήμη αλλά και την “πλοήγησή μας στο χώρο”
Και αν για τον Α ή Β λόγο μπλοκάρουμε την ικανότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου να παράγει νέους νευρώνες στον ιππόκαμπο, τότε μπλοκάρουμε ορισμένες από τις βασικότερες ικανότητές του όπως της μνήμης και αρχίζουμε να  δυσκολευόμαστε  να αναγνωρίζουμε χώρους , δηλαδή να θυμόμαστε που είναι το σπίτι μας ή κάποιος δρόμος μέσα στην πόλη και η ποιότητα της μνήμης μας γενικά υποβαθμίζεται και οι γνωστικές μας λειτουργίες εξασθενούν.
Και εύλογα γεννάται το ερώτημα-υπάρχουν καταστάσεις που εμποδίζουν τη νευρογένεση;
Ναι λένε οι επιστήμονες και επισημαίνουν πως συμπεριφορές και δραστηριότητες, μπορούν να αυξήσουν ή να μειώσουν ανάλογα την νευρογένεση.
Αυτό συμβαίνει και με το θόρυβο και τη σιωπή.
Και
           Οι φιλόσοφοι έχουν αποφανθεί : Ένας από τους δείκτες αξιολόγησης του πολιτισμικού και πολιτιστικού* επιπέδου μίας χώρας είναι και τα επίπεδα θορύβου που παράγει ο λαός της.
           Οι ποιητές έχουν οραματιστεί :
           Σεφέρης – Σιωπές αγαπημένες της σελήνης
           Καζαντζάκης – Ποιο είναι πάνω από τα λόγια; Η πράξη. Ποιο είναι πάνω από την πράξη; Η σιωπή.
           Νικηφόρος Βρεττάκος – Αν μιλούσε η σιωπή, αν φυσούσε, αν ξέσπαγε – θα ξερίζωνε όλα τα δέντρα του κόσμου
          Βιρτζίνια Γουλφ – η πρωτοπόρος και νεοτερίστρια λογοτέχνης αποκαλούσε τις στιγμές της σιωπής “στιγμές ύπαρξης”.
          Vyoma Nupur  – λέει πως η ζωή είναι μια Συμφωνία της Σιωπής
Και τι είναι η σιωπή; Ναι  – είναι η απουσία του θορύβου.
Είναι μια κατάσταση ηρεμίας και γαλήνης.
Και 
Οι ερευνητές κατόπιν μελετών και ερευνών παρουσίασαν τα αποτελέσματά τους : Πως – Ναι η σιωπή είναι χρυσός για τον ιππόκαμπο του ενήλικα εγκεφάλου.
Δύο μόνο λεπτά απόλυτης ησυχίας, μπορούν να επιδράσουν στον εγκέφαλο μας το ίδιο χαλαρωτικά όσο 15 λεπτά της ώρας ύπνου ή αν ακούγαμε τον αγαπημένο Mozart για 5 λεπτά.
Τόσο η σιωπή όσο και η μουσική του  Mozart – ακούστε τη Sonata for Two Pianos in D, K. 448 – αντιπροσωπεύουν εξαιρετικά καινοτόμα ερεθίσματα, σύμφωνα με την ιδέα ότι η ενήλικη νευρογενέση του ιππόκαμπου παίζει ένα ρόλο στην ενσωμάτωση νέων πληροφοριών σε προϋπάρχοντα πλαίσια.
Πολλές σχετικές έρευνες επιβεβαιώνουν πως για να δημιουργηθούν νέοι νευρώνες αρκούν δύο ώρες απόλυτης σιωπής.
Η σιωπή βοηθά τον εγκέφαλό μας όσο και ο ύπνος και η άσκηση.
Ναι η σιωπή είναι χρυσός, αφού ακόμη και μόλις δύο λεπτά απόλυτης ησυχίας, μπορούν να επιδράσουν στον εγκέφαλο μας και να συμβάλλουν στην τόσο σημαντική νευρογένεση.
Ενώ  ο θόρυβος, σε αντίθεση με τη σιωπή, είναι καταστροφικός για τον εγκέφαλο γιατί τον αναγκάζει να παράγει υψηλά επίπεδα ορμονών όπως οι καταστροφικές ορμόνες του στρες.
Τα ηχηρά κύματα του θορύβου επιδρούν στον εγκέφαλο, ο οποίος τα αντιλαμβάνεται ακόμη και όταν κοιμόμαστε, καταστρέφοντας έτσι και τον ύπνο μας.
Ακόμα κι αν δεν το καταλαβαίνουμε, το να εργαζόμαστε και να ζούμε σε ένα θορυβώδες περιβάλλον ο εγκέφαλος πιέζεται να ανταποκριθεί στα πάντα ταυτόχρονα και η μείωση της νευρογένεσης είναι γεγονός.
Και η μείωση της νευρογένεσης στον ιππόκαμπο, εκτός των άλλων, είναι ένα χαρακτηριστικό της άνοιας και της κατάθλιψης σε ενήλικες.

