Οσμοθεραπεία με αιθέρια έλαια για την ανοσμία, υποσμία, παροσμία.

Ανοσμία, υποσμία, παροσμία, φαντοσμία και αιθέρια έλαια βοτάνων.
Οσμοθεραπεία – Η εκπαίδευση της όσφρησής μας με αιθέρια έλαια βοτάνων για την ανάκτησή της
Καταστάσεις όπως η ανοσμία,
η υποσμία,
η παροσμία και η φαντοσμία μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στην αντίληψη των οσμών.
Οι επιστημονικές μελέτες, έχουν δείξει πως οι καταστάσεις αυτές, είναι αποτέλεσμα, ως επί το πλείστον, λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού μας συστήματος.
Η ανοσμία, η πλήρης απώλεια της ικανότητας αντίληψης οσμών, είναι μια κοινή διαταραχή που έχει ευρείες επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή
Ωστόσο, οι θεραπευτικές επιλογές για ασθενείς με οσφρητική δυσλειτουργία εξακολουθούν να είναι περιορισμένες.
Πρόσφατα, αναπτύχθηκε μια νέα και πολλά υποσχόμενη θεραπευτική επιλογή για ασθενείς που υποφέρουν από απώλεια όσφρησης, η λεγόμενη “εκπαίδευση της όσφρησης” με τη βοήθεια των αιθερίων ελαίων, η οποία θεωρείται ως μια πολλά υποσχόμενη θεραπεία για ασθενείς με οσφρητική δυσλειτουργία και οι έρευνες στοχεύουν στη διερεύνηση της νευροπλαστικότητας της χημειοαισθητηριακής αντίληψης μέσω ενός προγράμματος εκπαίδευσης της όσφρησης σε ασθενείς με απώλεια όσφρησης.

     Στους ανθρώπους, περίπου 300 ενεργά οσφρητικά γονίδια αφιερώνονται στην ανίχνευση χιλιάδων διαφορετικών πτητικών ελαίων που διαχέονται στον αέρα από διάφορες πηγές.
Οι άνθρωποι μπορούν να διακρίνουν έως και ένα τρισεκατομμύριο διαφορετικές μυρωδιές.
Η αίσθηση της όσφρησης παίζει σημαντικό ρόλο στις φυσιολογικές επιδράσεις της διάθεσης, του στρες και της ικανότητας εργασίας.
Όλες αυτές οι διακυμάνσεις και οι διαθέσεις μπορούν να μετρηθούν με τα γνωστά μας ηλεκτροεγκεφαλογραφήματα.
Έτσι, μετά από μελέτες, οι ερευνητές ανακάλυψαν, ότι πολλά αρώματα και αιθέρια έλαια βοτάνων επηρέαζαν τις αυθόρμητες δραστηριότητες του εγκεφάλου μας και τις γνωστικές μας λειτουργίες.
Αυτός ήταν και είναι ο λόγος που πάρα πολλά βότανα χρησιμοποιήθηκαν και χρησιμοποιούνται από αρχαιοτάτων χρόνων στην αρωματοθεραπεία.
     Η αρωματοθεραπεία είναι κλάδος της βοτανοθεραπείας, η οποία -βοτανολογία- είναι ένα υποσύνολο θεραπευτικών πρακτικών βασισμένων στη φύση, με τη γενική ονομασία συμπληρωματική και εναλλακτική ιατρική – complementary and alternative medicine ή CAM.
Η αρωματοθεραπεία έχει οριστεί ως η θεραπευτική χρήση αιθέριων ελαίων από βότανα για τη βελτίωση της σωματικής, συναισθηματικής και πνευματικής μας ευεξίας, αλλά και για τη θεραπεία πολλών ασθενειών.

Η βοήθεια της αρωματοθεραπείας σε άτομα με ανοσμία ή παροσμία 
Τα σπουδαία νέα είναι ότι πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι για τα άτομα των οποίων η οσφρητική αντίληψη είχε καταστραφεί μετά από μια ιογενή πάθηση, η επαναλαμβανόμενη βραχυπρόθεσμη “προπόνηση” σε συγκεκριμένες μυρωδιές μπορεί να τους επιτρέψει να ανακτήσουν την χαμένη τους όσφρηση
Τις τελευταίες δεκαετίες, ένας αυξανόμενος αριθμός μελετών παρέχει στοιχεία για τη δυνατότητα του εγκεφάλου να ανακτήσει λειτουργίες
Προηγούμενα ευρήματα υποδηλώνουν επίσης νευρογένεση στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο  και στον ενήλικο εγκέφαλο ποντικών 
Έχει ήδη αποδειχθεί ότι η εκπαίδευση στην όσφρηση μπορεί να προκαλέσει τουλάχιστον μερική αποκατάσταση της οσφρητικής λειτουργίας σε ασθενείς με οσφρητική δυσλειτουργία.
