ιδιότητες των βοτάνων κατάλογος βοτάνων

Μολόχα ένα αγαπημένο και πολύτιμο βότανο,που “παύει τας ωδίνας”

13 Αυγούστου, 2018 by botanologia Δεν υπάρχουν Σχόλια

Μολόχα/Malva sylvestris, ένα αγαπημένο και πολύτιμο βότανο.

Μολόχα και “παύει τας ωδίνας” έλεγε ο Ιπποκράτης ο μεγάλος γιατρός εκείνης της εποχής.
Μολόχα και είναι ένα από τα βότανα που αγαπήθηκαν πολύ και που χρησιμοποιήθηκαν από τα πολύ-πολύ παλιά χρόνια.
Τη βρίσκουμε ως βρώσιμο λαχανικό και ως φαρμακευτικό βότανο από το 700 π.χ

Family: Malvaceae
Genus: Malva
Species: Malva Sylvestris
Binomial name: Malva sylvestris L.*
Σαν τροφή χρησιμοποιήθηκαν σχεδόν όλα τα μέρη του βοτάνου,
τα φύλλα,
οι τρυφεροί βλαστοί αλλά και οι ρίζες.
Αυτός που ανέφερε πρώτος την μολόχα τον έβδομο αιώνα π.χ ήταν ο Ησίοδος.
Οι δε Βυζαντινοί σχολιαστές του μας πληροφορούν ότι στα χρόνια εκείνα έφτιαχναν ένα θρεπτικότατο πολτό  με μολόχα και πολλά άλλα βότανα.
Στην αρχαία Ελλάδα καλλιεργούσαν την μολόχα μαζί με άλλα λαχανικά και βότανα στους κήπους τους.
Έλεγαν ότι σταματούσε την πείνα και τη δίψα.
Μολόχα/Malva sylvestris και την επαίνεσαν ο Πυθαγόρας και ο Πλάτωνας.
Οι Ρωμαίοι την θεωρούσαν λιχουδιά και την είχαν στα τραπέζια τους.
Ο Κικέρων με τον Οράτιο μας αναφέρουν πολλές από τις ανακουφιστικές της ιδιότητες.
Ο Πλίνιος έλεγε ότι αν τρώμε μια χούφτα μολόχα τη μέρα δεν θα μας βρει καμία αρρώστια.
Ο Καρλομάγνος είχε διατάξει να καλλιεργείται μολόχα σ’ όλους τους αυτοκρατορικούς κήπους.
Οι Φελάχοι, που τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας ζούσαν με χόρτα, έφτιαχναν ένα νόστιμο φαγητό από τις ρίζες της μολόχας, τις οποίες αφού τις έβραζαν μετά τις τηγάνιζαν με κρεμμύδια.
Μολόχα, και υπάρχει ένα πρόσωπο το οποίο έχει συνδεθεί από την αρχαιότητα μαζί της.
Το πρόσωπο αυτό είναι ο Κρητικός Επιμενίδης.
Ο άνθρωπος αυτός κινείται μεταξύ μύθου και ιστορίας και λέγεται πως είχε κοιμηθεί για πενήντα χρόνια σε ένα σπήλαιο στην Κρήτη.
Όταν ξύπνησε βρέθηκε σε έναν καινούργιο κόσμο.
Για να μην διψά και για να μην πεινά έτρωγε μόνον μολόχα και βολβούς.
Έτσι η μολόχα έγινε το βότανο των μυστικιστών και από τότε χρησιμοποιείται σε διάφορες μυήσεις.
Λέγεται ακόμα ότι ήταν ιδιαίτερα αγαπητή στους Πυθαγόρειους και επειδή τα άνθη της είναι στραμμένα πάντα προς τον ουρανό θεωρήθηκε ιερό βότανο.
Ο Ιάμβλιχος μας αναφέρει ότι ο Πυθαγόρας συνιστούσε να αποφεύγεται η μολόχα  επειδή είναι η πρώτη αγγελιοφόρος της “συμπάθειας” των ουρανών προς την Γαία.
Ο Ιπποκράτης:
– παρασκεύαζε ένα κατάπλασμα με κρασί και μολόχα/Malva sylvestris  για να αντιμετωπίσει τα οιδήματα και τις φλεγμονές.
– συνιστούσε το αφέψημά της στα γυναικολογικά προβλήματα.
– παρασκεύαζε με αυτή κολπικά υπόθετα τα οποία χρησιμοποιούσε για να διευκολύνει τους τοκετούς και να μετριάσει τους πόνους.
Ο Δίφιλος ο Σίφνιος έγραψε ότι βοηθά σε περιπτώσεις ερεθισμού των νεφρών και της κύστης.
Γενικά η μολόχα χρησιμοποιείται ως αποχρεμπτικό και καθαρτικό ίαμα.
Από τα λουλούδια της ετοιμάζουμε αφέψημα για τις παθήσεις του πεπτικού και του ουροποιητικού συστήματος.