Ο περιβαλλοντικός και γενικά ο θόρυβος εμποδίζει την γέννηση νέων νευρώνων στον ιππόκαμπο , σε αντίθεση με την σιωπή η οποία συμβάλει στη γέννηση νέων νευρώνων στον ιππόκαμπο.

Και οι επιστήμονες μας κοινοποιούν τα αποτελέσματα των ερευνών τους – εμείς κατανοούμε τη σοβαρότητα αυτών των αποτελεσμάτων;
Στην συγκεκριμένη περίπτωση κατανοούμε τις καταστροφικές συνέπειες του θορύβου και την αναγκαιότητα της σιωπής στον πολύβουο και ανεξέλεγκτα θορυβώδη κόσμο που ζούμε;
Είναι επιτακτική ανάγκη να αγκαλιάσουμε τη σιωπή και να καταπολεμήσουμε το θόρυβο, έχουμε ανάγκη τη σιωπή.
Η Vyoma Nupur  λέει πως όλα τα σημαντικά και ουσιαστικά είναι αποτελέσματα και της μελωδία της σιωπής – η ζωή είναι η συμφωνία της σιωπής και για να καταδείξει τη σπουδαιότητα της σιωπής μας υπενθυμίζει πως οι σημαντικότερες, εξυπνότερες και καλύτερες ιδέες εμφανίζονται σε στιγμές σιωπής – ακροβατούν εκεί, στην πρώτη γραμμή των στιγμών σιωπής και όταν οι εξωτερικοί θόρυβοι και οι ταραχώδης σκέψεις υποχωρούν κάνουν την εμφάνισή τους ζητώντας την υλοποίησή τους.

-. Σε αυτόν τον κόσμο του αμείλικτου θορύβου, η σιωπή είναι ένα πολύτιμο αγαθό και αναφαίρετο δικαίωμά μας που πρέπει να το ξανα-ανακαλύψουμε, να το απαιτήσουμε και να εργαστούμε για αυτό πριν ο ιππόκαμπος αναστείλει τη διαδικασία της νευρογένεσης!
-. Και η ικανότητα της σιωπής να προάγει μια τέτοια ανάπτυξη νέων νευρώνων, είναι μια εκπληκτική και σπουδαία ανακάλυψη, ας της δώσουμε την πρέπουσα σημασία!

*το επίθετο πολιτισμικός έχει κατεξοχήν στατικό χαρακτήρα, ενώ το επίθετο πολιτιστικός έχει κατεξοχήν δυναμικό χαρακτήρα.

Κείμενο και επιμέλεια κειμένου: thalia – botanologia.gr

πηγές:
sharpbrains.com
researchgate.net
semanticscholar.org
ncbi.nlm.nih.gov
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4087081/