Με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης μας* και μετά από επιτυχή οσφρητική εκπαίδευση για 12 εβδομάδες, τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντική βελτίωση της οσφρητικής ευαισθησίας και βέβαια καλύτερη ευαισθησία στην ανίχνευση οσμών.

“Οι ασθενείς μπορούσαν να επιλέξουν τέσσερις από τις έξι οσμές, οι οποίες προτάθηκαν για την οσφρητική εκπαίδευση και οι οποίες ήταν:
το αιθέριο έλαιο της  κανέλας  
το αιθέριο έλαιο της βανίλια
το αιθέριο έλαιο του πορτοκαλιού
το αιθέριο έλαιο του τριαντάφυλλου 
το αιθέριο έλαιο της μέντας και
το αιθέριο έλαιο της μπανάνας
Έτσι, όλοι οι ασθενείς έλαβαν τέσσερα καφέ γυάλινα βάζα – συνολικός όγκος 50 ml, γεμάτα με 1 ml από το αντίστοιχο αιθέριο έλαιο, εμποτισμένο με βαμβακερά επιθέματα για να μη χυθούν και φέροντα ετικέτα με το όνομα της οσμής.
Και οι έξι οσμές επιλέχθηκαν σχεδόν εξίσου συχνά.
Το πορτοκάλι επιλέχθηκε από οκτώ ασθενείς και
το τριαντάφυλλο,
η κανέλα και η μέντα επιλέχθηκαν  από έξι ασθενείς.
Όλοι οι ασθενείς έλαβαν οδηγίες να εκτίθενται σε καθεμία από τις τέσσερις μυρωδιές δύο φορές την ημέρα και να μυρίζουν βαθιά κάθε μυρωδιά.
Αυτή η άσκηση πρέπει να γίνεται αργά-αργά και στοχεύει να βοηθήσει στην αποκατάσταση με βάση τη νευροπλαστικότητα – την ικανότητα του εγκεφάλου να αναδιατάσσει τον εαυτό του”

Έτσι, βασίζοντας την εκπαίδευση στην έρευνα, είναι σημαντικό να έχουμε ποικιλομορφία στις επιλογές των αρωμάτων και στη χρήση των μυρωδιών που μας αρέσουν και αναγνωρίζουμε.
Η διαδικασία περιλαμβάνει την αναπνοή διαφορετικών μυρωδιών για ένα χρονικό διάστημα, ώστε να εκπαιδεύσουμε τον εγκέφαλό μας να αναγνωρίζει διαφορετικές μυρωδιές.
Όλη αυτή η διαδικασία έχει ονομαστεί “οσμοθεραπεία”,
“οσφρητική προπόνηση” ή
 “εκπαίδευση της όσφρησης” με την βοήθεια των αιθερίων ελαίων
Στην “εκπαίδευση της όσφρησης”, μυρίζουμε μια σειρά από τέσσερις έντονες οσμές αιθερίων ελαίων.
Η επιλογή γίνεται από μία ομάδα αρωμάτων με τη μορφή αιθέριων ελαίων που αγαπάμε, τα οποία μυρίζουμε δύο φορές την ημέρα, αφιερώνοντας περίπου 20 δευτερόλεπτα σε κάθε άρωμα.
Στην ιδανική περίπτωση, θα πρέπει να προσπαθήσουμε να επιλέξουμε αρώματα που υποδηλώνουν τους τέσσερις τύπους:
τη λουλουδάτη,
τη φρουτώδη,
την πικάντικη και
τη ρητινώδη
Μια από τις πολλές ομάδες που χρησιμοποιήθηκαν σε πολλές από τις δημοσιευμένες ερευνητικές μελέτες περιλαμβάνει τα αιθέρια έλαια:
του λεμονιού,
του τριαντάφυλλου,
του γαρύφαλλου και του ευκάλυπτου, τα οποία αντιστοιχούν στους παραπάνω τύπους.
Χαλαρώνουμε και αργά-αργά και απαλά εισπνεύσουμε κάθε άρωμα για 20 δευτερόλεπτα και επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία τρεις φορές την ημέρα για 3 μήνες, χρησιμοποιώντας τα ίδια τέσσερα αιθέρια – αν μυρίσουμε πολύ γρήγορα και βαθιά είναι πιθανό να μην μπορέσουμε να εντοπίσουμε κάτι
Μυρίζουμε 2 ή 3 φορές το πρώτο αιθέριο και μετά ηρεμούμε για πέντε λεπτά.
Προχωράμε στο επόμενο και επαναλάβετε όπως παραπάνω.
Η “εκπαίδευση της όσφρησης” σύμφωνα με τη μελέτη πρέπει να επαναλαμβάνεται για περισσότερο από ένα μήνα, τρεις φορές την ημέρα και πρέπει να γνωρίζουμε πως χρειάζεται υπομονή και επιμονή, ώστε να κατορθώσουμε να ανακτήσουμε την αίσθηση της όσφρησης. 
Κατά τη διάρκεια της “εκπαίδευση της όσφρησης” μυρίζουμε τις ίδιες τέσσερις μυρωδιές κάθε μέρα και προσπαθούμε να συγκεντρωθούμε πλήρως στο άρωμα, να το “μυρίσουμε”,
να το “γευτούμε”,
να το “απολαύσουμε”,
να έχει την αμέριστη προσοχή μας, για 20 δευτερόλεπτα.
Παράλληλα στη διάρκεια της ημέρας μπορούμε να μυρίζαμε φλούδες από πορτοκάλια,
από λεμόνια,
να μυρίζουμε λεβάντα,
να μυρίζουμε τριαντάφυλλα,
να μυρίζουμε γιασεμί και αγιόκλημα.
Όλα αυτά για να διεγείρουμε τα οσφρητικά νημάτια του οσφρητικού μας βλεννογόνου και να μπορέσουν οι διεγέρσεις να μεταβιβαστούν στα διάφορα οσφρητικά κέντρα του εγκεφάλου μας.
Η “εκπαίδευση της όσφρησης” είναι βασικός πυλώνας της θεραπείας και δεν μας αποθαρρύνει η παροσμία, με τις περίεργες μυρωδιές της κατά τη διάρκεια της  “εκπαίδευσης της όσφρησής μας” που δεν θα ταιριάζουν με αυτό που θα έπρεπε να μυρίζουμε.
Και αν δεν μπορούμε να μυρίσουμε τίποτα στην αρχή, δεν απογοητευόμαστε.
Ο καθένας από εμάς είναι διαφορετικός και σύμφωνα με τις μαρτυρίες πολλών ανθρώπων, που έχουν δοκιμάσει οι ίδιοι αυτή τη διαδικασία, υπάρχει διαφοροποίηση και η επιτυχία έχει διαφορετικό χρονικό ορίζοντα για τον κάθε ένα.
Άλλοι χρειάστηκαν εβδομάδες ή και περισσότερο πριν ανιχνεύσουν οτιδήποτε και κάποιοι άλλοι, από τις πρώτες κιόλας μέρες άρχισαν να νιώθουν αμυδρά-αμυδρά κάποιες οσμές.
Απλώς θυμηθείτε ότι οι μελέτες έχουν δείξει ότι η αίσθηση της όσφρησης μπορεί να αλλάξει και να βελτιωθεί και ότι μπορεί να εκπαιδευτεί και να αναπτυχθεί με την έκθεση σε οσμές.
Η όσφρηση έχει ονομαστεί η Σταχτοπούτα των αισθήσεων λόγω της παραμέλησής της από την επιστημονική έρευνα.
Αλλά έχει έρθει στο προσκήνιο λόγω της απώλειας της αίσθησης της όσφρησης, που παρατηρείται λόγω των πολλών και διαφόρων ιογενών λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού.
Το ενθαρρυντικό είναι ότι θα μάθουμε πολλά για το πώς οι ιοί εμπλέκονται στην απώλεια όσφρησης.
Αλλά τι ελπίδα υπάρχει τώρα για άτομα με απώλεια όσφρησης;
Τα καλά νέα είναι ότι οι οσφρητικοί νευρώνες μπορούν να αναγεννηθούν.
Αναπτύσσονται σχεδόν σε όλους μας, όλη την ώρα.
Μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτήν την αναγέννηση και να την καθοδηγήσουμε με «φυσιοθεραπεία για τη μύτη»: προπόνηση όσφρησης
Υπάρχουν στέρεες ενδείξεις ότι πολλές μορφές απώλειας οσμής βοηθούνται από αυτή την επαναλαμβανόμενη, προσεκτική έκθεση σε ένα σταθερό σύνολο οσμών κάθε μέρα και δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι δεν θα λειτουργήσει στην απώλεια οσμής λόγω του COVID-19.

*. ανοσμία- πλήρης απώλεια της οσφρητικής ικανότητας
*. υποσμία- μειωμένη οσφρητική ικανότητα
*. υπεροσμία- μεγαλύτερη αντίδραση σε κάποια συγκεκριμένη οσμή
*. παροσμία- λαθεμένη αίσθηση των οσμών ή αντίληψη οσμών που δεν υπάρχουν

“Για να ανακτήσει την όσφρησή του, ένα άτομο, ακόμα και τα μπαχαρικά, ενώ μαγειρεύει ζεστό φαγητό, βοηθούν στην σταδιακή επανάκτηση της όσφρησης” επισημαίνουν οι ερευνητές και προτείνουν  στους ασθενείς να οσφραίνονται διακριτές μυρωδιές, διότι αυτό βοηθά το μυαλό να τις αναγνωρίσει.
“Αυτή η πρακτική είναι καλύτερη σε σύγκριση με τη λήψη στεροειδών για την ανάκτηση της όσφρησης, καθώς τα στεροειδή έχουν παρενέργειες όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και οι εναλλαγές της διάθεσης” επισημαίνουν.
Ασθενείς που έχουν αναρρώσει από ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού, έχουν δηλώσει ότι η όσφρηση δεν χάνεται αμέσως, αλλά είναι μια αργή και σταδιακή διαδικασία.
Η αίσθηση της γεύσης υπάρχει, αλλά λόγω της ανοσμίας, το μυαλό δεν μπορεί να αντιληφθεί τι δοκιμάζουμε και αυτό προκαλεί αποσυντονισμό.
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι οι ασθενείς με μείωση της όσφρησής του από ιογενείς λοιμώξεις έχουν περίπου 60-80% πιθανότητα να την ανακτήσουν μέσα σε ένα χρόνο, μερικά όμως άτομα, μπορεί να χρειαστούν περισσότερο χρόνο μέχρι να επιστρέψει η όσφρησή τους.
Επίσης, καθώς η αίσθηση της όσφρησης συνήθως μειώνεται με την ηλικία, η αποκατάσταση μπορεί να διαρκέσει περισσότερο για τους ηλικιωμένους ενήλικες.
Υποστηρικτικές θεραπείες, όπως ειδική διατροφή για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού– λήψη διατροφικού ψευδαργύρου, ασβεστίου, σιδήρου-
ασκήσεις αναπνοής,
εισπνοές αρωματισμένων ατμών και λίπανση της μύτης είναι επίσης, ευεργετικές.
Η dr. Jyoti Kapoor, σπουδαία ψυχολόγος και ιδρύτρια του Psychological well-being Manasthali, με έδρα το Δελχί, δηλώνει:
“Η όσφρηση είναι από τις παλαιότερες ασθήσεις μας, η οποία συνδέεται στενά με το σχηματισμό μνήμης και τις ψυχολογικές μας αισθήσεις.
Επηρεάζει την έκκριση νευροχημικών ουσιών και γι’ αυτό ορισμένες μυρωδιές μας κάνουν χαρούμενους και μας ανανεώνουν, ενώ άλλες μας προκαλούν ναυτία.
Έτσι, η απώλεια της όσφρησης είναι ένας τύπος αόρατης αναπηρίας και το άτομο αισθάνεται αποξενωμένο επειδή δεν μπορεί να συνδεθεί με τον κόσμο όπως παλιά”.
Η dr. Smita Pankaj Naram συνιδρύτρια του Ayushakti, ενός από τα κορυφαία και πιο αξιόπιστα κέντρα υγείας της Ayurveda σε όλο τον κόσμο, συνιστά τη “θεραπεία Nasya”, τοποθετώντας δύο με τρεις σταγόνες ζεστού σησαμέλαιου στη μύτη κατά τη διάρκεια της ημέρας.
“Αυτός είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να εξασκηθούμε, όπως και το να τρώμε σκόρδο, μια ισχυρή φυσική θεραπεία, λόγω των ισχυρών αντιιικών και ενισχυτικών ιδιοτήτων του, που μπορεί να βοηθήσουν στη βελτίωση της όσφρησης και στην απόκτηση της οπίσθιας γεύσης”.
Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε
-. τρώμε τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο για επάρκεια ψευδαργύρου
Η ανεπάρκεια ψευδαργύρου μπορεί να εμποδίσει την αίσθηση της γεύσης και της όσφρησης, ενώ η επάρκειά του βοηθάει στην ενίσχυση της γεύσης.
Η απώλεια όσφρησης είναι ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα ανεπάρκειας ψευδαργύρου.
Ως εκ τούτου, πρέπει να τρώμε τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο όπως όπως φασόλια,
ξηρούς καρπούς,
δημητριακά ολικής αλέσεως, ως μια εντυπωσιακή θεραπεία για την ανοσμία.
-. τζίντζερ για την εκπαίδευση της όσφρησης
Το τζίντζερ έχει ένα διακριτικό, πικάντικο άρωμα που το καθιστά ευεργετικό για χρήση στην εκπαίδευση της όσφρησης.
Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τζίντζερ σε σκόνη ή φρέσκο.
Οι ερευνητές επισημαίνουν πως η κατανάλωση τσαγιού τζίντζερ μειώνει τη φλεγμονή των ρινικών αεραγωγών, ενώ μειώνει τους υπερβολικούς σχηματισμούς βλέννας που εμποδίζουν τις ρινικές διόδους, προκαλώντας απώλεια όσφρησης.
-. μασάζ στην περιοχή με χαμομηλέλαιο
Στην παλάμη μας, σταλάζουμε μερικές σταγόνες χαμομηλέλαιου και με τα ακροδάχτυλά μας και με δεξιόστροφες κυκλικές κινήσεις, κάνουμε ελαφρύ μασάζ σε όλη τη ρινική περιοχή.
Εάν είναι δυνατόν, κάνουμε μασάζ γύρω από τα μάγουλα και το πίσω μέρος των αυτιών για τα καλύτερα αποτελέσματα.
Το μασάζ με χαμομηλέλαιο στη ρινική περιοχή βοηθά στην αποκατάσταση των φυσιολογικών αναπνευστικών προτύπων και στην απαλλαγή από τη συμφόρηση γύρω από τη ρινική κοιλότητα και τους αεραγωγούς που θα μπορούσαν να προκαλέσουν περαιτέρω προβλήματα.
Μπορούμε να κάνουμε και δύο και τρεις φορές μασάζ κατά τη διάρκεια της ημέρας για να βοηθήσετε στην αποκατάσταση της όσφρησής μας.
-. ρόφημα κανέλας
Όσο περίεργο κι αν ακούγεται, η κανέλα έχει βρεθεί ότι έχει εκπληκτικές επιδράσεις βοηθώντας στην ενίσχυση τόσο της όσφρησης όσο και της γεύσης.
Εκτός από αυτό, ο συνδυασμός τόσο των αντιμικροβιακών, όσο και των αντιφλεγμονωδών ιδιοτήτων της κανέλας έχει βρεθεί ότι έχει εκπληκτικά αποτελέσματα βοηθώντας στην κατάσταση ακόμη περισσότερο.
Σε ένα μπολ, προσθέτουμε ένα κουταλάκι του γλυκού κανέλα Κεϋλάνης σε σκόνη και 1 κουταλάκι του γλυκού μέλι και φτιάχνουμε μια πηχτή πάστα.
Παίρνουμε μισό κουταλάκι του γλυκού στη γλώσσα και το αφήνουμε να δράσει για 10 λεπτά, μία φορά την ημέρα 
-. ρόφημα λεμόνι
Το λεμόνι περιέχει άφθονη βιταμίνη C, ισχυρότατο αντιοξειδωτικό, απαραίτητο στο οργανισμό μας και επιπλέον, η γεύση και η μυρωδιά του λεμονιού βοηθούν στην  αποκατάσταση της αίσθησης της όσφρησης
Σε ένα ποτήρι ζεστό νερό ρίχνουμε 2 κουταλάκια του γλυκού μέλι και
το χυμό ενός λεμονιού, ανακατεύουμε και πίνουμε το ρόφημά μας ζεστό
Θα πρέπει να ακολουθήσετε τη μέθοδο για να έχετε τα καλύτερα αποτελέσματα.
Επίλογος
Όταν πρόκειται για ανοσμία, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι τίποτα δεν είναι σταθερό.
Δεν υπάρχει τυπικό χρονικό πλαίσιο για το πόσο καιρό αυτή μπορεί να μας επηρεάζει και να μας εμποδίζει να μυρίζουμε.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό στην έγκαιρη λήψη της απαραίτητης βοήθειας για να αποτρέψουμε χειρότερη βλάβη από ό,τι είναι ήδη.