Η σοφή λαϊκή ιατρική θεωρεί τη μολόχα ως ένα από τα αποτελεσματικότερα φαρμακευτικά βότανα εναντίον της δυσκοιλιότητας.
Την ιδιότητα αυτή της μολόχας την τονίζει με έμφαση και ο Βυζαντινός συγγραφέας Συμεών Σηθ.
Επίσης ο Συμεών Σηθ αναφέρει χαρακτηριστικά ότι: η μολόχα εκλεπτύνει τη βραχνιασμένη φωνή–“μαλάχη την βραγχώδη λεαίνει φωνήν”
Ενώ στα “Βυζαντινά Γεωπονικά” είναι το βότανο που θεραπεύει “τα κρυφά πάθη των γυναικών”,
τα νοσήματα των νεφρών,
τα ηπατικά νοσήματα,
τις πληγές,
τις φλεγμονές και πολλά-πολλά άλλα.
Το “Περί χυμών, βρωμάτων και πομάτων”, ένα άλλο βυζαντινό κείμενο, αναφέρει τη μολόχα ως εξαιρετικά εύπεπτη και δυναμωτική τροφή.
Από πολύ παλιά οι άνθρωποι των αγροτικών περιοχών πίστευαν ότι η μολόχα απαλλάσσει το σώμα από τις αρρώστιες και ότι θεραπεύει τα πάντα εξαιτίας της ήπιας καθαρτικής δράσης της.
Στη Πελοπόννησο ήταν και είναι πολύ γνωστή γιατί φυτρώνει παντού.
Από τα καλλιεργημένα χωράφια μέχρι τα χαλάσματα.
Από τους κήπους μέχρι του δρόμους και τα πετρώδη εδάφη.
Με ονομασίες όπως-
αγριμολόχα,
μαλάχη,
αμπελόχα,
αμολοχάκι,
μάλβα, τη βρίσκουμε πάνω σε παλιούς τοίχους,
κοντά σε μονοπάτια,
σε χέρσες εκτάσεις και πάντα μα πάντα κοντά σε κατοικημένες περιοχές.
Αν τη συναντήσουμε μακριά από κατοικημένες περιοχές αυτό θα σημαίνει ότι κάποτε υπήρχε ένα σπίτι εκεί!
Τα πανέμορφα λουλούδια της πλαισίωναν πάντα τα στεφάνια της Πρωτομαγιάς.
Με τους κλώνους της έφτιαχναν και φτιάχνουν δακτυλίδια και βραχιόλια για να υποδεχθούν την όμορφη εποχή της Άνοιξης.
Με τα φύλλα της μολόχας σε πολλά σπίτια της υπαίθρου δίπλωναν και διπλώνουν ντολμάδες.
Το αφέψημα και το έγχυμα της τα χρησιμοποιούσαν σαν γιατρικό.
Αν πονούσε ο λαιμός κάποιου έβραζαν μολόχα, έριχναν μέσα μια κουταλιά μέλι και του έδιναν να πιει και να κάνει γαργάρες.
Οι βλαστοί και τα φύλλα βράζονταν ή μαγειρεύονταν με διάφορους τρόπους.
Τα συνδύαζαν θαυμάσια με όσπρια,
με κρέας,
με ρύζι, τα έκαναν γιαχνί ή ομελέτες.
Ο καρπός της μολόχας  είναι μεριστόκαρπος που τον λένε “ψωμάκι”, επειδή μοιάζει με σπιτίσιο ψωμί.
Παλιά τα μικρά παιδιά τον μάζευαν και τον έτρωγαν.
Το έγχυμά της είναι θαυμάσιο και άψογος συνδυασμός με το χαμομήλι.
Ένα ζεστό ρόφημα με μια κουταλιά θυμαρίσιο μελί:
α) φέρνει μια γλυκιά ανακούφιση στον πονεμένο λαιμό.
β) ηρεμεί  τον βήχα.
γ) βοηθάει  να αναπνεύσουμε καλύτερα.
Η μολόχα ανάλογα σε πια περιοχή φυτρώνει παρουσιάζει αλλαγές στο χρώμα των λουλουδιών της.
Η μολόχα που φυτρώνει σε γόνιμα χωράφια έχει έντονα ρόδινα άνθη , ενώ αν φυτρώνει σε ξερό πετρώδες μέρος τα άνθη του είναι ξέθωρα ροζ ή άσπρα ή βιολετιά.
Αυτή δε που φυτρώνει μέσα στα χωριά, σε όχθους και σε χαλάσματα είναι “ο σπιτιάρης”, με λουλουδάκια πιο μικρά με ένα ροζ ανοιχτό όμορφο χρώμα.
Σε πολλά  χωριά της Γαλλίας έχουν την συνήθεια να προσθέτουν στις  πατάτες τους τις τρυφερές κορφές και τα φύλλα της μολόχας γιατί πιστεύουν πως διευκολύνει τη λειτουργία των νεφρών.
Οι θεραπευτές σε διάφορες χώρες της Ευρώπης – όπως της Αγγλίας και της Γαλλίας- έφτιαχναν και φτιάχνουν μια γλυκιά κρέμα-πάστα από ρίζες μολόχας που είναι μαλακτική και θεραπευτική για τον πονεμένο λαιμό , το βήχα και τη βραχνάδα.