Είναι πολύ σημαντικό να επικεντρωθούμε στη διαδικασία ανάκτησης της όσφρησής μας χωρίς ίχνος αμφιβολίας.
Η ανάκτηση και η αποκατάσταση της όσφρησης μπορεί να διαρκέσει 3 έως 7 ημέρες, 2 έως 6 εβδομάδες, αλλά και πολύ περισσότερο, 2 έως 5 μήνες και μερικές φορές και ένα χρόνο, όταν πρόκειται για πολύ ηλικιωμένα άτομα.
Επιπλέον αποτελεσματικά προληπτικά μέτρα.
Διατηρούμε τον οργανισμό μας ενυδατωμένο συνεχώς!
Βελτιώνουμε τη διατροφή μας και δίνουμε στον οργανισμό μας  τις απαραίτητες διατροφικές βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά που απαιτούνται.
Κοιμόμαστε σωστά για να αφήσουμε το σώμα μας να ξεκουραστεί, ώστε να ενισχύσουμε περαιτέρω το ανοσοποιητικό μας και απλά θυμόμαστε ότι οι μελέτες έχουν δείξει ότι η αίσθηση της όσφρησης μπορεί να αλλάξει και να βελτιωθεί και ότι μπορεί να εκπαιδευτεί και να αναπτυχθεί με την έκθεση σε οσμές, όπως καταθέτουν και καταξιωμένοι αρωματοθεραπευτές.

Καλή τύχη!

κείμενο και επιμέλεια κειμένου:thalia-botanologia.gr
έρευνες, μελέτες, αναφορές:
cinderella
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19841338/
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/lary.20101
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fnins.2014.00182/full
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/6349457/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7427755/
https://en.wikipedia.org/wiki/Parosmia
https://www.stylecraze.com/articles/natural-remedies-for-loss-of-taste-and-smell/
https://www.financialexpress.com/lifestyle/smell-therapy-smell-training-can-help-one-regain-the-olfactory-senses/2252500/
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2213158215001643?via%3Dihub
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0965229922000255

Σημειώσεις:
-πριν δοκιμάσουμε οτιδήποτε, είναι σημαντικό να συζητάμε τη χρήση του με το γιατρό μας.
-οι πληροφορίες που παρέχονται προορίζονται μόνο για γενικούς ενημερωτικούς και πληροφοριακούς σκοπούς, δεν προσφέρονται και δεν συνιστούν ιατρική συμβουλή.
-σε καμία περίπτωση, κανένα από τα υλικά που παρουσιάζονται δεν προορίζεται να αντικαταστήσει την επαγγελματική ιατρική περίθαλψη ή την παρακολούθηση από ειδικευμένο ιατρό, ούτε πρέπει να ερμηνεύεται ως τέτοια.
-δεν χρησιμοποιούμε βότανα κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα ακόμα και συμπληρώματα χωρίς την γνώμη γιατρού μας
-τo botanologia.gr είναι, αυστηρά, ένας ιστότοπος ειδήσεων και πληροφοριών σχετικά με τα βότανα.
-το περιεχόμενο δεν προορίζεται να υποκαταστήσει επαγγελματικές ιατρικές συμβουλές, διάγνωση ή θεραπεία.
-δεν χρησιμοποιούμε τις πληροφορίες που παρέχονται για διάγνωση ή θεραπεία ενός προβλήματος υγείας ή ασθένειας, ή συνταγογράφηση φαρμάκων ή άλλης θεραπείας.
-ελέγχουμε πάντα τις αλλεργίες μας.
-πάντα να μιλάμε με το γιατρό μας ή άλλο επαγγελματία υγείας πριν πάρουμε οποιοδήποτε φάρμακο ή θρεπτικό, βοτανικό ή ομοιοπαθητικό συμπλήρωμα, ή χρησιμοποιώντας οποιαδήποτε θεραπεία για ένα πρόβλημα υγείας.
-εάν έχουμε ή υποψιαζόμαστε ότι έχουμε κάποιο ιατρικό πρόβλημα, επικοινωνούμε αμέσως με το γιατρό μας.
-δεν παραβλέπουμε την επαγγελματική ιατρική συμβουλή ή την καθυστέρηση στην αναζήτηση επαγγελματικής συμβουλής, επειδή γνωρίζουμε κάτι σχετικό.