Έτσι λοιπόν η μολόχα χρησιμοποιείτο από αρχαιοτάτων χρόνων στην φαρμακευτική ως:
-μαλακτικό,
-αποχρεμπτικό,
-στυπτικό,
-αντιφλεγμονώδες και
-επουλωτικό βότανο.
                  Άλλες φαρμακευτικές της ιδιότητες:
1) μαλακώνει τους κάλους των ποδιών.
2) το έγχυμα της χρησιμοποιείται σαν ποδόλουτρο για να ξεκουράζει τα κουρασμένα πόδια.
3) τα ποδόλουτρα  με έγχυμα μολόχας ανακουφίζουν τα πρησμένα πόδια ειδικά αν η φλεγμονή έπεται ενός κατάγματος.
              Τη χρησιμοποιούμε ακόμα σε περιπτώσεις:
1) βρογχικών,
2) βήχα,
3) λαρυγγίτιδας,
4) καταρροής,
5) πνευμονίας,
6) βραχνάδας,
7) ουλίτιδας,
8) δερματικών προβλημάτων,
9) εντερικών προβλημάτων,
10) κολικών,
11) γαστρίτιδας,
12) κυστίτιδας,
13) διάρροιας,
14) αιμορροΐδων,
15) οξείας δυσεντερίας,
16) κατακράτησης ούρων,
17) αιματουρίας,
18) φλεγμονών της ουροδόχου κύστης,
19) προβλημάτων των νεφρών,
20) πιστεύεται ότι θεραπεύει την επιληψία και
21) ότι ο χυμός της θεραπεύει από τα τσιμπήματα της μέλισσας ή της σφήκας.
Ένα υπέροχο και αποτελεσματικό ρόφημα για την ανακούφιση του βήχα λόγω του κοινού κρυολογήματος,
της βρογχίτιδας ή παθήσεων του αναπνευστικού συστήματος με σχηματισμό βλέννας.
Θα το ετοιμάσουμε με:
– έγχυμα θυμαριού, 
– έγχυμα γλυκάνισου
– έγχυμα ξηρών φύλλων κισσού και αφέψημα από ρίζα μολόχας/Malva sylvestris
             Σαν κατάπλασμα μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε σε:
1) φλεγμονές,
2) οιδήματα,
3) κτυπήματα,
4) μελανιές,
5) στραμπουλήγματα,
6) στην ξηρότητα των δακρυϊκών πόρων, έχει άριστα αποτελέσματα αν χρησιμοποιηθεί χλιαρό έγχυμα σε μορφή κομπρέσας
7) στο εμφύσημα και σε περιπτώσεις δύσπνοιας.
Σε διεθνής μελέτες  έχει αναφερθεί ότι δύο με τρία φλιτζάνια έγχυμα μολόχας την ημέρα σε συνδυασμό με κομπρέσες στο στήθος το βράδυ – από ζεστά φύλλα και στραγγισμένα καλά άνθη – έχουν πολύ αρεστά αποτελέσματα στο εμφύσημα όπως και
σε περιπτώσεις δύσπνοιας.
Και βέβαια δεν ξεχνάμε ότι τα βότανα χρειάζονται προστασία από το φως και την υγρασία, για αυτό το μέρος που τα αποθηκεύουμε πρέπει να είναι σκοτεινό και ξηρό.
Να είμαστε σίγουροι  από εκεί πού τα αγοράζουμε, ώστε να έχουμε πάντα το μέγιστο της αποτελεσματικότητάς τους.
* Στη χώρα μας συναντάμε τα εξής είδη του γένους malva:
Μαλάχη η αγρία/Malva sylvestris
Μαλάχη η αμελημένη/Malva neglecta
Μαλάχη η κρητική/Malva cretica
Μαλάχη η μόσχοσμος/Malva moschata
Μαλάχη η μικρανθής/Malva parviflora
Μαλάχη η μικρά/Malva pusilla
Μαλάχη η αιγυπτία/Malva aegyptia
Στη βοτανολογία χρησιμοποιούμε ως επί το πλείστον τη Malva sylvestris και τη  Malva neglecta

Σημειώσεις:
-. Althaea officinalis, τα φύλλα,
τα άνθη και η ρίζα της Althaea officinalis χρησιμοποιούνται επίσης στη βοτανοθεραπεία, χρήση που αντικατοπτρίζεται και στο όνομα του γένους, το οποίο προέρχεται από το ελληνικό ρήμα ἀλθαίνω που σημαίνει θεραπεύω, γιατρεύω!!!
-. Alcea rosea, sτη βοτανοθεραπεία η Alcea rosea χρησιμοποιείται ως μαλακτικό και καθαρτικό.
Χρησιμοποιείται για τον έλεγχο της φλεγμονής, για τη διακοπή της ενούρησης και ως στοματικό διάλυμα σε περιπτώσεις αιμορραγίας των ούλων.

Όλοι μπορούμε και πρέπει να είμαστε υγιείς!

Share: